ในโอกาสที่จะจากกันนี้กระผมขอแสดงความยินดี อนุโมทนา ในการกระทำที่กระทำ เพื่อประโยชน์ ต้องเรียกว่าแก่มนุษย์ แก่มนุษย์ก็เป็นทั้งแก่พระพุทธศาสนาและแก่ประชาชนทั่วๆ ไป การกระทำของเรานี้ เพื่อประโยชน์แก่พระพุทธศาสนาและแก่ประชาชนทั่วไป  ส่วนแก่ประเทศชาตินั้นก็จะเป็นเรื่องเล็กกว่าไปอีก  การช่วยกันรักษาป่า มีป่านี่ก็เพื่อประโยชน์แก่พระศาสนา อย่างน้อยก็เป็นการแทนคุณ กตัญญูกตเวทีต่อป่าที่มันสร้างพระพุทธเจ้า สร้างพระศาสดา สร้างอะไรต่างๆ ขึ้นมา ให้เราช่วยกันรู้คุณและรักษาไว้ ที่ประโยชน์แก่มนุษย์ทั่วๆ ไปนี้ รักษาพระพุทธศาสนาไว้ให้เป็นประโยชน์แก่คนทั่วไป ป่านี้ก็เป็นประโยชน์แก่คนทั่วไป ก็คือว่า ช่วยคุ้มครองให้มันมีความปกติ ขาดป่าอย่างเดียวก็ตายหมดเกลี้ยงโลก ไม่มีเหลือ เพราะไม่มีอะไรจะทำความถูกต้องระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์  ป่าช่วยให้เกิดความถูกต้อง คือความเหมาะสมที่มีชีวิตอยู่ในโลก ชีวิตทั้งหลาย คน สัตว์ ต้นไม้ต้นไร่ มีชีวิตอยู่ในโลกได้เพราะว่ามีป่า ช่วยจัดความเหมาะสมให้ เพื่อให้มีอากาศ มีบรรยากาศที่เหมาะสมสำหรับที่มีชีวิตได้  เราจึงต้องรู้บุญคุณแล้วก็ช่วยพิทักษ์รักษาไว้ นี้เรียกว่าเป็นประโยชน์แก่มนุษย์ทั่วไปในโลก นี่เป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติ เรียกว่าเป็นความต้องการของรัฐบาลให้ช่วยกันรักษาป่าไว้ มีประโยชน์ทางเศรษฐกิจ มีประโยชน์ทางสุขภาพอนามัย อะไรอีกหลายๆ อย่าง ที่รัฐบาลต้องการ หมายความว่าร่วมมือกับรัฐบาลช่วยกันทำสิ่งนี้ ก็นับว่ามีคุณค่า เอาละ ๓ อย่างก็พอแล้ว ประโยชน์แก่พระศาสนา ประโยชน์แก่มนุษย์ทั้งหลาย ประโยชน์แก่รัฐบาลแห่งประเทศไทย โดยเฉพาะ คือ ประเทศไทยโดยเฉพาะ ไม่เฉพาะรัฐบาล แต่มันคงจะยังเหลืออยู่ข้างหน้าที่เราจะต้องทำต่อไป  เพราะว่ามันไม่ใช่เรื่องง่าย มันไม่ใช่เรื่องนิดเดียว เป็นเรื่องที่มากมายเอาการอยู่เหมือนกัน ที่ทำให้เกิดป่า เป็นที่พอใจ ไอ้มนุษย์นั่นแหละมันจำเป็น ไม่มีที่อยู่ที่อาศัย ไม่ ไม่มีที่ทำกินมันก็ทำลายป่า ประเทศอินเดียมหาศาลเท่ากับทวีปหนึ่งก็ถูกทำลายป่าหมดเหมือนกันล่ะ  