ให้พูดก็พูด ตามมีตามได้จะพูดเรื่องคนโง่ ไม่รู้จักความถูกต้อง ถ้าคนไม่โง่มันก็จะรู้จักความถูกต้อง ตลอดเวลาที่มันโง่ มันไม่รู้ความถูกต้อง ตลอดเวลาที่ไม่รู้จักความถูกต้อง มันยังเป็นคนโง่ เคยทำทุกสิ่งทุกอย่างเป็นปัญหา ไปหมด เป็นปัญหาไปหมด ทุกอย่างเป็นปัญหาไปหมด นี่เรียกว่าคนโง่ นั้นขอให้สนใจ ให้มีการศึกษา มีการศึกษา กับมีการประพฤติ การกระทำถูกต้อง ไม่อย่างนั้นจะยังเป็นคนโง่ พวกเด็กๆเหล่านี้ เด็กๆเหล่าไหนยังเป็นคนโง่ มันยังไม่รู้จักในความถูกต้อง ซึ่งที่จริงก็เข้าใจยากนะความถูกต้อง ถ้าเข้าใจความถูกต้องได้แล้วก็สูงสุด พระพุทธเจ้าสูงสุดอยู่ที่ความถูกต้อง พระธรรมสูงสุดอยู่ที่ความถูกต้อง พระสงฆ์ก็สูงสุดที่ความถูกต้อง ความถูกต้องจึงสูงสุดยิ่งกว่าสิ่งใด ยิ่งกว่าพระเป็นเจ้ารวมกันสักล้านๆองค์ ล้านๆองค์ พระเป็นเจ้านี่ยังไม่มีความถูกต้องยังต้องไถ่บาปยังต้องรับบาป ยังต้องกินสินบน แม้แต่พระเป็นเจ้ามันยังไม่ใช่ความถูกต้อง ถ้ามันมีความถูกต้องมันจะไม่มีอาการหลักที่เป็นอุปสรรคเหล่านั้น มันมีแต่ความถูกต้องที่ไม่มีปัญหา ไม่มี อาทีนวะ คือ โทษ ไม่มี อุปัทวะ คือความอุบาวท์ เมื่อไม่มีความถูกต้องแล้วมันก็เต็มไปด้วยสิ่งที่เรียกว่า อาทีนวะ และสิ่งที่เรียกว่า อุปัทวะ อาทีนวะ แปลว่าโทษ โทษเลวทราม โทษต่ำทราม อุปัทวะ นั้นแปลว่า อุบาวท์ นั้นขอให้ทุกคนสนใจเรื่องคำว่าความถูกต้อง ถ้าความถูกต้องนั้นแล้วมันไม่มีปัญหาอะไร มันไม่เจ็บ มันไม่ไข้ แล้วมันก็ไม่ตาย มีคนโง่ไม่รู้จักความไม่ตาย คือความว่างจากตัวตน ว่างจากตัวตนจนไม่ตาย นั่นไงถึงสูงสุดอยู่ที่นั่น ถ้าเขาจะถามว่าอะไรเป็นสิ่งสูงสุดกว่าสิ่งทั้งปวง จงตอบเขาว่าความถูกต้อง ความถูกต้องตามแบบของพระพุทธเจ้า อันเรียกด้วยคำบาลีสั้นๆว่า สัมมัตตะ คำนี้จำไว้ให้ดี สัมมัตตะ สัมมัตตะ แปลว่าความถูกต้อง อันประกอบขึ้นจากคำว่า สัมมา สัมมา สัมมา สัมมา นั้นแปลว่าถูกต้อง สัมมา สัมมัตตะ หรือ สัมมาตะ นั้นแปลว่า ความ ความ สัมมา ว่าถูกต้อง ตะ หรือ ตา แปลว่า ความ สัมมัตตะ คือความถูกต้อง ถ้ามีความถูกต้อง แล้วมันไม่มีปัญหาอะไร ร่างกายถูกต้อง จิตใจถูกต้อง ตัวตนถูกต้อง ความว่างถูกต้อง แล้วก็ไม่มีปัญหาใดๆเหลืออยู่ได้ คนว่างจากตัวตน นั้นว่างจากตัวตน มันอยู่เหนือความตาย ถ้าถูกต้องแล้วมันไม่เจ็บ มันไม่ไข้ แล้วมันจะตายได้อย่างไร มันก็คือความไม่ตาย น่าจะเป็นของดี มองไม่เห็น คนโง่ยังไม่รู้จัก ก็ขอให้รู้ไว้เถอะว่าถ้ามีความถูกต้องเรื่องตัวตนแล้วมันไม่มีใครจะตาย ไม่มีอะไรจะตาย ไม่มีอะไรจะตายตลอดกาล นี่เรียกว่าความถูกต้อง เดี๋ยวนี้การเศรษฐกิจก็ไม่ถูกต้อง มีแต่ปัญหา การเมืองก็ไม่มีความถูกต้องมีแต่ปัญหา การสังคมก็ไม่ถูกต้องก็มีแต่ปัญหา ปัญหา ปัญหา ปัญหา ปัญหาในการใช้กำลัง ปัญหาในการใช้อำนาจ มีแต่สิ่งที่เรียกว่า อาทีนวะ คือโทษ เรียกว่าอุปัทวะ คือความอุบาวท์ ไม่อยากจะพูดคำสกปรกอย่างนี่หรอก เช่นคำว่า อุปัทวะ ความอุบาวท์ แต่ว่ามันมีมากเกินไป มันมีอยู่ที่ความไม่ถูกต้อง มีความไม่ถูกต้องอยู่เท่าเส้นขนก็เป็นความอุบาวท์แล้ว นั่นขอให้จัดให้ทุกอย่างมันมีความถูกต้องทางการเศรษฐกิจ แล้วมันถูกต้อง การสังคม ถูกต้อง (6.22.2) การใช้อุปสงค์ อุปทาน ซัพพลาย ดีมานด์ นี่ก็ให้มันถูกต้อง ถูกต้องไปหมด ให้โลกนี้มันถูกต้อง นั่นแหละคือสิ่งสูงสุดในพุทธศาสนา คือความถูกต้อง เรียกเป็นบาลีว่า สัมมัตตะ ขอย้ำอีกทีว่าคนโง่ คนไม่ได้ศึกษามันไม่ฟังถูกเอาว่าอะไร แต่ขอให้บอกว่าในพระบาลีแท้ๆ พระพุทธเจ้าตรัสยืนยันไว้แท้ๆ สัมมัตตะ ความถูกต้อง จำแนกเป็นความถูกต้องตามทิศทางต่างๆ สัมมาทิฏฐิถูกต้องทางความคิดเห็น สัมมาสังกัปปะ ถูกต้องทางความปรารถนา สัมมาวาจา ถูกต้องทางการพูดจา สัมมากัมมัตตะ ถูกต้องทางการกระทำ สัมมาอาชีวะ ถูกต้องทางการเลี้ยงชีพ สัมมาวายามะ ถูกต้องทางความ (7.27) สัมมาสติ ถูกต้องทางสติ สัปปชัญญะ สัมมาสมาธิ ถูกต้องทางความเป็นสมาธิ และถูกต้องทางญาณะ คือความรอบรู้ สัมมาวิมุตติ ถูกต้องทางวิมุตติ ความหลุดพ้นถูกต้อง รวมกันเป็น 10 สัมมา 10 สัมมา ไอ้คนขาวๆ ตัวขาวๆ เหล่านี้ไม่รู้เรื่องเพิ่งเข้ามา (7.53.5) ว่าสัมมา สัมมา นั้นไปตายซะดีกว่า มันไม่มีประโยชน์อะไร ถ้าไม่รู้จักความหมายของคำว่าสัมมา สัมมา ความถูกต้อง ความถูกต้องทางความคิดเห็น ถูกต้องทางความปรารถนา ถูกต้องทางการพูดจา ถูกต้องทางการงาน ถูกต้องทางอาชีพ ถูกต้องทางความเพียร ถูกต้องทางสติ ถูกต้องทางสมาธิ ถูกต้องถูกต้องทางญาณะ แล้วก็ถูกต้องทางวิมุตติ คือความหลุดพ้น อุตสาห์ (8.29.2) จำไว้สักหน่อยเถอะขอร้อง อุตสาห์ (8.30.2) จำไว้สักหน่อย สัมมา สัมมา สัมมา สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปโป สัมมาวาจา สัมมากัมมัตโต สัมมาอาชีโว สัมมาวายาโว สัมมาสติ สัมมาสมาธิ สัมมาญาณะ สัมมาวิมุตติ สัมมา สัมมา ถ้าครูเหล่านี้ไม่ได้สอนเรื่องมันก็ป่วยการ เสียชาติมาก เสียชาติเกิด เสียชาติมาประชุม เสียชาติมาศึกษาธรรมะ มันต้องมีความรอบรู้เรื่องสัมมา สัมมา สัมมา สัมมา ทุกสัมมา เรียกว่าความถูกต้อง ถ้ามันถูกต้องแล้วมันไม่มีอะไรเป็นปัญหา เป็นถูกต้องทางร่างกายก็ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ แล้วมันตายไม่ได้ มันตายไม่ได้ มันได้แต่ว่างไปจากตัวตน มันว่างไป ตายไม่ได้นั่นแหละคือสัมมาสูงสุด สัมมาจากตัวตน แล้วก็สัมมาเป็นความว่างจากตัวตน เอาละขอให้จำไว้สั้นๆ 4 อย่างก็พอว่า ถูกต้องทางกาย ทางร่างกายมันถูกต้อง คือลมหายใจก็ถูกต้อง กายเนื้อหนังก็ถูกต้อง วัตถุสิ่งของที่อยู่กับร่างกายทั้งหมดทั้งสิ้นก็ถูกต้อง นี่เรียกว่าถูกต้องทางกาย ทางวัตถุสิ่งของ ทางร่างกาย ทางลมหายใจ นี่ถูกต้องทางกาย ถูกต้องทางจิต มีความคิดนึกถูกต้องไม่ประกอบอยู่ด้วยกิเลส ไม่ประกอบอยู่ด้วยโลภะ โทสะ โมหะ เรียกว่าถูกต้องทางจิต หาความผิดพลาดทางจิตไม่ได้ อย่างที่สามถูกต้องทางตัวตน มีตัวตนการดำรงตัวตน มีการประพฤติเป็นไปแห่งตัวตน แม้แต่สมมติว่าตัวตนก็มีความถูกต้อง แม้จะเป็นตัวตนที่ไม่สมมติไม่ถูกต้องก็ถูกต้อง นี่เรียกว่าสมมติทางตัวตนให้มีตัวตนที่ถูกต้อง แล้วในที่สุดก็ถูกต้องทางความว่าง คือว่างให้มันถูก ว่างให้มันถูกต้อง นั้นว่างจากการทุกข์ทั้งปวง ว่างจากกิเลสทั้งปวง ว่างจากตัวตน ว่างจากตัวตนไม่มีอะไรที่จะเป็นปัญหา เป็นความว่างนิรันดร ช่วยจำไว้ง่ายๆว่ามีหัวข้ออยู่ 4 หัวข้อ ว่างเพราะมันมีความถูกต้อง ถ้าถูกต้องแล้วก็ว่างจากปัญหา จำไว้ดีๆว่า ว่างจากปัญหา ว่างจากปัญหา ว่างจากปัญหา เดี๋ยวนี้มันไม่ว่างจากปัญหา มันเต็มไปด้วยปัญหา ปัญหาทางเศรษฐกิจ ปัญหาทางการเมือง