ความเครียดเนี่ยมันต้องบริหารมัน ในช่วงเวลาหนึ่งคุณต้องไม่เครียด ในช่วงเวลาหนึ่งคุณสมควรเครียดคุณต้องเครียด การทำงานที่ดีที่สุดต้องไม่เครียดครับแต่ไม่เลิก การทำงานที่ดีที่สุดคือไม่เครียดแต่มีสติ มันอยู่ที่เราจัดสรรความเครียดกับไม่เครียดอย่างไร

คำถาม : ทำอย่างไรถึงจะไม่เครียด

อ.วรภัทร์ : วิธีไม่เครียดมีเยอะมากเลยครับ 1. ออกกำลังกาย ตอนนี้คนทำงานออฟฟิศเนี่ย ไหล่ติด นั่งนาน ๆ ท้องอืด เลือดลมคุณเดินไม่สะดวก คุณก็เลยคิดมาก ตามหลักแพทย์จีนถ้ากระเพาะกับม้ามมีปัญหา คุณจะฟุ้งซ่าน ฉะนั้นผู้บริหารที่เขาเป็นเนี่ย เขาก็จะให้พนักงานเดินออกกำลังกายกันในออฟฟิศบ่อย ๆ ครับ เดินเยอะ ๆ เดินทำนู่นทำนี่กัน คนญี่ปุ่นจริง ๆ สมควรจะเครียดนะ แต่เขาไม่เครียด เพราะรัฐบาลเขาตั้งใจให้เดิน มีขึ้นรถไฟฟ้ากัน เดินไปนู่นเดินไปนี่ ของเรานั่งจุ่มปุ๊กทำงานทั้งวัน พอเลิกงานก็นั่งจุ่มปุ๊กขับรถอีกทั้งวัน รถติดขึ้น เรานั่งจนก้นใหญ่กันหมดแล้วอ่ะ ไม่เครียดได้ไงอ่ะ

เราไม่ออกกำลังกาย ผู้บริหารของไทยงก มองว่าเวลางานต้องใช้งานมันให้คุ้ม ถ้าสุดท้ายเป็นไง พนักงานป่วยเปลี้ยกันหมดเลย แล้วเครียดผลผลิตก็ไม่เพิ่ม ประสิทธิภาพก็ตกลง เจ้านายงก ๆ ไม่เข้าใจ แล้วตัวเจ้านายเองก็เหมือนกันไม่ออกกำลังกาย คึกขึ้นมาก็ไปตีกล์อฟเสาร์อาทิตย์ ซึ่งมันไม่สม่ำเสมอ บางทีคุณก็ไปบางทีคุณก็ไม่ไปอ่ะ ใช่ป่ะ ไม่อยากเครียดต้องออกกำลังกาย

อันที่ 1 ออกกำลังกาย
อันที่ 2 วิธีไม่เคลียร์เลยก็คือห่างไกลคนเครียด 

นี่มาหาคนไม่เครียดอย่างนี้ ขำ ๆ คุณต้องห่างไกลคนเครียดก่อน เคยเจอเพื่อนไหม คุยกับมันทีไรมีแต่เรื่องร้ายทั้งนั้น คุยกับมันเดี๋ยวบ้านเมืองแผ่นดินย่อยยับ ประเทศไทยย่ำแย่เลยนะ คุยอีกเอ้าเดี๋ยวเรื่องแม่ผัวมันแยกลูกสะใภ้ แย่ งานแย่ขึ้น ไอ้คนพันธุ์นี้มันคุยแต่เรื่องติดลบ คุณเคยมีเพื่อนที่คุยบวกไหม มองเหตุการณ์บ้านเมืองร้าย ๆ เฮ้ย..ดีว่ะ มองอีกมุมนึง ประเทศไทยได้พักผ่อน มองอีกมุมนึงก็คือไม่ต้องซื้อสินค้านำเข้าต่างชาติ แล้วก็กลับมาอุดหนุนของไทย มองอีกมุมนึงก็โอเคนะ มีเวลาเจอกันมากขึ้น คุณไม่มองอีกมุมนึงอ่ะ คนที่เขามองโลกสวย มีอะไรป่ะ จะมองโลกสวยอ่ะ ใช่ไหม ไอ้เรื่องโลกติดลบเนี่ย โลกร้ายใคร ๆ ก็คิดได้

1. ออกกำลังกาย
2. คบเพื่อนที่เป็นอย่างนี้ก่อน ถูกไหมจะได้หายเครียด
3. วิธีคลายเครียดง่าย ๆ เลยก็คือ นอน

คุณเชื่อไหมครับ คุณอดตาหลับขับตานอนเฝ้าดูบอลโลกแค่คืนเดียว ร่างกายต้องการให้คุณนอนหลับสนิทอีก 7 คืน แต่คุณดูบอลโลก 20 คืน งั้นคุณก็ต้องเอาคืน 140 วัน ที่จะต้องนอนพัก คุณทำร้ายตัวคุณเองไปหมดแล้ว คุณนอนน้อย ในต่างประเทศนะ ตอนนี้เขากำลังรณรงค์กินข้าวเสร็จเที่ยงมาทำงานอีกที 14:00 น. ก็คือนอนกลางวันครับ นอนกลางวัน เถ้าแก่ไทยรับไม่ได้ คุณดูในประเทศสเปน โปรตุเกส อิตาลี เขาก็มีอีกแบบนึง พวกเม็กซิโกชีวิตเขาเริ่มตอน 17:00 น. - 22:00 น. เพราะตอนกลางวันมันร้อน เขาก็ปรับเวลาของเขาไป หรือประเทศไทยเองเนี่ยทำไมไม่ปรับเวลาเร็วขึ้น 1 ชั่วโมงนะ ปรับเร็วขึ้น 1 ชั่วโมง ทำธุรกิจตรงกับพวกฮ่องกง สิงคโปร์ ไวขึ้น ตื่นเช้าขึ้น โอเค เราไม่ทำ เรามีวิธีคิดตั้งเยอะแยะ นอกเหนือจากนั้นเลยก็คือ ในบางประเทศวันอาทิตย์ไม่ทำงานเลย ไม่มีร้านค้า ไม่มีร้านสะดวกซื้อ ไม่มีห้างสรรพสินค้า เสร็จแล้วเขาสร้างป่า ทุกคนเดินป่า เดินป่าไม่มีแคดดี้ให้คุณตีกอล์ฟ ทุกคนต้องหยุดงาน หยุดงานไปวัดไปโบสถ์ ปฏิบัติธรรม เดินป่า นี่คุณเล่นทำงาน 7 วันเลย มันเหมือนคนงก ๆ คนเห็นแก่ตัวมารวมตัวกันนะครับ แต่ก็ลำบากนะ มันเครียด คนมันเครียด 

ฉะนั้นคลายเครียด 1.ออกกำลังกาย  2.พบคนไม่เครียด  3.นอน  4.กลับมาเหมือนเดิมที่ผมพูดทุกครั้ง มีหลวงปู่หลวงพ่อครูบาอาจารย์ที่ใช่ครับ หลวงปู่หลวงพ่อครูบาอาจารย์ที่ใช่จะได้สอนธรรมะพวกคุณไง อาจจะเป็นบาทหลวงก็ได้นะ อาจจะเป็นโต๊ะอิหม่ามก็ได้ ผมไม่จํากัดศาสนาหรอก แต่ขอให้เป็นครูบาอาจารย์ อาจจะเป็นศิลปินแห่งชาติก็ได้ที่ท่านเก่ง ศิลปินหลายคนก็ไม่ค่อยเครียดนะ ก็ได้ ใช่ไหมครับ เอาเหอะ 4 อย่างนี้ เหลือเฟือ

ผู้ใหญ่ไทยรังแกเด็กมาหลายปีแล้วนะ ในนามแห่งนักการศึกษา เราบีบให้เด็กทั้งแผ่นดิน เครียดกันหมดเลย ข้อสอบเอ็นทรานซ์มหาโหด ผมว่าด็อกเตอร์อย่างผมไปสอบเอ็นทรานซ์ไม่ติดครับ ผมทำข้อสอบของคุณไม่ได้ ข้อสอบคุณทั้งเยอะทั้งยาก ในขณะที่ประเทศเจริญแล้วทุก 10 เมตรจะมีงานศิลป์ มีงานอาร์ต ของเราไม่ใช่ศิลปะ เราไม่ใช่ ศิลปะมันคือภาพที่ดูแล้วคลายเครียด และความคิดสร้างสรรค์จะออก พักสมองซ้ายที่เป็นเหตุผลลง เราไปดูถูกคนเรียนศิลปะมากเกินไปหรือเปล่าใช่ไหม คุณดูในประเทศที่เจริญแล้ว ก็มีศิลปะตลอด ทุกตอนบ่ายเด็กนักเรียนจะไปอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ศิลปะ ชื่นชมการใช้สี โครงสร้างเป็นแบบนี้ สีอย่างไหนสบายใจ เพราะศิลปะมันไม่ได้แค่สอนศิลปะ ศิลปะเป็นการสะท้อนความรู้สึกของผู้คน วิธีคิดของผู้คนจะออกมากับงานศิลป์ 