แล้วมันก็ต้องตักน้ำ ดูดน้ำ สูบน้ำจากใต้ดินขึ้นมาทำนา มันโชคดีที่ว่ามันมีโอ่งใบใหญ่ใส่น้ำไว้ให้ คือ ภูเขาหิมาลัยนั่น หิมะทั้ง ทั้งเทือกเขา ยาวตั้งเป็นพันไมล์มั่ง หิมะทั้งภูเขาหิมาลัย น้ำแข็งน่ะ มันก็ค่อยๆ ละลายมาให้ รินมาให้ รินมาให้ รินมาให้ ตามฤดูกาล มันโชคดี ประเทศอินเดียจึงไม่เดือดร้อนจน จนตาย  ประเทศไทยเรามันไม่มีภูเขาหิมาลัยเช่นนั้น ไม่มีใครสำรองโอ่งน้ำไว้ให้เช่นนั้น แล้วก็ต้องช่วยตัวเอง ช่วยตัวเอง รักษากันเอาไว้  เป็นการต่อสู้ที่ช่วยไม่ได้  เพราะว่าเมื่อเอาน้ำ เอาน้ำจากใต้ดินขึ้นมามากเข้า มากเข้า ใต้ดินมันก็หมดเหมือนกันแหละ คอยดูต่อไปข้างหน้า ยิ่งป่าไม่มีด้วยแล้วยิ่งหมดเร็ว ถ้าป่ามี มันก็ดูดน้ำให้ฝนตกลงมาได้มาก ก็เก็บไว้ใต้ดินมาก แล้วก็สูบ ผมตักน้ำขึ้นมาใช้ขันหนึ่งแล้วก็นึกทุกขัน ทุกที ว่านี่มันทำลายน้ำใต้ ใต้ดิน จะขันแล้วโว้ย น้ำบาดาลสูบขึ้นมาใช้ มันก็ไอ้ใต้ดินก็ต้องหมด ต้องหมด ต้องค่อยๆ หมด มันยังเป็นปัญหาในอนาคต ไม่มีทางอื่นน่ะนอกจากสร้างป่าขึ้นมา สร้างป่าขึ้นมา น้ำฝนจะตกลงมา แล้วป่านั่นแหละจะช่วยอุ้มน้ำไว้ให้ ในแผ่นดินก็มีน้ำ ขุดบ่อก็ได้น้ำ การที่จะช่วยกันรักษาป่านี่ก็คือเหมือนกับช่วยเพื่อนมนุษย์ในอนาคตให้มีน้ำกินน้ำใช้ ไม่ตาย ข้อนี้ก็ต้องถือว่าเป็นบุญเป็นกุศล เป็นบุญเป็นกุศลที่เราได้สร้าง แล้วขอให้ช่วยกัน ช่วยกัน ช่วยกันทำบุญอันนี้ ทำบุญให้มีส่วนร่วมให้เพื่อนมนุษย์ในอนาคตมีน้ำใช้ ให้คนไทย ประเทศไทย ลูกหลานในเมืองไทยมีน้ำใช้ ปัญหาใหญ่มันก็คือว่าประชาชนมันจำเป็น หรือว่ามันเห็นแก่ตัวก็ได้ แต่ว่าที่ไม่เห็นแก่ตัว มันก็จำเป็นเหมือนกัน จำเป็นเหมือนกัน มันไม่รู้จะเอาที่ดินไหนมาทำกิน แล้วคนก็เกิดออกมา เกิดออกมา เกิดออกมา ก็จำเป็นต้องทำลายป่า นี่ล่ะปัญหา ถ้าป่าที่ถูกทำลายไปแล้ว กลับมาก็นับ ก็นับว่าจะดีมาก จะช่วยแก้ปัญหาได้มาก ลองช่วยทำความเข้าใจกับประชาชนทั้งหลาย เรียกป่ากลับคืนมา เรียกป่ากลับคืนมา ส่วนที่ยังเรียกกลับมาได้มันมีมาก อย่างภาคอีสานที่แห้งแล้ง ถ้าทำถูกวิธีมันก็คงจะเรียกกลับมาได้ไม่น้อยเหมือนกัน