ปัญหาทางการสังคม ปัญหาทางการใช้พลังงาน สะสาร มันไม่ถูกต้อง ไม่ถูกต้อง มันมีแต่ความยุ่งยากลำบากเป็นปัญหาแก่ทุกคน แก่ทุกคน ขอให้มันมีความถูกต้องแล้วมันก็จะมีความว่าง ถูกต้องทางกาย ง่ายที่สุดเลยการกินอาหาร นี่การกินอาหารยังไม่ถูกต้อง ไอ้พวกมาวิปัสสนาเหล่านี้นั้นยังกินอาหารไม่ถูกต้อง กินอาหารมันยังไม่ถูกต้องด้วยซ้ำไป แม้แต่การกินมันก็ยังไม่ถูกต้อง เพราะฉะนั้นมันต้องมีการกินที่ถูกต้อง เรื่องนี้สำคัญไม่ใช่ว่าเห็นแต่กิน และก็จะพูดแต่เรื่องของการกิน พระพุทธเจ้า หรือพระธรรม พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็ได้ตรัสไว้เป็นหลักว่า สัพเพ สัตตา อาหารรัฏฐิติกา สัตว์ทั้งปวงตั้งอยู่ได้เพราะอาหาร จริงหรือไม่จริง จริงๆมากน้อยก็ลองคิดดู สัตว์ทั้งหลายทั้งปวงตั้งอยู่ได้เพราะอาหาร ถ้าไม่มีอาหาร คนคือตาย แล้วมันไปทำอะไร ให้มีความถูกต้องแม้แต่ในการกินอาหาร การกินอาหารให้มันถูกต้อง ให้ทุกอย่างที่มันเนื่องกันกับการกินอาหารให้ถูกต้อง ทางสังคมถูกต้อง การอะไรให้มันถูกต้อง แล้วก็มันไม่ใช่ดีแต่กิน ดีแต่จะถูกต้อง ถูกต้อง ถูกต้อง เดี๋ยวนี้ครูไม่ได้เคยสอนถึงเรื่องการกินอาหารด้วยซ้ำไป คนก็ไม่ได้กินอาหารไม่ถูกต้อง มันกินอาหารด้วยกิเลส กินอาหารด้วยตะกละ กินอาหารอย่างผิดพลาด ไม่มีความถูกต้อง แม้แต่ในเรื่องกินอาหาร มันตะกละแต่จะกินอาหารอร่อย อร่อย เป็นเรื่องของกามอารมณ์ เป็นเรื่องของกามอารมส์ไปหมดมันไม่ถูกต้อง แม้แต่เรื่องกินอาหาร เครื่องใช้สอยจากการเป็นอยู่เหล่านี้มันก็ต้องถูกต้อง อะไร อะไร มันก็ต้องถูกต้อง แม้แต่จะมียานพาหนะก็ถูกต้อง มันไม่มีคำ ไม่มีอะไร ไม่ใช่ไม่ถูกต้อง มันมีแต่ความถูกต้อง นั่นขอให้ทุกคนสนใจคำว่าความถูกต้อง ความถูกต้องทางร่างกาย ถูกต้องทางจิตใจ ถูกต้องทางตัวตน มีตัวตนก็ถูกต้อง ทางความว่างก็ถูกต้อง นั่นนะมันถึงที่สุด ถ้ามันถูกต้องด้วยความว่างแล้วมันถึงที่สุด ที่สุดที่พระพุทธเจ้าท่านจะสอนให้ได้ ท่านจะตรัสรู้ นำมาสอน นำมาปฏิบัติให้ได้มันคือเรื่องความว่าง ว่างจากตัวตนแล้วก็ไม่มีปัญหาคือไม่มีกิเลสใดๆ ไม่มีกิเลสใดๆนี่สูงสุด อุตสาห์มาศึกษาหาความรู้กัน นุ่งขาวมาถือศีล