แม้ "ข้อความถอดเสียงนี้" จะพยายามให้ตรงกับเสียงต้นฉบับมากที่สุด ผู้ศึกษาพึงตรวจสอบกับเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับ ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง [รับข่าวสารทางอีเมล]
แล้วก็อยากขออนุญาตตอบคำถามสักนิดหนึ่งถึงเรื่องการเดินจงกรม ที่มีผู้ถามมาเพราะจะต้องปฏิบัติ การเดินจงกรม ร.เรือ หมายความว่าเป็นการเดินด้วยสติ เดินจงกรมนี่แปลว่าการเดินด้วยสติ และการที่จะให้มีสติในการเดิน เราใช้อานาปานสติ ก็คือใช้ลมหายใจเป็นเครื่องกำหนด เพราะฉะนั้นในขณะเดิน จิตจงจดจ่ออยู่กับลมหายใจอย่างเดียว จดจ่ออยู่กับลมหายใจอย่างเดียว
เมื่อวานก็ได้พูดแล้ว ไม่ต้องไปห่วงกังวลกับเท้า เท้าจะก้าวสั้นก้าวยาว จะยกสูงยกต่ำไม่ต้องกังวลกับมันเลย แม้จะเซซ้ายเซขวาก็ไม่กังวล คงกำหนดจิตรู้ลมหายใจอย่างเดียว อยู่กับลมหายใจอย่างเดียว เมื่อใดที่จิตหลุดไปจากลมหายใจหยุดเดินทันที ยืน ยืนสมาธิ เพราะว่ามันจะไม่กังวลกับเท้า จิตจะสงบได้ง่าย แล้วก็จะตามลม จะอยู่กับลมหายใจได้ง่าย แล้วก็ในขณะที่เดินจงกรมนะคะ เพื่อให้การเดินจงกรมเป็นไปได้โดยง่าย ไม่ต้องคิดตามยาวตามสั้นอะไรทั้งนั้น อยู่กับรู้ลมหายใจปกติ ที่หายใจธรรมชาติ เพื่อให้การเดินจงกรมง่ายเข้า
แล้วก็มีผู้ถามว่า เมื่อเวลาเดินจงกรมนี้ พอหายใจเข้าทีหนึ่งก็ก้าวหนึ่ง ออกทีก็ก้าวหนึ่งใช่ไหม ไม่จำเป็น เราหายใจเข้าออกครั้งหนึ่งบางทีอาจจะเดินได้ 2 ก้าว 3 ก้าวก็ได้ ขึ้นอยู่กับว่าลมหายใจของแต่ละบุคคลนั้น ยาวหรือสั้นเพียงใด เพราะฉะนั้นไม่ต้องกำหนด อันนี้ไม่สำคัญ สำคัญอยู่ที่จุดว่า สามารถอยู่กับลมหายใจได้ตลอด เมื่อใดอยู่กับลมหายใจไม่ได้หยุด แล้วพอถึงตอนปลายทาง จะหมุนกลับนะคะ จะหมุนซ้ายก็ได้ หมุนขวาก็ได้ตามสบาย แล้วถ้าหมุนกลับแล้วรู้สึกมันชุลมุน หยุดอีกเหมือนกัน ก่อนจะก้าวต่อไป หยุดเพื่อรู้ลมหายใจให้จิตมันนิ่ง สงบ มั่นคง แล้วจึงค่อยเดินต่อไป นี่คือการเดินจงกรม รู้ลมหายใจปกติ เพื่อง่ายแก่การเดินจงกรม แต่เมื่อเวลาที่ยืน หรือนั่ง โปรดฝึกปฏิบัติในขั้นที่1 คือตามลมหายใจยาว ถ้ามีสิ่งใดที่ เป็นข้อสงสัยนะคะ ก็เชิญถามได้ คำถามที่ยังไม่ตอบก็ขอเก็บไว้ก่อนนะคะเพราะเวลายังไม่มี แต่จะตอบคะ เชิญพักได้ค่ะ