ผมเดาเอาเองนะไม่มีความรู้แต่เดาเอาเองว่าประเทศอันแห้งแล้งเกือบ เกือบจะเป็นทะเลทรายอยู่ อยู่แล้ว ปลูกกระบองเพชร ชนิดใบบาง แผ่นเท่าๆฝ่ามือ ใบบาง วัวชอบกิน มันขึ้นง่าย มันขึ้นได้ในที่แห้งแล้ง ปลูกกระบองเพชรอย่างนั้นโดยมากก็เลี้ยงวัวไปพลาง ปลูกกระบองเพชรไปพลาง เลี้ยงวัวไปพลาง ขี้วัวก็จะทำให้ดินดีขึ้น และค่อยปลูกไม้ ไม้จริงทีหลัง เดี๋ยวนี้ปลูกกระบองเพชรไปพลาง เลี้ยงวัวไปพลาง อาจจะแก้ปัญหาได้ไม่น้อยเหมือนกัน ซึ่งหมายความว่าเราอย่ายอมแพ้ อย่ายอมแพ้ มันจะตายทั้งยืน ถ้ายอมแพ้มันก็ตายทั้งยืน ไม่ไหว ช่วยกัน ภาคเรา บ้านฝ่ายทางใต้ไม่เหมือนภาคอีสาน แต่ก็ มันก็ไม่ใช่น้อยเหมือนกันที่ถูกทำลายลงเป็นทุ่งหญ้าคา และก็เป็นไอ้ส่วนที่ว่ามันไม่เป็นประโยชน์อะไรได้ มันก็ยังมีมากอยู่  ถ้ามันเป็นกลับเป็นป่า กลับเป็นป่า ภูเขานี่ ทำให้กลับเป็นภูเขาที่มีดงทึบ มีดงทึบ มันก็จะให้น้ำ ให้น้ำ ต่อไปตามเดิม รัฐบาลเห็นว่าพระเราเป็นที่เชื่อถือของประชาชน จึงขอร้องให้ช่วยพูดจากับประชาชน นี่เราก็พูดให้เป็น แสดงเหตุผลให้ชัดเจน พิสูจน์ให้เห็นเรื่อยๆ ไป เรื่อยๆ ไป เรื่อยๆ ไป ประชาชนก็จะเปลี่ยนเห็นแก่ประเทศชาติ เห็นแก่ป่า เห็นแก่ร่างกันต่อไปในอนาคต  นั่นแหละที่เราต้องมาประชุมกันคราวนี้ มันก็เรื่องใจความสำคัญนี้ ช่วยประเทศชาติ ช่วยเพื่อนมนุษย์ ช่วยศาสนาโดยอ้อม นับว่าเรื่องใหญ่ได้ผลคุ้มค่า มีอานิสงส์ใหญ่โตกว้างขวางคุ้มค่า ช่วยกันทำไปตามความสามารถ สุดความสามารถ แม้แต่พูดจา แม้แต่พูดจา ถ้าลงไม้ลงมือได้ด้วยตามที่ควร สมควรแก่สมณสารูปก็ทำเถิด ทำเถิด ไม่เป็นไรเรื่องนี้  ไม่เป็นไร อุปัชฌาย์อาจารย์ ผู้เฒ่าผู้แก่ของเราแต่หนหลังก็เคยนะ ไม่ ไม่ใช่เพิ่ง ไม่ใช่ ไม่ใช่ความหมายอย่างเคย เรื่องขุดคลอง เรื่องบำรุงสาธารณะ ทำนองนี้ ท่านเคย ท่านเคยทำ อุปัชฌาย์อาจารย์ ผู้เฒ่าน่ะเคยทำ ฉะนั้น เราเสียอีกที่ไม่ค่อยจะได้ทำ ก็ไปติดการเล่าการเรียนอะไรเสียมาก แต่เดี๋ยวนี้ต้องทำแล้วล่ะ ต้องแบ่งแยกออกไปอีกส่วนหนึ่งว่าเป็นสิ่งที่ต้องทำ  ช่วยประเทศชาติหรือมนุษย์ควบคู่กันไปกับการศึกษาเล่าเรียน การประพฤติปฏิบัติธรรม มีวัดเป็นเพื่อนอยู่ในป่า