ถือธรรมอันนี้ก็ขอให้รู้จักสิ่งสูงสุด สูงสุด สูงสุดของพระพุทธเจ้าคือเรื่องความถูกต้อง ความถูกต้อง พระพุทธเจ้าท่านเรียกสั้นๆเองว่า สัมมัตตะ สัมมัตตะ อย่างที่กล่าวมาแล้วว่าประกอบไปด้วย สัมมา สัมมา สัมมา สัมมา ๑๐ คำ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปโป สัมมาวาจา สัมมาสัมมัตโต สัมมาอาชีโว สัมมาวายาโม สัมมาสติ สัมมาสมาธิ สัมมาญาณะ สัมมาวิมุตติ แล้วอะไรมันจะเป็นปัญหาได้ มันไม่มีอะไรที่เป็นปัญหามาได้ เดี๋ยวนี้มันก็มีแต่ความผิดพลาด ผิดพลาดในทุกทางเป็นมิจฉาไปหมด เป็นสิ่งเลวร้ายเป็นอุปัทวะไปหมด มันเป็นมิจฉา ถ้าสัมมานั้นเรียกว่า สัมมัตตะ ถ้า มิจฉา ก็จะเรียกว่า มิจฉัตตะ (15.22.0) ความผิดพลาด สัมมัตตะ สัมมัตตะ คือความถูกต้อง เดี๋ยวนี้มันมีมิจฉาทิฏฐิ มิจฉาสังกัปปะ มิจฉาวาจา มิจฉาสัมมัตตะ มิตฉาอาชีวะ มิจฉาวายามะ มิจฉาสติ มิจฉาสมาธิ มิจฉาญาณะ มิจฉาวิมุตติ มิจฉา มิจฉา มิจฉา เต็มไปหมด ที่เห็นง่ายๆในในปัจจุบันนี้ ตำตากันอยู่ทุกวันนี้ มันก็คือว่ามันมิจฉาทางการเศรษฐกิจ มิจฉาทางการเมือง มิจฉาทางการสังคม อะไรๆก็บูชากันแต่เรื่องกามอารมณ์ บูชากันแต่เรื่องกามอารมณ์ ทั้งเด็ก ทั้งผู้ใหญ่ ทั้งผู้หญิง ทั้งผู้ชาย ถ้ามันบูชากามอารมณ์แล้วมันหาความถูกต้องไม่ได้ มันต้องบูชาความถูกต้องเอง บูชาสิ่งสูงสุด คือพระธรรม พระธรรมนั่นแหละ จะเรียกว่าเป็นคำเดียวสำหรับพระธรรมคือความถูกต้องทุกอย่างทุกประการอย่างสูงสุดเรียกว่า พระธรรม การศึกษาในทางปริญัติก็ถูกต้อง ทางการปฎิบัติ การกระทำก็ถูกต้อง ทางความรู้แจ้งแทงตลอดก็ถูกต้อง เรียกเป็นศัพท์เป็นแสงทางปริญัติว่าถูกต้อง ทางปฎิบัติก็ถูกต้อง ทางปฏิเวธก็ถูกต้อง ถ้าถูกต้องทั้งสามอย่างนี้แล้วก็สูงสุด สูงสุดเหมือนที่พระพุทธเจ้าท่านแนะนำและสั่งสอน ปริญัติการเหล่าเรียนก็ถูกต้อง ปฏิบัติการกระทำก็ถูกต้อง ความเห็นแจ้งแทงตลอดคือประจักษ์แก่ชีวิตจิตใจโดยแท้จริงมันก็ถูกต้อง ถูกต้องทางปริญัติ ถูกต้องทางปฎิบัติ ถูกต้องทางปฏิเวธ นั่นขอให้ผู้ที่มานั้นมาศึกษา ให้มาเพื่อศึกษาให้สนใจคำนี้ ให้มันเกิดมีความถูกต้องอย่างที่กล่าวมาแล้วทุกๆประการ จำคำสั้นๆว่าความถูกต้องแห่งเป็นธรรมสูงสุด