ฉะนั้นเด็กเครียดไหม 20 ปีในรั้วมหาวิทยาลัย เขาเครียดสุดขีด พอมีใครสักคนนึงเปิดบาร์เปิดคลับ ทีนี้ก็ตู้มเลย ทีนี้ก็เข้าผับเข้าบาร์กันสนั่น คราวนี้ก็เสพยากันเลย เครียด มีเงินเท่าไหร่ก็จ่ายไปเที่ยวเมืองนอกหมดเลย 20 ปีในรั้วมหาลัยถูกกักขัง เรียนหนังสือโหดสุดขีด กวดวิชากันบ้าเลือด โรงเรียนกวดวิชาเห็นไหม พอเลิกปั๊บสี่แยกไฟแดงติดเลยครับ เด็กลงมาจากตึกกันเป็นล้านคนเลย เครียดกันหมด เด็กมันก็เลยอยากจะออกนอกกรอบ ซึ่งมันก็ไม่รู้ว่านอกกรอบคืออะไร มันรู้แต่ว่าทำพิเรนทร์ ๆ เรียกว่านอกกรอบ มันก็นึกว่าทำอะไรบ้า ๆ บอ ๆ เรียกว่านอกกรอบ อันนั้นไม่ใช่นอกกรอบ อันนั้นเรียกว่าเพี้ยน เพี้ยนกันนอกกรอบคนละตัวกัน มันก็เครียดกันหมดเลย ปฏิบัติธรรมยังเครียดเลย โอ้ยอะไรกันเนี่ยประเทศนี้เนาะ แปลกไหม

ความเครียดเนี่ยมันต้องบริหารมัน ในช่วงเวลาหนึ่งคุณต้องไม่เครียด ในช่วงเวลาหนึ่งคุณสมควรเครียด คุณต้องเครียด อันนี้เรียกว่ามีสติ เด็กในประเทศไทยเนี่ย บางคนมันทนความเครียดได้แค่นี้ ๆ บางคนมันเครียดได้แค่นี้ แต่ครูไทยสอนเหมาโหล ทั้งแผ่นดินต้องเครียดเท่ากันหมด ไอ้เด็กที่ทนเครียดไม่ได้สุดท้ายมันก็แหกกระเจิงไป คนเป็นคนบ้า ๆ บอ ๆ ทำอะไรบ้า ๆ บอ ๆ ในประเทศไทย เพราะมันรับไม่ได้ ส่วนไอ้ทนความเครียดได้มันก็กลายเป็นผู้บริหาร กลายไปเป็นคนที่ทนความเครียดได้ เป็นเจ้านายแล้วก็ลงมาเครียดใส่คนข้างล่างนี่อีก คือ ศาสตร์ต่าง ๆ ในโลกนี้นะมันต้อง หนักได้เบาได้ เครียดได้ไม่เครียดก็ได้ คือต้องสวิงตัวเอง ใช่ป่ะ ไม่ใช่ว่าเครียดมีประโยชน์และไม่มีประโยชน์นะ มันอยู่ที่เราจัดสรรความเครียดกับไม่เครียดยังไง โอเคเปล่า เครียดเป็นและเครียดไม่เป็นอะไรอย่างนี้ มันก็สลับไปเดี๋ยวใช้เครียดเดี๋ยวไม่ใช้เครียด เป็นศิลปะครับ คุณไม่เคยเรียนศิลปะ คุณไม่เข้าใจ 

เป้าหมายหลักทางพุทธศาสนาเลยคือปฏิบัติธรรมจนไม่เครียดเหลือเลยครับ การทำงานที่ดีที่สุดต้องไม่เครียดครับแต่ไม่เลิก การทำงานที่ดีที่สุดคือไม่เครียดแต่มีสติ ไม่งั้นเขาจะศึกษาศาสนาพุทธไปทำซากอะไรจริงไหม คนที่ทำอะไรประหลาดกว่าคนอื่น โอเคนะครับถ้าเป็นเรื่องนั้นเป็นเรื่องกุศล ฉะนั้นวิธีคิดของคุณ คือ อะไรที่มันต้องเหมือนกันทั้งแผ่นดินเนี่ยคุณต้องปรับวิธีคิดคุณใหม่ ใครที่เขาประหลาดกว่าคุณ คุณกลับไปมองว่าเขาผิดปกติ ปกติคืออะไร คนทั้งวัฏฏะสงสารมันผิดปกติกันหมดแล้ว พระอรหันต์ต่างหากคือปกติ แต่คุณกลับมองว่าพระอรหันต์เป็นตัวประหลาด คุณโง่แล้ว คุณน่ะคือตัวผิดปกติ จำนวนคนเข้านิพพาน คือ เขา 2 เขา เทียบกับขนควายทั้งตัว ตกลงใครผิดปกติ มนุษย์ทั้งโลกนี้มันบ้า  แล้วใครคิดไม่เหมือนมัน มันเรียกว่าผิดปกติ เราอยู่ในโรงพยาบาลบ้า มันเชื่อความเครียดทำให้งานบริหารได้ดี ตกลงคุณบริหารองค์กรดี ๆ แต่คุณทำลายน้ำ คุณทำลายป่า คุณปล่อยสารพิษทั่วไปหมด ลูกน้องคนเครียดประสาทกินกันหมดแล้ว คุณบอกคุณทำงานเก่ง ไม่ใช่ คุณคนบ้า คุณดูท่านดะไลลามะ (Dalai Lama) ไม่เห็นเครียดเลย งานท่านเยอะแยะท่านก็ไม่ได้เครียดอะไร ท่านก็ขำ ๆ ของท่านไปแต่ท่านก็ไม่เลิก นี่ครับของแท้ครับ ของแท้