คอยควบคุมคอยชี้แจง มีวัดอยู่ในป่าน่ะเพื่อควบคุมป่า และก็ชี้แจงให้เข้าใจในการที่รักษาป่า  มีวัดเหมือนกับ เหมือนกับยามเฝ้ารักษาป่า เหมือนทั่วๆ ไปในป่า คอยชี้แจงให้ประชาชนถนอมป่าและวัดก็เป็นผู้นำเถิด มันคงจะกลับมา ความชุ่มชื้นของป่ามันก็จะกลับมา ก็น่าชื่นอกชื่นใจแก่ลูกแก่หลาน แก่คนชั้นหลัง นี่ผมมีความเห็นอย่างนี้นะ ขอถวายเป็นความรู้สึก ไปพินิจ พิจารณา คิดดู เห็นด้วยก็ช่วยกัน ช่วยกัน ช่วยกัน อย่างที่ว่ามาแล้ว มันคงดีกว่าที่ไม่ได้ทำอะไรมากมาย  ดีกว่าที่อยู่เฉยๆ อย่างยิ่ง ภาวนาว่าพระพุทธเจ้าประสูติในป่า ตรัสรู้ในป่า อยู่ในป่า สอนในป่า แล้วก็นิพพานโคนต้นไม้ในป่า  ข้อนี้มันมีความลับอยู่  ฉะนั้น อยู่อย่างภิกษุ  อยู่อย่างบรรพชิต ไม่อยู่บ้านเรือนนั่นน่ะ มัน ก็เหมาะที่จะอยู่ในป่า มันมีป่าให้อยู่ และก็ป่านั่นเป็นบ้านเป็นเรือนของบรรพชิต ของนักบวช ที่เรามาเห็นแก่บ้าน สร้างบ้านสร้างตึก สร้างอะไรกันอยู่นี้น่ะ มันทิ้งกันไกลนะ ระวังป่ามันจะถูกทอดทิ้ง พยายามอยู่อย่าง อยู่อย่างป่าๆ ถ้าจะมีวัดก็ให้มันเป็นวัดอย่างป่าๆ อย่าให้เป็นวัดที่เป็นบ้านเป็นเมือง เป็นวัดของเศรษฐี บ้านเศรษฐี บ้านคหบดี มันจะทิ้งป่า แล้วมันจะเกลียดป่า และป่ามันก็จะน้อยใจ มันจะหมดเสีย  ผมก็นึกอะไรไม่ออก ก็นึกได้อย่างนี้ ขอ ขอถวายความอนุโมทนาในการที่ได้เสียสละ  ได้มาประชุมกัน  แล้วก็จะได้ร่วมมือกันกระทำให้สำเร็จประโยชน์ เป็นการสนองคุณพระพุทธเจ้านะ พูดกันตรงๆ อย่างนี้ดีกว่า กตัญญูกตเวทีสนองคุณพระพุทธองค์ ผู้โปรดป่า ผู้อยู่ในป่า เกิดในป่า ตายในป่าน่ะ สนองคุณพระพุทธเจ้าก่อน และก็เพื่อประโยชน์แก่มนุษย์ทั้งหลาย เพื่อประโยชน์แก่รัฐบาล เพื่อประโยชน์แก่แก่อะไรก็ว่ากันไปตามเรื่อง มีเหตุผลที่จะต้องทำและก็พอใจในการกระทำ ขอให้ได้ทำกันอย่างสนุกสนาน พอใจรื่นเริงไป  ในการที่จะนิรมิตป่าให้กลับเขียวขึ้นมา  เขียวขึ้นมา ช่วยกันทุกอย่างทุกทาง ถ้าปลูกใหม่ขอให้ปลูกให้สวยกว่าตามธรรมชาติ ปลูกต้นไม้ที่มีดอกสวย มีอะไรสวยเป็นระเบียบเรียบร้อย สวยงามกว่าธรรมชาติ นี่ก็เรียกว่าพัฒนาด้วยเหมือนกัน ก็ขออวดดีหน่อยนะ ขอขอบพระคุณแทนรัฐบาล