สูงสุดยิ่งกว่าพระเจ้า รวมกันทั้งหมดทั้งสิ้น ยังยกเว้นพระพุทธเจ้า ความถูกต้องของพระพุทธเจ้าสูงสุดกว่าสิ่งใด แยกเป็นพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ก็ยังถูกต้อง ถูกต้อง ไม่มีความผิดพลาด มันไม่มีปัญหา ขอให้รู้เถอะว่ามันมีปัญหาเต็มไปหมดทั้งบ้านทั้งเมืองเพราะว่ามีแต่ความผิดพลาด ทางเศรษฐกิจ มันก็มีแต่การยื้อแย่ง การยื้อแย่งให้สนอง ยื้อแย่งให้เสนอ บังคับให้เสนอ บังคับให้สนอง เรื่องซัพพลาย เรื่องดีมานด์ ที่พูดกันหนักหนา มันผิดพลาดทั้งสิ้น มันมีแต่เสนอ ที่จะเอา จะได้และก็ต้องสนองให้ตามที่มันจะเอา มันจะได้ มันก็มีแต่ความผิดพลาด มันมีทั้งความเป็นบวก ทั้งความเป็นลบ มันถูก มันผิด ไปหมดทั้งความเป็นบวกและความเป็นลบ มันไม่มีความถูกต้องทั้งความเป็นบวกและความเป็นลบ ไม่ถูกต้องทั้งทางสสาร ทางพลังงาน หรือทางจิตใจก็ไม่ถูกต้อง ทางวัตถุก็ไม่ถูกต้อง กระทั่งว่ามันไม่รู้ว่าอะไรเอาซะเลยนี่มันเป็นความไม่ถูกต้องอย่างที่สุดอย่างสูงสุด มันไม่รู้ว่าอะไร ไม่รู้อะไรเอาซะเลย เรียกเป็นคำฝรั่งมันก็ยุ่งยากเปล่าๆ มันไม่รู้ซะเลยทั้งเรื่อง Subjective Objective มันไม่รู้เอาซะเลย นี่มันไม่รู้เอาซะเลย มันเป็นอวิชชาไปเสียหมด นี่เรียกว่าความมืด ความโง่บอด ความหลงไหล ความไม่ถูกต้องทางกาย ทางจิต ทางตัวตน ทางความว่าง นั่นขอให้มันมีความถูกต้อง ความถูกต้อง ที่เรียกว่า ความถูกต้องนั่นคอยจำกัดความสั้นๆว่า มันไม่มีปัญหา ก็ยังมีปัญหาแม้แต่การกิน มีปัญหาทางเศรษฐกิจ มีปัญหาทางการเมือง ปัญหาทางสังคม นั่นมันก็เลวร้ายไปเสียทั้งหมด เรียกว่าอุปัทวะ ได้ด้วยกันทั้งนั้น อุปัทวะ นั้นเป็นคำแปลที่น่ากลัว แปลว่าอุบาวท์ อุบาวท์ อุปัทวะ แปลว่าอุบาวท์ อาธีนวะ แปลว่าโทษ หรือทุกข์ ทุกข์หรือโทษ มันยังเต็มไปด้วยอาธีนวะและอุปัทวะ ขอให้ทุกคนเหล่านี้สนใจ สนใจ ศึกษา ศึกษา และแก้ไขให้มันเป็นไปอย่างถูกต้อง ไม่มีทุกข์ ไม่มีโทษ ไม่มีอุปัทวะใดๆ ขอให้ถูกต้องอย่างที่ว่ามาแล้ว ถูกต้องทางกาย ถูกต้องทางกายแล้วตดมันก็ไม่เหม็น มันพูดคำหยาบ พูดคำสกปรก แม้แต่ตดมันก็ไม่เหม็น ถ้ามันมีความถูกต้องอยู่ในร่างกาย แม้แต่ตดมันก็ไม่เหม็น