ท่านที่มีหน้าที่ เกี่ยวกับกิจการลูกเสือทั้งหลาย อัตมาขอแสดงความยินดีในการในการมาของท่านทั้งหลายสู่สถานที่นี้ในลักษณะ อย่างนี้ คือ แสวงหาวิชาความรู้ในทางธรรมะ เพื่อไปใช้ประกอบการงานหน้าที่ของตนให้มีผลดียิ่งๆ ขึ้นไป นี่มีเหตุผลและควรแก่การอนุโมทนา จึงขออนุโมทนาและขอแสดงความยินดีด้วยเป็นอย่างยิ่งสำหรับเรื่องธรรมะที่จะ บรรยายนั้นก็เป็นเรื่องธรรมสปิริต หรือเจตนารมมณ์ของลูกเสือมากกว่า ส่วนกิจกรรมทางอากาศมันเป็นเทคนิคเฉพาะไม่รู้เรื่องเลย อธิบายไม่เป็นและไม่ได้ มันเป็นเทคนิคเฉพาะ แต่ถ้าทางธรรมะ ธรรมะแล้วมันก็เป็นหลักทั่วไป ที่เรียกว่าทั่วไป โลกที่อยู่รอดด้วยธรรมะ แล้วแต่ว่าจะเอากันในแง่ไหน เท่าไหร่ เมื่อไหร่ ที่ไหน ไม่ใช่พูดในเรื่องธรรมะ สำหรับลูกเสือ เมื่อเขาจัดตั้งค่ายลูกเสือกันขึ้นในที่วัดมุมนู้น ก็ได้ร่วมมือกับเขา แล้วก็ได้ให้ชื่อค่ายลูกเสือนั้นว่า ค่ายธรรมบุตร ธรรมะหรือพระธรรม บุตรก็คือลูก ธรรมบุตรก็คือ ลูกของพระธรรม รู้สึกว่า ไอ่ลูกของพระธรรมมันมีเจตนารมณ์ตรงกับคำว่าลไกเสือ ไอ่ boy scout มันไม่ใช่ลูกเสือกัดปลากัดแมวกัดคนกัดไก่ มันไม่ใช่ลูกเสืออย่างนั้น มันกลายเป็นอันที่มีธรรมะ ธรรมะที่น่าเคารพน่าเลื่อใส ที่เรียกว่าลูกเสือ ที่มีธรรมะเฉพาะ ซึ่งตกลงกันว่า อย่างน้อยก็มีความซื่อสัตย์ ความไม่เห็นแก่ตัวและความเป็นนักกีฬา นี่เรียกว่าเป็นธรรมะ ทั้ง 3 อย่างนี้เป็นธรรมะเต็มตัวเลย มีปลีกย่อยออกไปก็เป็นธรรมะนี่แหละ ทุกคนควรจะเข้าใจคำว่า ธรรมะ ธรรมะ กันเสียก่อน ว่าหมายถึงอะไร คนทั่วไปยังเข้าใจผิวเผินมากว่าธรรมะ คือคัมภีร์บ้าง เสียงสวดพระธรรมบ้าง มีอยู่ที่ก็ไม่รู้ อยากจะถือเป็นหลักที่ชัดเจนแน่นอนว่า ธรรมะนั้นคือหน้าที่ ที่จะทำความรอดให้แก่บุคคลผู้มีธรรมะ ธรรมะคือหน้าที่ที่จะทำให้เกิดความรอดให้แก่ผู้มีธรรมะหรือว่าจะเป็นระบบ คำบัญญัติว่าธรรมะ คือการปฏิบัติ ระบบการปฏิบัติที่ถูกต้องแก่ความรอดทั้งทางกายและทางจิตทุกขั้นตอนแห่งชีวิต ทั้งเพื่อตนเองและผู้อื่นที่มีอานิสงครอบโลก ครอบจักรวาล ระบบการปฏิบัติระบบหนึ่ง ซึ่งปฏิบัติแล้วทำให้เกิดความรอด ความรอดคือไม่ตาย ไม่มีความทุกข์ เรียกว่ารอด ไม่ตาย และไม่ทุกข์ ทั้งทางกายและทางจิต รอดทางกายก็ไม่ตาย รอดทางจิตก็คือไม่ทุกข์ ไม่เป็นทุกข์ทุกขั้นตอนแห่งชีวิต ตลอดชีวิตเลยตั้งแต่เด็กจนตาย