เอ้า, ถือโอกาสอนุโมทนาด้วย ก่อนจะให้ยถา อยากจะพูด ๒-๓ คำ ช่วยกันนิ่ง ๆ เงียบ ๆ ตั้งใจฟังให้ดี ขออนุโมทนาในการที่ช่วยกันรักษาประเพณีก่อน ข้อแรกคือขอ ขออนุโมทนาในการที่ช่วยกันรักษาประเพณี ประเพณีในวันนี้คือประเพณีตักบาตรปีใหม่ ถ้าไม่ช่วยกันรักษา มันก็เลิกล้มไป คราวนี้การที่ช่วยรักษาไว้ได้นี่มีประโยชน์ เพราะฉะนั้นจึงขออนุโมทนาในการกระทำในวันนี้ แล้วก็ช่วยกันรักษาไว้ให้ยังคงมีอยู่ต่อไป ๆ ให้ได้เป็นร้อยปี พันปีไปเลย ตักบาตรปีใหม่เราก็ต้องทำด้วยจิตใจที่รู้เรื่องของปีใหม่ ไม่เช่นนั้นก็ไม่เป็นปีใหม่ ฉะนั้นควรจะรู้ว่าไอ้ปีใหม่ควรจะทำจิตใจกันอย่างไร พูดง่าย ๆ ว่า ปีใหม่ก็ทำจิตใจให้มันใหม่กว่าปีเก่าแหละ คือว่ามันดีกว่าปีเก่า หรือว่าถ้าเหมือนกับปีเก่าต้องให้มันมากกว่าปีเก่า ไอ้ความรู้ ความเข้าใจ ความดีหรืออะไรให้มันมีมากกว่าปีเก่า แม้มันจะเหมือนกับปีเก่า เพราะฉะนั้นเราต้องทำให้มันดีขึ้นทุกปีในหน้าที่ที่จะต้องทำ หน้าที่ต้องทำก็คือว่าให้ทำสิ่งที่มนุษย์จะต้องทำ มนุษย์จะต้องทำอะไร จะต้องได้อะไร นั่นแหละจะต้องทำ แล้วทำให้มากขึ้นทุกปี เด็กก็ทำมากขึ้นทุกปี ผู้ใหญ่ก็ทำมากขึ้นทุกปี คนแก่ก็ทำมากขึ้นทุกปี มันไม่เหมือน มันไม่เท่ากันหรอก แต่ว่ามันมุ่งหมายเหมือนกันแหละ คือมนุษย์จะต้องทำ มนุษย์จะต้องทำสิ่งที่เป็นหน้าที่ของมนุษย์ ต้องรู้ว่าเกิดมาทำอะไร ครั้นรู้ว่าเกิดมาทำอะไรก็จะได้ทำสิ่งนั้นแหละ ทำให้มันมากขึ้น ๆ ไอ้ที่เรื่องเกิดมาทำอะไรนี่ พูดกันมาบ้างแล้ว แต่ว่าอาจจะลืมกันเสีย จึงต้องเตือนกันทุกปี ว่าเกิดมาเพื่อให้ได้สิ่งที่ดีที่สุด ที่มนุษย์จะต้องได้ นี่ช่วยกันท่องไว้ทุกคน ว่าต้องได้สิ่งที่ดีที่สุดที่มนุษย์ควรจะได้ เกิดมาเพื่อสิ่งนี้ คราวนี้มันก็ยังมีปัญหาว่าอะไร ที่ดีที่สุดที่มนุษย์ควรจะได้ ก็คือ คือความดีที่มนุษย์ควรจะได้ คือ ธรรมะ ที่มนุษย์ควรจะได้ ไม่ใช่เพียงแต่ว่าทำมาหากิน เวลานี้รู้จักกันแต่ว่าทำมาหากิน เกิดมาทำมาหากิน หาเงินให้มากเข้าไว้ ให้ลูกให้หลานได้ด้วยแล้วก็ดี