กิเลส

พอเกิดกิเลสก็ทำกรรม เกิดการกระทำ เมื่อมีการกระทำตามกิเลสที่เกิดขึ้น ก็มีวิบากตามมา คือผลของกรรม แล้ววิบากนั้นก็กระตุ้นให้อยากทำอีก  สมมติว่ากิเลสเกิดขึ้นแล้วทำไม่ได้อย่างที่กิเลสต้องการ ผลมันเป็นไปในทางลบคือไม่ได้อย่างที่ใจต้องการ ก็เกิดความขัดเคือง จะต้องทำอีกเพื่อให้ได้อย่างที่ใจกิเลสต้องการ เพราะมันอยากจะทำให้ได้

ฉะนั้น กิเลสเกิดขึ้นในใจเมื่อใด ขณะนั้นเป็นขณะจิตที่เต็มไปด้วยความเห็นแก่ตัว ความยึดมั่นถือมั่นในความเป็นตัวตนเข้ามาแทรก กิเลสนี้ท่านบอกว่าเป็นได้ทั้งบวก เป็นได้ทั้งลบ เพราะฉะนั้นคนจึงมองไม่เห็น ว่านี่กำลังทำตามกิเลส...