ก็ต้องเอื้อประโยชน์ตนเองและผู้อื่นด้วย ถ้าเห็นแต่ประโยชน์ตนละแย่มาก ไม่มีธรรมะเลย ธรรมชาติกำหนดให้สัตว์มาอยู่ในโลกนี้รวมกัน อยู่คนเดียวไม่ได้ ให้อยู่คนเดียวก็ตาย ต้องรับรู้ถึงผู้อื่นด้วย ความหมายละเอียดปราณีต สุขุมลึกซึ้ง ต้องไม่เห็นแก่ตัว ต้องมีน้ำใจนักกีฬา ก็ต้องเสียสละ เสียสละมันท่องกันแต่ปาก เสียสละชีวิตไม่ยอมเสียสัตย์มันท่องกันแต่ปาก ไม่ค่อยจะเป็นความจริง น้ำใจนักกีฬาก้เราคิดมาแต่บ้าน คิดมาแต่โรงเรียนนะว่า กูจะโกงกันอย่างไร พอมาลงสนามกีฬา คิดมาแต่บ้านน้ำใจนักกีฬา แล้วก็เห็นแก่ตัว ยกกองเชียร์มาเชียร์ความเห็นแก่ตัว ไอ่อย่างนี้แล้วไม่มีธรรมะ ไม่มีธรรมะหรอก เห็นแก่ตัวมันไม่เสียสละ มันไม่มีน้ำใจนักกีฬา น้ำหนักและความหมายมันถอยลง ไม่มีเข้มขึ้น เหมือนกับเมื่อแรกมีลูกเสือขึ้นมาในโลก ในประเทศอังกฤษ แพร่หลายไปทั่วๆ โลก แรกเข้ามาประเทศไทยนี้ก็ยังเข้มข้น ซึ่งมันเสียสละจริง มีน้ำใจนักกีฬาจริง ไม่เห็นแก่ตัวจริง อบรมกันในแง่ของธรรมะ ธรรมะ ต่อมามันจางกลายไปในทางที่ คือ ไม่ใช่ธรรมะ ไม่ใช่ธรรมะ มีความเห็แก่ตัวสอดแทรกเข้ามาอย่างลึกซึ้ง จึงมีความไม่เสียสละ หรือเสียสละกันแต่ปาก นี่ก็ไม่มีน้ำใจนักกีฬา จะเอาแต่แพ้ชนะ ไม่เอาความถูกต้อง ถูกต้อง ไม่เอาความมีน้ำใจนักกีฬาเป็นหลัก เอาแพ้ชนะเป็นหลัก นี่เป็นเหตุที่ทำให้เจตนารมณ์ของลูกเสือค่อยๆ หายไป ค่อยๆ หายไป ขอให้ย้อนไปนึกถึงอุดมคติทีแรก เมื่อแรกเข้ามา เมื่อแรกตั้งต้น มีความหมายกันอย่างไร มีความพยายามกันอย่างไร มีความหมายโดยเนท้อแท้เป็นธรรมบุตร เป็นลูกของธรรมะ หรือเป็นลูกของพระธรรมก็ได้ ธรรมะก็คือพระธรรม ธรรมะเป็นสิ่งสูงสุดกว่าสิ่งใดจะช่วยให้รอด เพราะฉะนั้นเราจงคิดกันดีๆ ทบทวนกันดีๆ เพระาลูกเสือคือธรรมะ หรือลูกของพระธรรม มีความซื่อสัตย์สุจริตเสียส่วนใหญ่ เสียสละชีวิตเพื่อประเทศชาติได้ทุกเมื่อ แล้วก็ไม่เห็นแก่ตัว ไม่เห็นแก่ตัว ถ้าได้เพียงเท่านี้หรือมากกว่านี้ประเทศไทยก็จะเจริญรุ่งเรือง มันก็จะไปไกลกว่านี้ เดี๋ยวนี้มันยังมีคนเห็นแก่ตัว เห็นแก่ตัวมาก ลูกเสือจงเกลียดความเห็นแก่ตัว เกลียดคนเห็นแก่ตัว อย่างน่าขยะแขยงอย่างของสกปรกที่สุด อาตมาขอย้ำอีกทีว่าลูกเสือจงเกลียดความเห็นแก่ตัว หรือคนเห็นแก่ตัวอย่างของสกปรกน่าขยะแขยงที่สุด เดี๋ยวนี้ความเห็นแก่ตัวมันกำลังจะครองโลก จะต้านทานกันไหวหรือ เนี่ยมหาอำนาจ ประเทศมหาอำนาจก็เห็นแก่ตัว ประเทศเล็กๆ ก็เห็นแก่ตัว ลัทธินายทุนก็เห็นแก่ตัว ลัทธิชนสัมมาชีพก็เห็นแก่ตัว ลัทธิเศรษฐีก็เห็นแก่ตัว คนขอทานก็เห็นแก่ตัว นายทุนก็เห็นแก่ตัว นายทุนก็เห็นแก่ตัวเป็นดูร ความเห็นแก่ตัวมันกำลังครองโลก นั้นก็มีการต่อสู้ ต่อสู้กันทั้งแจ่มแจ้งและเปิดเผย ยิงกันซักพักตายกันมากๆ เข้ามันก็มีสงครามกลางดิน สงครามการเมืองกันอยู่ตลอดเวลาไม่หยุดไม่ยอม นั่นน่ะคือความเห็นแก่ตัว มาดูภายในประเทศเรา มันก็มีความเห็นแก่ตัวที่เป็นปัญหาอยู่มากทีเดียว ซึ่งไม่ควรจะมีแก่คำว่าลูกเสือที่มีเกียรติสูงสุด แล้วเห็นแก่ตัวกันหมดเลย คนเห็นแก่ตัวมันก็ขี้เกียจไม่ทำอะไรแต่จะเอาประโยชน์ คนเห็นแก่ตัวมันก็เอาโลก แล้วก็จองหอทพองขน แล้วก็เอาเปรียบ เรียกว่าอิจฉาริษยา แล้วก็ไม่ร่วมมือ ไม่สามัคคีในการที่จะมาร่วมมือกันสามัคคีในการที่จะทำประโยชน์ส่วนรวม นี่เรียกว่าความเห็นแก่ตัว ความเห็นแก่ตัว ชวนช้างมารอดรูเข็มยังง่ายซ่ะกว่าชวนคนเห็นแก่ตัวมาพัฒนาอะไร นี่คนเห็นแก่ขัวมันก็อันธพาล จะรวยลัดไม่ทำงานแต่จะรวยลัด ก็ปล้นจี้ ดีกว่าเร็วกว่า ทีเดียวได้เป็นแสนเป็นล้านนี่เรื่องขอ0คนเห็นแก่ตัว มันก็ทำทุกอย่างเพ่อประโยชน์ของตัวโดยไม่คิดว่าผู้อื่นจะเสียประโยชน์ ดังนั้นในบ้านในเมืองมันจึงเต็มไปด้วยมลภาวะสิ่งสกปรก รกรุงรัง เป็นอันตราย แม่น้ำเจ้าพระยาจะเน่าก็เพราะคนเห็นแก่ตัว มลภาวะอันใหญ่หลวง แม่น้ำเจ้าพระยามันจะเน่า ความเห็นแก่ตัวสร้างมลภาวะทุกกระเบียดนิ้ว ทุกกระเบียดนิ้วทุกหนทุกแห่ง มันมาจากคสามเห็นแก่ตัว เพราะมันก็เป็นเหตุให้มีอุบัติเหตุมากที่สุด ในความเห็นแก่ตัว ต่างคนต่างรักษาผลประโยชน์ของตัว ไม่ดูผยประโยชน์ของคนอื่น เห็นแก่ตัว เกิดอุบัติเหตุมากที่สุด รถชนกันบนถนน เรือชนกันในแม่น้ำ อุบัติเหตุหลายอย่างสารพัดอย่างที่ลงในหน้าหนังสือพิมพ์ไม่ขาดวัน มันมาจากคสามเห็นแก่ตัวของผู้เห็นแก่ตัว ทั้งนายจ้าง ของเจ้าของ ของลูกจ้าง ของใคร แม้แต่คนเดินถนนที่เห็นแก่ตัว นั่นก็อันตรายก็เป็นตายกันมาก นี่เรียกว่าอุบัติเหตุ ทางโรงพยาบาลเคยออกอากาศว่า คนไปโรงพยาบาลจะป่วยเพราะอุบัติเหตุมากกว่าโรคมะเร็งเพราะโรคมะเร็ง มากกว่าโรคมะเร็งที่กลัวกันนัก สภาพการณ์ปัจจุบันเดี๋ยวนี้คนไปโรงพยาบาลเนื่องมาจากอุบัติเหตุท้องถนนหรือ อะไรก็แล้วแต่ มากกว่าที่คนเป็นโรคมะเร็ง