ดีเท่านั้นน่ะ มันไม่ ไม่พอ มีแต่กินไม่ตาย หรือว่า สนุกสนานนี่ไม่พอ ยังไม่ใช่ดีที่สุดที่มนุษย์ควรจะได้ ถ้าเราเอาแต่ว่ามีกินมีใช้มากพอแล้วดีที่สุดแบบนี้ ไม่ต้องนับถือพุทธศาสนาให้ป่วยการ ศาสนาหมา ศาสนาแมวอะไรมันก็มีหลักแบบนั้นทั้งนั้น หากินให้พอ มีให้มาก ให้พอไว้ให้กินให้พอ แม้แต่สัตว์ก็ทำเป็น ถ้าคิดกันแต่เพียงเท่านี้ไม่ต้องถือพุทธศาสนาให้ป่วยการ ถ้าถือพุทธศาสนาเป็นพุทธบริษัทต้องรู้ว่าพระพุทธเจ้าต้องการให้ทำอะไร เมื่อเรามีกินมีใช้พอ หรือมีกินมีใช้จนเหลือเฟือแล้วเราจะต้องทำอะไรต่อไป มันไม่ใช่จบเพียงเท่านั้น เวลานี้คนโดยมาก ที่ว่ามันจบเพียงแค่ว่าหาเงินไว้ให้มาก เป็นหลักประกันไว้ให้มาก ให้พอแล้วก็จบ แล้วก็เล่นหัวใช้เงินนั้นสนุกสนาน นั่นเป็นศาสนาที่หมาแมวก็ทำเป็น เมื่อกินอิ่มมีพอมีเหลือใช้เหลือกินแล้วต้องทำหน้าที่ต่อไปให้สมกับเป็นมนุษย์นะ คือว่าให้ได้สิ่งที่ดีที่สุดที่มนุษย์ควรจะได้คือมีจิตใจอย่างมนุษย์ชั้นสูงเป็นพระอรหันต์ ถ้ายังไม่เป็นพระอรหันต์ อยู่เพียงไร ต้องพยายามเพื่อเป็นพระอรหันต์ ในอนาคต ยังไม่ตายนี่ก็ทำได้ คือทำจิตใจให้ดีกว่าเดิมให้จิตใจให้สะอาด ให้สว่าง ให้สงบยิ่งขึ้นทุกปี ๆ ๆ นี่ให้รู้ว่าเราเกิดมานี่จะต้องทำสิ่งนี้ ให้มีจิตใจชนิดที่ประเสริฐที่สุด เป็นจิตใจที่สะอาด สว่าง สงบ ไม่มีความทุกข์ ทุกข์ไม่เป็น ไม่ต้องร้องไห้ ไม่ต้องหัวเราะเหมือนคนบ้า แล้วไม่ต้องร้องไห้เพราะความทุกข์ ความอะไรเกิดขึ้นก็ไม่ต้องร้องไห้ ไม่มีความทุกข์ในใจ นี่เขาเรียกว่าจิตใจมันสูง จิตใจมันหลุดพ้น คือไม่มีอะไรมาทำให้เกิดความทุกข์ได้ จำไว้ข้อนี้ก็แล้วกัน ว่ามันไม่มีอะไรมาทำให้เราร้องไห้ได้ และไม่มีอะไรมา มาหลอกให้เราหลงใหล เพลิดเพลินลิงโลดไปได้ก็ใช้ได้แล้ว แต่เดี๋ยวนี้พออะไรมาทำให้หน้ากลัว ให้ตกใจ ให้เสียหายแล้วก็ร้องกันใหญ่ เช่นเกิดภัยพิบัติขึ้นก็ร้องกันใหญ่ ใครเป็นใครตายก็ร้องกันใหญ่ มันไม่จำเป็น ถ้ามีจิตใจที่ไม่มีความทุกข์ แล้วก็ถ้าได้มาก็ต้องไม่โง่ ไม่หลงไปเที่ยวดีใจ ไปเที่ยวหลงกับมัน