คนไทยกับป่า

... อารยธรรมตะวันตกมาจากรากฐานทางความคิด  ที่มองมนุษย์แยกต่างห่างจากธรรมชาติ  แล้วไม่ใช่มองมนุษย์แยกต่างห่างจากธรรมชาติเท่านั้น  ยังมองในลักษณะ  ที่มนุษย์จะต้องเข้าไปครอบครอง  เป็นนายเหนือธรรมชาติ  เป็นผู้พิชิตธรรมชาติ  ซึ่งก็มีจุดมุ่งหมายเพื่อจะได้ไปจัดสรรธรรมชาติ  จัดการปั้นแต่งมาเป็นสิ่งบริโภคเพื่อรับใช้สนองความต้องการของมนุษย์... ...เมื่อกล่าวถึงหลักธรรมในทางพระพุทธศาสนาเองแท้ๆ  เรื่องระบบของการพึ่งพาอาศัยกันนี้  ท่านย้ำมาก  แต่นอกจากการพึ่งพาอาศัยกันแล้ว  สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งก็คือ  ความรู้สึกที่ดีงามต่อกันระหว่างมนุษย์ต่อมนุษย์  และมนุษย์ต่อพืชและสัตว์ทั้งหลาย  ความรู้สึกที่เรียกว่าความ "กตัญญู"  ความกตัญญูนี้ไม่ใช่มีเฉพาะต่อมนุษย์ด้วยกันเท่านั้น  แต่ท่านให้มีแม้ต่อสัตว์และพืชทั้งหลายด้วย... ...ในพระไตรปิฎก  สอนให้รู้คุณแม้แต่ของพืช  มีใจความแปลเป็นไทยว่า  "บุคคลนั่งหรือนอนในร่มเงาของต้นไม้ใด  ไม่พึงหักรานกิ่งใบของต้นไม้นั้น  ผู้ประทุษร้ายมิตรเป็นคนทราม" ...