เมื่อมันมาให้รักก็ต้องทนรักกับมัน เมื่อมันมาให้เกลียดให้โกรธก็ต้องทนเกลียดกับมัน

เมื่อพูดถึงว่าโลกคือความทุกข์ ความทุกข์คือโลก มันมีความหมายสำคัญอยู่ที่ว่ามันเป็นทุกข์ คำว่า "ทุกข์" นี้แปลว่าต้องทน หรือว่าดูแล้วน่าเอือมระอา ถ้าความทุกข์มันอยู่กับเราก็ต้องทน ถ้าความทุกข์มีอยู่กับเราเวลานี้ มองดูแล้วก็น่าระอา ความทุกข์ของผู้อื่นหรือที่เเสดงอยู่ที่ไหนก็ตาม ไปมองดูเถอะจะเอือมระอาขยะแขยงหวาดเสียว แต่ถ้ามันเกิดอยู่ในเราจริงๆ เราต้องทน

โลกคือความทุกข์ ความทุกข์คือโลก เป็นสิ่งที่ต้องทน
เมื่อมันมาให้รักก็ต้องทนรักกับมัน
เมื่อมันมาให้เกลียดให้โกรธก็ต้องทนเกลียดกับมัน

อย่าเข้าใจว่ามันจะมาทำให้ต้องเจ็บปวดแล้วจะต้องทน ที่มันมาทำให้รักให้หลงนั้นแหละมันยิ่งทรมานมากกว่า ถ้าใครไม่รู้ นี้คือคนโง่ นี้คือไม่ใช่พุทธบริษัท สิ่งที่มันมาขี่คอทรมานต่างๆ อยู่บนคอนี้ กลับไม่รู้สึก เห็นเป็นของน่ารักน่าพอใจไปเสีย ไม่ใช่เป็นของต้องทน นี้ก็แปลว่าไม่รู้จักโลก

สันทัสเสตัพพธรรม (น.๑๕๔)
ธรรมโฆษณ์ l พุทธทาสภิกขุ