นี่เป็นความเห็นแก่ตัวสร้างอุบัขิเหตุ อุบัติเหตุสารพัดอย่าง อย่างละเล็กน้อย นี่จะหากินกันได้ยังไง คนเห็นแก่ตัวมันก็ได้เสพยาเสพติด ยาเสพติดอร่อยนิดเดียว คนโง่ได้ลองจนติดยาเสพติด ติดอบายมุข ดื่มน้ำเมา เที่ยวกลางคืน ดูการแสดง การพนัน มันอร่อยๆ โง่ๆ ของมัน คือเห็นแก่ตัว คืออบายมุขไม่ได้ติดโรคเลวร้าย โรคเลวทราม ที่เกิดขึ6ชคึยังเป็นปัญหาทั่วโลก โรคเอดส์โรคแอดอะไรก็แล้วแต่จะเรียก แต่จะขอเรียกว่าโรคที่แม้แต่สุนัขก็ไม่เว้น ไอ่คนเห็นแก่ตัวมันก็เป็น คนเห็นแก่ตัวมันเห็นแก่อร่อย มันจะเป็นโรคเอดส์ สุนัขไม่เป็น คนเห็นแก่ตัวมันได้เป็นโรคที่แม้แต่สุนัขก็ไม่เป็น โรคทุกชนิดที่สุนัขก็ไม่เป็นโรคก่อนๆ นู้นก่อนไม่มีโรคเอดส์ ก็มีหลายๆ โรคที่สุนัขไม่เป็นแล้วคนก็เอาไปเป็น นี้ความเห็นแก่ตัว ความเห็นแก่ตัว ครูเห็นแก่ตัวนักเรียนก็แย่ ผู้ปกครองก็แย่ หมอเห็นแก่ตัวคนไข้ก็แย่ ตุลาการเห็นแก่ตัว จำเลยก็แย่ พระเจ้าก็ทรงเห็นแก่ตัวทายกทายิกาก็แย่ เกิดอาชญากรรม เกิดสิ่งเลวร้ายสารพัดอย่าง สร้างเรือนจำสร้างเท่าไหร่ก็ไม่พอเท่าอันธพาล นี้เห็นแก่ตัว เห็นแก่ตัว เห็นแก่ตัวหนักเข้ามันก็หลงทาง มันจนว่าฆ่าพ่อฆ่าแม่ ฆ่าลูกฆ่าเมีย ฆ่าตัวเองตายตามไปในที่สุด มหาเศรษฐีในโลกนี้ก็ยังฆ่าตัวตาย เพราะความเห็นแก่ตัวมันหลงทาง ไม่รู้ว่าหลงทาง ทางหนึ่งก็เป็นบ้าไปอยู่โรงพยาบาลบ้า คนบ้าทุกคนมันไปแต่ความเห็นแก่ตัว มันหลงทางทั้งนั้นแหละ จนมันพอแล้วมากมายแล้วมั้ง เกิดความเลวร้ายความเห็นแก่ตัวมีกี่มากน้อย
ถ้าเด็กของเราหรือเยาวชนของ เราเป็นลูกเสือกันหมด มีธรรมะของธรรมบุตร มันไม่เห็นแก่ตัวแล้วสิ่งเหล่านี้มันก็ไม่มี ไม่เห็นแก่ตัว มันก็ไม่มีปัญหาอะไร เห็นแก่ตัวปัญหาก็เหลือประมาณแก้กันไม่ไหว เรื่องน้ำใจนักกีฬานี้ก็เหมือนกัน ไม่อดทน ไม่ให้อภัย กลางถนนหนทางมันถึงฆ่ากันง่ายๆ ยิงกันง่ายๆ เห็นไหม ที่ท่ารถท่าเรือ ซึ่งมันไม่ควรจะเป็นที่ฆ่ากัน มันก็ฆ่ากันง่ายๆ เพราะมันไม่รู้จักน้ำใจนักกีฬา มันไม่รู้จักให้อภัย ถ้าเจตนารมณ์ของลูกเสือมันแพร่ทั่วไป สิ่งเหล่านี้มันก็ไม่มี ความซื่อสัตย์มันไม่ซื่อสัตย์ มันขายเสียง เลือกผู้แทนนี่มันเรื่องไม่ซื่อสัตย์หรือคดโกง ถ้ามันมีความซื่อตามเจตนารมณ์ของลูกเสือ สิ่งเหล่านี้มันก็ไม่มี เอาล่ะมันพอแล้วล่ะ มันมีความซื่อสัตย์สุจริต มันมีน้ำใจนักกีฬา มันมีความไม่เห็นแก่ตัว