มันไม่มีทุกข์โทษอะไร มันไม่เจ็บป่วยอะไรแล้วมันจะตายได้อย่างไร ถ้ามันไม่ผิดพลาด มันไม่เจ็บป่วยแล้วมันก็ไม่ตายนั่นเอง มันก็มีแต่ความว่างไปโดยปราศจากตัวตน มีความว่างสูงสุดอย่างนิรันดร เป็นเรื่อง… (20.56) ของพระพุทธเจ้า ว่างไปทั้งหมดทั้งสิ้น ว่างไปทุกอย่าง ว่างจากตัวตน มันก็ไม่มีปัญหาอะไร เรียกว่าถูกต้องทางกาย ถูกต้องทางจิต ถูกต้องทางตัวตน ถูกต้องทางความว่าง ถ้าขยันหน่อยจะสนใจจำให้มากออกไปสักหน่อย ก็ขอให้จำว่า 4 ความหมายว่า ถูกต้อง ถูกต้อง ถูกต้อง ถูกต้อง ถูกทั้งความหมายเดียว ให้ถูกต้องเป็น 4 ความหมายว่า ถูกต้องทางกาย ถูกต้องทางจิต ถูกต้องทางตัวตน และถูกต้องทางความว่าง มีธรรมะ เจริญธรรมะสูงสุด จนว่าไม่มีปัญหา กระทั่งว่าว่างจากตัวกู ว่างจากของกู ว่างจากกิเลสทุกๆประการ อย่างนี้ก็เรียกว่าว่างสูงสุด จึงเป็นความไม่ตาย ถ้าไม่มีตัวตนแล้วมันจะตายได้อย่างไร อย่าโง่ให้มันมากไปหน่อยเลย ถ้ามันไม่มีแล้วมันจะโง่ แล้วมันจะเป็นทุกข์ได้อย่างไร ถ้ามันไม่มีตัวตนแล้วมันเป็นทุกข์ไม่ได้ มันก็คือว่างนิรันดร ว่างจากทุกๆสิ่ง ว่างจากทุกๆอย่าง ใครลองมีจิตใจอย่างนี้ มีจิตใจที่ว่างจากตัวตน และว่างด้วยความว่างนิรันดรไม่มีปัญหา ไม่ต้องเสียเวลามานั่งศึกษาธรรมะอย่างนี้อยู่ ขอให้สนใจจุดสูงสุดว่าให้มันมีความถูกต้อง ทั้ง 4 ความหมาย ถูกต้องทางร่างกาย ถูกต้องทางจิตใจ ถูกต้องทางตัวตน ถูกต้องทางความว่าง ไม่มีอะไรพูดแล้ว มันสูงสุดซะหมดแล้ว มันสูงสุดถึงที่สุดแล้วสำหรับความถูกต้องอย่างเดียว ถูกต้องทางกาย ถูกต้องทางจิต ถูกต้องทางตัวตน ถูกต้องทางความว่าง นั่นคำว่าความถูกต้องนั้นสูงสุด จนไม่รู้จะแปลเป็นภาษาอะไรว่าอะไรก็ได้แต่เป็นภาษาไทย โง่เอาเองว่าความถูกต้องก็ไม่รู้ว่าอะไร ภาษาฝรั่งทั้งหมดทุกๆภาษา ก็ไม่มีคำแปลที่แท้จริงที่ถูกต้องตรงตามความหมายอย่างยิ่งเพราะมันยากเกินไปที่จะแปลคำว่าความถูกต้อง ไปดูเอาเอง มันยังโง่ทางการเศรษฐกิจ ยังโง่ทางการเมือง ยังโง่ทางการสังคม แล้วมันจะมีความถูกต้องได้อย่างไร มันต้องไม่มีความโง่ทั้งทางการเศรษฐกิจ ทั้งการเมือง การสังคม การใช้อำนาจ ใช้กำลัง ไม่มีทุกสิ่งทุกอย่าง มันไม่มีความผิดพลาด