แม้ "ข้อความถอดเสียงนี้" จะพยายามให้ตรงกับเสียงต้นฉบับมากที่สุด ผู้ศึกษาพึงตรวจสอบกับเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับ ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง [รับข่าวสารทางอีเมล]
ฉะนั้น วินัยของการปฏิบัตินี้ จึงต้องอาศัยการอยู่เงียบอย่างที่พูดแล้ว การที่จะอยู่เงียบ หยุดสนทนาเพื่อให้โอกาสได้คุยกับตัวเอง แล้วก็ได้สำรวจจิตของตัวเอง พูดง่าย ๆ ก็คือ ต้องสร้างจิตเงียบ ที่เรียกว่า Silent Mind ให้เกิดขึ้น Silent Mind เนี่ยนะคะ ฝรั่งที่เขาสนใจในเรื่องของธรรมะ หรือว่าสนใจในเรื่องของการศึกษาภายใน เขาก็เขียนภาพเอาไว้ที่ตั้งอยู่ทางด้านโน้น ท่านที่อยู่ทางด้านนี้ก็อาจจะเดินดูทีหลัง ก็คงจะเห็นแล้ว ที่เขาบอกว่า จิตเงียบได้ยินหญ้าพูด จิตเงียบได้ยินหญ้าพูด เนี่ยเขียนโดยฝรั่งชาวอเมริกันเป็นศิลปิน แล้วก็มีคนเล่าว่าเขาเคยทำงาน Hollywood ชื่อนายเอ็มมานูเอล เชอร์แมน (Emanuel Sherman) แล้วเขาเกิดสนใจธรรมะ สนใจพุทธศาสนาและเข้าใจว่าเขาสนใจอย่างลึกซึ้ง เนี่ยนะคะ สนใจอย่างลึกซึ้งมากกว่าคนไทยที่เป็นพุทธศาสนิกชนจำนวนมากเลย เราสังเกตได้จากปริศนาธรรม คือจากภาพที่เขาเขียนเป็นปริศนาธรรมซึ่งมีเป็นจำนวนมาก เขามาเมืองไทยก็นานหลายปีมาแล้ว แล้วก็ไปเป็นไข้ตายที่เกาะพงัน หลังจากที่เขาเสียชีวิตก็มีผู้ไปดูว่าเขามีอะไรเหลืออยู่บ้าง ก็ได้ภาพปริศนาธรรมมา แล้วก็มีผู้นำมาถวายท่านอาจารย์สวนโมกข์ เมื่อท่านอาจารย์ดูภาพท่านก็บอก แหม ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่มีค่าอย่างยิ่ง ใครจะมาขอซื้อภาพหนึ่งกี่หมื่นท่านก็ไม่ขาย เพราะมันให้ความเข้าใจในทางธรรมเมื่อมองดูภาพนั้นแล้ว
อย่างภาพที่บอกว่า จิตเงียบได้ยินหญ้าพูด นี่ก็เขาเขียนขึ้นมาเอง หมายความว่ายังไง ในขณะที่จิตดังมันได้ยินแต่เสียงของตัวเอง นึกไหมค่ะ เสียงตัวเอง คืออะไร ฉันชอบ ฉันไม่ชอบ ฉันอยากได้ ฉันไม่ได้ ฉันโกรธ ฉันขัดใจ ฉันไม่ถูกใจ ทำยังไงฉันถึงจะออกไปจากตรงนี้ได้ มันมีแต่เรื่องของฉัน ในขณะที่จิตดังอึกทึกด้วยความคิดความรู้สึกต่างๆ มันดังอยู่แต่เรื่องของฉันตลอดเวลา