ที่เพื่อนศาสธรรมมิกทั้งหลายได้ดำเนินงานนี้เป็นประโยชน์แก่รัฐบาล รัฐบาลคงจะขอบคุณ ผมขอบคุณแทน ก็ขอบคุณแทน ขอแสดงความขอบคุณแทน แทนในนามรัฐบาล เรียกว่าช่วยกัน ช่วยกัน สนุกเลย  แต่วัดนี้น่ะมันไม่ค่อยจะมีที่ปลูกเสียแล้ว  มันอาจจะจัดสรร จัดสรร ให้มันเข้ารูปเข้ารอย ปลูกเพิ่มใหม่นี่ดูมันยาก มันเต็มไปเลย  ขออภัยที่ต้องนั่งอย่างนี้ เสียมัน นั่งอย่างอื่นมัน มัน มันนั่งไม่ได้ ขามันเสีย ขามันแข็ง เรื่องมัน พูด ไม่มีจะพูดมาก ก็ขอยุติการพูดจา ขอได้ดำเนินกิจกรรมต่อไปตามความประสงค์เถิด จะปิดประชุมหรือจะทำอะไรน่ะคุณดุษฏี  ปิดงาน หรือปิดอะไรน่ะ นี่ นี่มันท่าน ท่านเจ้าคุณพูดอะไรกัน ปิดประชุม เอาไป ยก ยกไปสิ

(เสียงท่านเจ้าคุณ) ขอท่านอาจารย์ผู้เป็นประมุขอย่างสูง และขอขอบคุณปฏิจชน ผม สวนโมกขพลาราม ทั้งคฤหัสถ์และบรรพชิต ซึ่งได้ช่วยเหลือกิจกรรมอันนี้ให้สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี และขออนุโมทนาสาธุการในกุศลเจตนาของพระเถรานุเถระ  พร้อมด้วยคฤหัสถ์หลายหน้าหลายตาด้วยกัน ซึ่งได้มีกัลยาณจิตมาร่วมปฏิบัติธรรมที่สวนโมกขพลาราม จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งผมทำหน้าที่บริหารกิจการคณะสงฆ์อยู่ในเวลานี้ งานอันนี้ ในความรู้สึกของผมถือว่าเป็นการปฏิบัติธรรมชั้นเอกทีเดียว สำหรับท่านทั้งหลาย เพราะว่ากิจกรรมเกี่ยวกับเรื่อง เกี่ยวกับเรื่องช่วยอนุรักษ์ธรรมชาติหรือป่าไม้ เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับพระสงฆ์เรา พระพุทธศาสนาเราทั้งหมดตระหนักแน่อยู่ดีว่ามีป่าเป็นมาตรฐาน พระพุทธเจ้าได้กำเนิดมาในป่า  ได้ตรัสรู้ธรรมชั้นสูงซึ่งเป็นประโยชน์แก่โลกก็ในป่า เสด็จดับขันธ์ปรินิพพานจากโลกี(0.18.47.8)ก็ในป่า ป่ามีความหมายอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะวิทยาการของไทยเรา ในหลักการคำนวณธารน้ำฝนก็ดี หรือสิ่งแวดล้อมเกี่ยวกับมูลฐานเศรษฐกิจก็ดี เราอาศัยป่าเป็นมูลฐานวิชาการโดยเฉพาะ โดยเฉพาะโหราศาสตร์เกี่ยวกับการคำนวณธารน้ำฝนซึ่งเป็น ซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่การกสิกรรม