คำว่ามนุษย์นั้นแปลว่าใจสูง

คำว่า "ได้เกิดมาเป็นมนุษย์" นี้หมายถึงมีจิตใจสูง เพราะคำว่ามนุษย์นั้นแปลว่าใจสูง ใจสูงในที่นี้ก็คือใจมีความสะอาด สว่าง สงบ ถ้าใจไม่สูงก็คือ ไม่มีความสะอาด - สว่าง - สงบ แล้วมีอะไร ? ก็มีแต่ความสกปรก ความมืดมัว ความเร่าร้อน นั่นคือลักษณะของจิตใจที่ต่ำ ถ้าจิตใจสูงก็ต้องตรงกันข้าม คือมีความสะอาด ความสว่าง และความสงบ

ทำไมจึงกล่าวว่าจิตใจอย่างนี้สูง ? ที่กล่าวว่าจิตใจอย่างนี้สูง ก็เพราะเหตุว่าความทุกข์ท่วมทับไม่ได้ น้ำคือความชั่วก็ท่วมทับไม่ได้ ตัวตนคือกิเลสก็ท่วมทับไม่ได้ จึงได้กล่าวจิตใจชนิดนี้ว่า เป็นจิตใจที่สูง จิตใจสูงอย่างนี้ต่างหากจึงจะเป็นมนุษย์

ศารทกาลิกเทศนา (น.22)
ธรรมโฆษณ์ : พุทธทาสภิกขุ