ไอ้ของนี่เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา ที่เรียกว่าอนิจจังมันเปลี่ยนไปเปลี่ยนมา ไม่ต้องเสียใจ ไม่ต้องดีใจ ให้ใจมันคอปกติแล้วมันสบาย คนเราสบายที่สุดต่อเมื่อใจคอปกติ นี่ก็ต้องจำไว้เหมือนกัน ถ้าเราอยากอะไร หิวอะไร อยากอะไร ต้องการอะไรไม่มีความสุข หรือว่าถ้าเรากลัวอะไร เกลียดอะไร โกรธอะไรอยู่ก็ไม่มีความสุข เพราะฉะนั้นต้องใจคอปกติเวลานั้นไม่อยากอะไร เวลานั้นมีความสุข ถ้ายังต้องการอะไร ยังหวังอะไรอยู่แล้วก็มีความทุกข์ เพราะฉะนั้นไม่ต้องหวังไม่มีความทุกข์ มีแต่สติปัญญาคิดแล้วว่าควรจะทำอะไร แล้วก็ทำไปก็แล้วกัน ก้มหน้าก้มตาทำไป อย่าไปเที่ยวหวัง เที่ยวหิวเที่ยวกระหายให้มีความทุกข์ ถ้าซื้อลอตเตอรี่ก็ต้องนอนหลับ ไม่ต้องไปเที่ยวหวังบ้า ๆ บอ ๆ อยู่ ถูกก็ถูก ผิดก็ผิด ไม่ต้องไปเที่ยวหวังให้หัวใจมันกระหืดกระหอบ นี่ยกตัวอย่าง แต่ไม่ใช่แนะให้ซื้อลอตเตอรี่ เป็นตัวอย่างที่ว่าซื้อกันอยู่ทุกคน มันเข้าใจง่ายแต่ว่าซื้อลอตเตอรี่แล้วหวัง ๆ ๆ หิวคอแห้ง นอนสะดุ้งนี่มันเป็นเปรต มันมีความหิวมากเกินไป เพราะฉะนั้นอย่าหิว อย่าหวัง อย่าทรมานใจชนิดนั้น ซื้อแล้วก็แล้วกัน ถูกก็ถูก ผิดก็ผิด มันไม่ต้องเสียเวลาที่ว่าเที่ยวหวังเที่ยวกระหาย ไอ้ความหวังนั้นน่ะเป็นทุกข์ แต่คนเวลานี้เขาชอบความหวัง เขาว่าอยู่ได้ด้วยความหวัง นั่นคนโง่พูด ถ้าอยู่ด้วยความหวังมันทรมานใจ แต่อยู่ด้วยสติปัญญาไม่ทรมานใจ คือเรามีสติปัญญาว่าเราจะต้องทำอะไร คิดให้ดี ไม่ต้องหวัง เราจะต้องทำอะไร จะค้าขาย หรือจะทำสวน จะทำนา แล้วคิดให้ดีว่าจะต้องทำอย่างไร จะต้องทำอย่างไร แล้วทำ สนุกไปเลย ไม่ต้องหวัง ถ้าหวังมันหิว มันกระหาย มันนอนไม่หลับ มัน มัน ถ้าถามว่าจะเอาอะไรมาเป็นกำลังใจ ก็บอกเอาสติปัญญานี่เป็นกำลังใจ อย่าเอาความหวังเป็นกำลังใจมันทรมานนัก แต่เวลาเขาสอนเด็ก ๆ ให้หวัง ให้รู้จักหวัง นั่นแหละมันสอนให้เด็ก ๆ มีความทุกข์ พอสอบไล่ตกก็ร้อง พอไม่ได้อย่างใจก็ฆ่าตัวตาย เพราะมันสอนให้มันหวังบ้า ๆ บอ ๆ เรา เรา