วิธีของผมนะ ก็หายใจลึก ๆ คนหายใจสั้นตายเร็วครับ หายใจเข้าหลาย ๆ วิ หายใจออกหลาย ๆ วิ แล้วรู้ลมหายใจแค่นี้แหละ อานาปานสติ พิชิตได้ทั้งปวงเลย แต่อย่าลืม 

1. ออกกำลังกาย
2. คบคนที่มันไม่เครียด
3. นอน
4. มีครูบาอาจารย์

และส่วนปัจจุบันเนี่ยทำอย่างนี้ อยู่ในทำงานก็หายใจเข้าสบาย หายใจออกสบายที่จิตว่าง ๆ ปัญญาจะเกิด ที่จิตคิดเครียด ปัญญาไม่มี มีแต่ความบ้าทำลายล้างโลก ทำลายล้างลูกน้อง ประสบความสำเร็จบนน้ำตาของพนักงานทั้งบริษัท คุณบ้ารึเปล่า คุณยังไม่รู้ตัวเลยด้วยซ้ำคุณเปิดบริษัทเพื่ออะไร จริง ๆ แล้วไม่ให้เครียดนะ ตั้งใจทำงานกับเครียดไม่เหมือนกัน ผมตั้งใจทำงานแต่ไม่เครียด

ส่วนใหญ่ผมจะ…คือตัวเราต้องไม่เครียดก่อน โอเค อันที่สองผมเป็นโค้ช ผมถือว่าลูกน้องผมคนรอบข้างผมทุกคน ถ้ามันเครียดผมก็จะมีปัญหา ผมจะหาอุบายมาสอนแทรกข้อธรรมะ คือตัวเราต้องทำตัวเป็นโอเอซิสในทะเลทราย ฉะนั้นลูกน้องมันจะมาหาเรา แล้วเราก็สอนธรรมะมัน พาออกกำลังกาย พาพักผ่อน ใส่คำคมที่สวย ๆ นะ สิ่งสวยงามให้ลูกน้อง พวกเขาจะหายเครียดเองครับ ผมรอจังหวะชม ทำดีรีบชม ทำไม่ดีเงียบไม่พูด แต่จะกระซิบว่าไปฝึกอันนี้ได้ ไม่ด่าครับ แต่จะบอกว่าไปฝึกอันนี้ ๆ พอทำดีรีบชม มันอยู่ที่ CEO ของคุณ หรือคือตัวเราเนี่ยเป็นโค้ชรึยัง ภูมิธรรมแน่นหรือยัง เครียดหรือเปล่า มีจิตเมตตาจะสอนลูกน้องหรือเปล่า หรือคุณคิดว่าเงินฟาดเขาได้ ห่วยก็ไล่ออกไป หาคนใหม่ มันไม่ใช่ เมตตาอยู่ไหน อย่างกนักเลย อย่ารวยแล้วงก งก ๆ เข้ม ๆ ไม่เข้าเรื่อง คุณฆ่าตัวตายไม่พอ คุณฆ่าคนอื่นเขาตาย คุณฆ่าแผ่นดินนี้ด้วย ฆ่าประเทศนี้ด้วย คุณตายไปไม่มีใครสรรเสริญนะ เขาอาจจะไปถุยน้ำลายที่หลุมศพคุณก็ได้ น่ากลัวนะ และถ้าคุณไม่อยากให้คนรอบข้างเครียด คุณเองก็ต้องเป็นโค้ช สอนเขาครับ สอนทำได้เปล่า 

ฉะนั้น   1. คลายเครียดออกกำลังกาย   2.คบคนไม่เครียด   3.นอน   4.มีหลวงปู่หลวงพ่อครูบาอาจารย์ที่ใช่