สิ่งเหล่านี้ไม่มี แล้วประเทศชาติของเราจะวิเศษจะเจริญ จะสงบเย็นสักเท่าไร มันจะไม่มีมลภาวะ สิ่งเหล่านี้ก็วิเศษเหลือแสน มันก็ไม่มีอันธพาล จะไม่มีอาชญากรอาชญากรรมที่เลวร้ายเหมือนที่กำลังมีอยู่ทั่วทุกหัวระแหง จึงขอฝากไว้กับท่านทั้งหลาย เป็นลูกเสือซึ่งเป็นธรรมบุตร บุตรของธรรมะ ขอได้รักษาเจตนารมณ์อันนี้ไว้ให้ดีให้สูงสุด ให้สูงสุด  และก็มอบหมายให้กับลูกเด็กๆ เยาวชน อะไรก็ตามที่มันมีครรมบุตร มีความเป็นธรรมบุตรแล้วมันก็รอดไป ถ้สมันมีความเชื่อฟังโดยแท้จริง ซื่อสัตย์และเชื่อฟัง มันก็ง่ายจะอบรมอะไรก็ได้หมด จะอบรมทางเทคนิค ทางอากาศ ทางทะเล ถ้าเด็กที่ซื่อสัตย์และเชื่อฟั0จะรับได้หมด ที่ต้องเรียกว่าไอ่ความเป็นลูกเสือที่ถูกต้องนั้นจำเป็นมาก ถ้าเค้ามีพื้นเพความเป็นลูกเสือที่ถูกต้อง จะมอบหมายอะไรเค้าใหม้ เรียนวิชาใหม่ได้ทั้งนั้นแหละ ถ้ามันมีพื้นเพมาถูกต้องเป็นคนซื่อสัตย์สุจริต และเชื่อฟัง นี่ไม่ต้องกลัว จะให้ทำอะไรมากไปกว่าร่วมมือทำกิจกรรมทางอากาศก็ยังทำได้ ถ้ามันเป็นลูกเสือไทยแท้จริง นี่อาตมาก็เห็นอย่างนี้ แล้วก็เรียกลูกเสือว่าธรรมบุตร เรียกค่ายลูกเสือว่าค่ายธรรมบุตร ถ้าเป็นลูกเสือแท้จริง กันแท้จริงแล้วก็เหมือนได้บวชเณรกันอย่างดีในพระพุทธศาสนา โดยไม่ต้องบวชเณร โดยต้องบวชเณรลูกเสือได้ถูกต้องอย่างแท้จริง มันมีคุณค่าเหมือนกับได้บวชเณรชั้นดีในพระพุทธศาสนา นี่เหมาะที่จะเป็นพลเมืองที่ดีของประเทศชาติ คือ ไม่เห็นแก่ตัว ไม่เห็นแก่ตัวจงจำไปสักนิด ไปคิดดู ไม่ต้องเชื่อนะ แต่ขอให้ไปคิดดู ว่าจริงหรือไม่จริง ถ้าเรสไม่เห็นแก่ตัวมันไม่มีคดีแพ่งคดีอาญาไม่ต้องมีการจับกุมโดยตำรวจ เราไม่ต้องมีกฏหมายก็ได้ ไม่ต้องมีศาล เลิกศาลเสียก็ได้ ถ้าคนมันไม่เห็นแก่ตัว ไอ่ความเลวร้ายนิดหนางมันก็มาจากความเห็นแก่ตัว การฆ่าการขโมย การผิดกาเม การโกหกหลอกลวง การเมามาย เพราะเห็นแก่ตัว เพราะเห็นแก่ตัว ไม่เห็นแก่ตัวอย่างเดียว ข้อเดียวเลิกปัญหาหมดร้อยอย่างพันอย่างหมื่นอย่างแสนอย่างล้านอย่างหมดเลย ไม่เห็นแก่ตัว

