"... บัณฑิตคือผู้รู้จักรักษาตัวรอด
รอดจากอะไร ?
รอดจากความตกต่ำทางจิตใจ ..."
การตั้งตนไว้ชอบนั้น ต้องตั้งตนให้เหมาะแก่เพศ แก่วัย ตำแหน่งหน้าที่การงานที่เราประพฤติปฏิบัติอยู่ เราเป็นหญิงต้องทำตนให้สมแก่ความเป็นหญิง เป็นชายก็ต้องทำตนให้สมแก่ความเป็นชาย เป็นบัณฑิตสอบได้ปริญญาก็ประพฤติตนให้สมกับเป็นบัณฑิต. บัณฑิตคือผู้รู้จักรักษาตัวรอด. รอดจากอะไร ? รอดจากความตกต่ำทางจิตใจ ถ้าจิตใจเรายังตกไปอยู่ในอำนาจฝ่ายต่ำ เราไม่เป็นบัณฑิตพอ เพราะฉะนั้นถ้าได้เป็นบัณฑิตแล้ว ต้องตั้งตนไว้ชอบ ให้สมกับความเป็นบัณฑิตของเรา เรียกว่ามีความรู้ประพฤติตนให้สมแก่ความรู้ ไม่ลดตนลงไปคลุกคลีกับความชั่วฝ่ายต่ำ.
จากหนังสือคำสอนผู้บวชใหม่ (น. ๕๘๐)
ท่านปัญญานันทภิกขุ
พระราเชนท์ อาจริยวํโส
รวบรวม