เราสอนให้เขารู้จักคิดว่าหน้าที่เกิดมาเป็นมนุษย์จะต้องทำอะไร แล้วก็ทำไป ทำไป อย่าง อย่างสนุก เลยไม่ต้องหวังเพราะว่าเราทำเสร็จทุกวัน ถ้าถามว่าวัดนี้มะรืนเสร็จ บอกบ้า เสร็จทุกวันเลย สร้างตึกสร้างโรงหนังเสร็จทุกวันเลย ไม่มีมะรืนเสร็จ มันเสร็จเพิ่มขึ้นทุกวัน เสร็จเพิ่มขึ้นทุกวัน เราไม่มีความหวัง เราไม่ทรมานด้วยความหวัง ไม่เป็นโรคเส้นประสาทเหมือนกับสมภารบางคนที่ทำไม่รู้จักเสร็จ แล้วเสียใจ แล้วเป็นโรคเส้นประสาท เพราะของเราไม่มีความหวัง แล้วเสร็จทุกวัน คิดไว้ว่าจะทำอย่างไร แล้วก็ทำไปทุกวัน ทำไปทุกวัน แล้วมันเสร็จทุกวัน แล้วสบายใจเพิ่มขึ้นทุกวัน สบายใจเพิ่มขึ้นทุกวัน ถ้าไม่เช่นนั้นแล้วมันจะหวังแล้วจะหิว แล้วจะรู้สึกว่ายังไม่เสร็จง่ายแล้วด้วย จนเป็นโรคเส้นประสาท นี่จะต้องสอนให้เด็ก ๆ หรือเพื่อนมนุษย์ของเรารู้จักทำจิตใจให้ดีเช่นนี้ อยู่ในโลกนี้อย่าให้มีความทุกข์ คราวนี้ถ้าปีที่แล้วทำได้เท่าไร ปีนี้ต้องทำมากกว่าปีที่แล้วนะเว้ย หัวใจที่ดีนะ ปีนี้ต้องมากกว่าปีที่แล้ว ต้องชุ่มชื่น สดใส สะอาด สว่าง สงบยิ่งกว่าปีที่แล้ว แล้วตักบาตรปีใหม่กัน ถ้ามันไม่ดีกว่าปีที่แล้ว แล้วมันก็ใช้ไม่ได้ ป่วยการ นี่มาทำบุญมาตักบาตรปีใหม่ ก็ขอให้หัวใจมันใหม่ แล้วก็ให้มันได้บุญมากกว่าปีเก่า ขอให้เป็นแบบนี้ ให้สรุปความว่าถ้าแต่มีเงินนั้นไม่พอ มีเงินมีกินมีใช้แล้วไม่พอต้องรู้ว่า เมื่อเราไม่ตาย มีกินมีใช้แล้วเราจะต้องทำอะไร เพราะว่าต้องทำหัวใจให้สูงขึ้นไป สูงขึ้นไป สูงขึ้นไปเป็นมนุษย์ที่สูงสุด เขาเรียกว่าพระอรหันต์แล้วก็ใช้ได้ ที่นี้ถ้ายังไม่เป็นพระอรหันต์ก็ให้มันดีกว่ามนุษย์ที่โง่เขลาเบาปัญญา เดี๋ยวร้องไห้ เดี๋ยวหัวเราะเหมือนคนบ้า อย่าต้องมีเรื่องให้หัวเราะ อย่าต้องมีเรื่องให้ร้องไห้ มีแต่ความสดชื่นแจ่มใสไปทุกกรณีก็ใช้ได้ อย่าอยู่ด้วยกิเลส อย่าอยู่ด้วยยึดมั่นถือมั่น หัวใจหัวคอวุ่นวายไปหมด ให้อยู่ในจิตใจที่สงบ สะอาด สว่าง หรือเขาเรียกว่า ว่าง ว่างจากความทุกข์ ไม่วุ่นวาย เอาล่ะ, ทำใจแบบนี้นะให้ตักบาตร