ชีวิตคือความเปลี่ยนแปลง
เรานึกว่ามันคงอยู่อย่างนั้น ความจริงหาได้เป็นเช่นนั้นไม่ มันเปลี่ยนแปลงอย่างไม่หยุดยั้ง ความเปลี่ยนแปลงนี่แหละคือชีวิต ถ้ามีใครถามว่าชีวิตคืออะไร ก็ควรตอบให้ตรงตามหลักธรรมะว่า ชีวิตคือความเปลี่ยนแปลง หรือความเปลี่ยนแปลงคือชีวิต ความเปลี่ยนแปลงคืออนิจจา แปลว่าความไม่เที่ยง ไม่แท้ ไม่คงที่ ไม่ถาวร มันเปลี่ยนอยู่ตลอดเวลา ไม่หยุดนิ่งสักขณะเดียว ถ้าหยุดมันก็ตายเท่านั้นเอง
ฉะนั้นความเป็นอยู่ก็คือความเปลี่ยนแปลง หยุดเปลี่ยนแปลงเมื่อใดก็แตกดับเมื่อนั้น จึงพูดได้ว่า ความตายคือที่สุดของความเปลี่ยนแปลง ความเปลี่ยนแปลงหมดลงตรงไหนมันก็ดับกันที่ตรงนั้น
จากหนังสือมรณานุสติ (น.๓)
ปัญญานันทภิกขุ
พระราเชนท์ อาจริยวํโส
รวบรวม