นี่เรียกว่ารู้ธรรมะสูงสุดทั้งหมดทั้งสิ้น เรียกว่าเกวัละธรรม (23.48.6) หรือ ไกวัลยธรรม เกวะละ (23.51.6) แปลว่าทั้งหมด ไกวัลย ก็แปลว่าทั้งหมด ไกวัลยธรรม ก็คือธรรมทั้งหมด เกวัลยธรรม (23.58.1) ก็คือธรรมทั้งหมด ไม่ยกเว้นอะไร มันถูกต้องไปหมด นี่มันถูกต้องทางไกวัลยธรรม ถูกต้องทางเกวัลยธรรม บริสุทธ์ถูกต้องก็ทั้งโดยอัฏฐะ ทั้งโดยพยัญชนะทั้งเบื้องต้น ทั้งทางกลาง ทั้งเบื้องปลาย มันถูกต้องไปหมด ถูกต้องทางไกวัลยธรรม ถูกต้องทั้งหมด ขอให้ประสบความสำเร็จอันนี้ สำเร็จความประสงค์อันนี้ แล้วก็จะนับวันได้ สิ่งที่ดีที่สุดทั้งหมดทั้งสิ้นที่จะมีได้ที่พระพุทธเจ้าท่านจะมีให้ได้ก็คือความถูกต้องเพียงคำเดียว สัมมา สัมมา สัมมา สัมมา พูดเป็นฝรั่งก็ Right Right Right Export Right Excess (24.45.8) Right Right ทั้งนั้น แต่มันก็ไม่มี Right เหมือนที่มันพูด มันพูดแต่ปาก มันพูดว่า All right, All right ถูกต้องทั้งหมด แล้วมันก็ไม่มีความถูกต้องสักขี้เล็บหนึ่ง พูดอย่างนั้นจึงจะสาสมกับมันไม่มีความถูกต้องสักขี้เล็บ ทั้งๆที่ปากพูดอยู่ทุกวัน ทุกคืน ว่า All right, All right มันไม่มีความถูกต้องสักขี้เล็บ นั่นอย่าไปเอาอย่างในเรื่องนี้ สนใจมันถูกต้อง ให้มันมีความถูกต้อง ถูกต้อง ทั้งหมดทั้งสิ้นโดยประการทั้งปวง เอาละขอให้ย้ำไล่อีกครั้งหนึ่งว่า ถูกต้องทางร่างกายทั้งหมดทั้งสิ้น ถูกต้องทางจิตทั้งหมดทั้งสิ้น ถูกต้องทางความมีตัวตนทั้งหมดทั้งสิ้น และถูกต้องทางความว่าง รู้ว่างจากตัวตนไปทั้งหมดทั้งสิ้น แล้วก็ไม่มีปัญหาใดๆเหลืออยู่ เป็นพระนิพพาน เป็นพระนิพพาน มิได้เกิดขึ้น มิได้ตั้งอยู่ มิได้ดับไป มิได้เกิดขึ้น มิได้ตั้งอยู่ มิได้ดับไป ก็เป็นความว่างโดยประการทั้งปวง นี่แหละเป็นสิ้นสุดแห่งความทุกข์ สิ้นสุดแห่งความทุกข์ สิ้นสุดแห่งความทุกข์ ไม่มีความทุกข์อะไรเหลือ สิ่งนี้เรียกโดยชื่อว่า นิพพาน นิพพาน สิ้นสุดแห่งความทุกข์ทั้งปวง ขอให้ทุกๆคนสำเร็จความประสงค์ในการศึกษา ศึกษาโดยปริญัติก็ถูกต้อง และปฎิบัติก็ถูกต้อง ปฎิเวธเห็นแจ้งทางตลอดก็ถูกต้อง อยู่ด้วยกันจงทุกๆคน ตลอดทุกนิพพาลา (26.23.4) เทอญ ขอยุติความบรรยาย สมควรตามแก่เวลาและเรียวแรง