มันไม่ได้ยินเรื่องของคนอื่นเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งก็คือเรื่องของธรรมชาติ แต่เมื่อใดที่จิตเงียบที่มาฝึกอบรมสร้าง Silence Mind ให้เกิดขึ้นมันจะได้ยินหญ้าพูด หญ้าก็คืออะไรล่ะ ก็คือธรรมชาติอย่างหนึ่งเป็นพันธุ์ไม้อย่างหนึ่งที่เรามองเห็นอยู่นี่ แล้วก็ในบรรดาพืชพันธุ์ต้นหมากรากไม้ทั้งหลาย เราก็อาจจะบอกได้ว่าหญ้าเป็นพืชพันธุ์ที่สามัญที่สุด ใช่ไหมค่ะ ที่ว่าสามัญที่สุดก็คือว่า มันมีทุกหนทุกแห่งเลย ถ้าใครจะทำสวน ใครจะปลูกหญ้าจะต้องมีการปลูกหญ้า หรือแม้ไม่ปลูก มันก็จะขึ้นแล้วก็มีนานาชนิดในเรื่องของหญ้า
เพราะฉะนั้น จิตว่างได้ยินหญ้าพูด ถ้าเราจะดูปริศนาธรรมที่ซ่อนอยู่ในนี้ก็คือ พอจิตเงียบเราดูลงไปข้างใน หรือว่าจะดูลงไปในธรรมชาติล้อมรอบตัวเรา เราก็จะเห็นความเป็นธรรมดาที่อยู่ในความเป็นธรรมชาตินั้นทีละน้อย ละน้อย ละน้อย เพราะฉะนั้นเอ็มมานูเอล เชอร์แมนถึงใช้คำว่าได้ยินหญ้าพูด เพราะหญ้านี่มันแสดงถึงความเป็นธรรมดาสามัญ ท่านอาจารย์สวนโมกข์ท่านมักจะบอกคนที่ไปสวนโมกข์เสมอว่า ได้ยินต้นไม้พูดบ้างไหม ได้ยินก้อนหินพูดบ้างไหม คนที่ไปสวนโมกข์กันเป็นพัน ๆ หมื่น ๆ วันหนึ่ง ๆ นี่หลายร้อยคน บางวันเป็นพัน ถ้าท่าน ตอนที่ท่านยังแข็งแรงดีอยู่ ท่านมาแสดงธรรมให้ฟัง ท่านมักจะถาม ได้ยินต้นไม้พูดบ้างไหม ได้ยินก้อนหินพูดบ้างไหม ท่านทั้งหลายล่ะค่ะ ได้ยินดอกบัวพูดบ้างไหม ได้ยินดอกลั่นทมพูดบ้างไหม ได้ยินต้นหญ้าพูดบ้างไหม ตั้งแต่เข้ามานี่นะคะก็หลายวันแล้ว ได้ยินมันพูดบ้างไหมคะ ไม่ได้ยิน ได้ยินแต่เสียงของเราเอง ใช่ไหมค่ะ
ถ้าต้นหญ้ามันพูด ต้นไม้มันพูด ก้อนหินมันพูด ร่มมันพูดหรือว่าอาคารนี้มันพูด แสงแดดพูด สายลมพูด ค่อย ๆ ดูไป แล้วค่อยดูเองแล้วกันว่า มันพูดอะไรกับเรา แล้วก็เมื่อเรามาอยู่ด้วยกัน ลองฝึกปฏิบัติไปด้วยกัน แล้วท่านทั้งหลายก็จะได้ยินเสียงของธรรมชาติ ต้นหมากรากไม้ ก้อนหิน ต้นหญ้าที่จะพูดให้เราฟังเอง ซึ่งจะเกิดได้จากจิตที่เงียบเท่านั้น จิตดังไม่มีโอกาสได้ยินเลย เพราะฉะนั้นเราจึงต้องขอร้องในเรื่องการสร้างจิตเงียบให้เกิดขึ้นเพื่อประโยชน์หรือให้โอกาสแก่การสำรวจจิตของตนเอง ก็อยากจะขอเชิญพักตอนนี้ก่อนนะคะสัก 10 นาที