จึงขออนุโมทนาไอ่เจตนารมณ์ของลูกเสือมีกันมาตั้งแต่ครั้งแรก ซื่อสัตย์สุจริต เสียสละ น้ำใจนักกีฬาและไม่เห็นแก่ตัว ขอร้องท่านทั้งหลายจะทำกันอยู่แล้วหรือไม่ก็ตามก็ขอร้อง ขอร้องให้จงช่วยกันอบรมลูกเสือให้เป็นลูกเสือก่อน แล้วตอนนั้นจะเป็นอะไรก็ได้ ถ้ามันไม่เป็นลูกเสือที่แท้จริง คือไม่มีเจตนารมณ์หรือวิญญาณแห่งลูกเสือไม่ได้เลย ไม่ได้เลยจะอบรมอะไรมันก็ไม่ได้ มันก็ได้แต่ความยุ่งยากลำบาก มันไม่ได้เพราะจะเป็นลูกเสือที่แท้จริง เป็นพื้นฐาน และต่อจากนั้นจะอบรมอะไร เทคนิคแขนงไหน เทคนิคแปลกออกไปก็ได้หมดเลย ลูกเสือต้องมีคุณสมบัติพิเศอย่างหนึ่งว่า ฉลากลึกซึ้งหลักแหลม ซึ่งแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่ต้นเหตุ เรื่องนี้อาตมาได้ยินได้ฟังมาทั้งจากฝ่ายเอเชีย แม้แต่ฝรั่งก็พูดลูกเสือ ลูกเสือต้องรู้จักแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ ถ้าไปแก้ปัญหาที่ปลายเหตุมันเป็นลูกหมา ถ้าคุณเอาไม้ไปแหย่หมา ถือไม้ไปแหย่หมา หมามันก็กัดที่ปลายไม้ ถ้าคุณไปแหย่ที่ลูกเสือมันก็กระโจนกัดคนถือ มันไม่มากัดที่ปลายไม้ ฉะนั้นไปสอนที่ลูกเสือของคุณให้รู้จักความลับข้อนี้ด้วย ถ้ามัวแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่ปลายเหตุเป็นลูกหมา ต้องแก้ไขที่ต้นเหตุที่มูลเหตุอันแท้จริง ถ้าสำเร็จได้จึงจะเป็นูกเสือ ดังนั้นลูกเสือของเราจะต้องฉลาดไม่น้อย ต้องมีการศึกษา เฉลียวฉลาดสมกับเป็นลูกเสือ แม้แต่แมวก็ตามยังดีกว่าคน กลางคืนยังมองเห็น ลูกเสือมันก็ยิ่งไปกว่านั้น แสดงว่ามันมีคุณสมบัติอะไรมากมาย ต้องมีสิ่งที่เรียกว่า การศึกษา การศึกษาถุกต้องสมบูรณ์ถึงที่สุด ขอฝากไว้อีกสักคำหนึ่งแก่ท่านทั้งหลายที่เป็นครูบาอาจารย์เหล่านี้ ที่จะไปสอนเด็กๆ ที่นี่ที่อยู่ใต้บังคับบัญชาว่า ขอให้เขามีการศึกษา การศึกษาที่เป็นการศึกษา อย่าเป็นการศึกษาที่โง่เขลาที่เพียงแต่จดใส่กระดาษแล้วเก็บไว้ในตู้ แล้วมาท่อง เดี๋ยวเดียวก็เก็บไว้ในตู้ การศึกษาอย่างนั้นใช้ไม่ได้ การศึกษาที่ถือเอาตามภาษาบาลี สิกขา สิกขาภาษาบาลีภาษาสันสกฤตมันมีความหมายพิเศามาก ซึ่งเราไม่ค่อยจะได้ใช้กันในโรงเรียนหรือในหมู่ลูกเสือในกองลูกเสือสำนักลูกเสือ ศึกษา ศึกษาศาสตร์ แปลว่า เอง อิกขะ อิกขะแปลว่า เห็นหรือดู รวมกันเป็น สิกขะ สนสกฤตออกเสียงเป็น ศึกฉา ไทยเราออกเสียงเป็น ศึกษา คำเดียวกัน หมายความว่า มันดูซึ่งตัวเอง ดูซึ่งตัวเอง ในตัวเอง โดยตัวเอง แล้วเห็นตัวเอง แล้วรู้จักตัวเอง แล้ววิจัยวิจารณ์ วิจัยวิจารณ์ตัวเอง ให้รู้สิ่งที่มันเกี่ยวข้องโดยเหตุผล แล้วปฏิบัติถูกต้องตามเหตุผลนั้นๆ ทั้งหมดนี้เรียกว่า สิกขา ศึกษา ตามตัวบาลี ดูตัวเอง ในตัวเอง ด้วยตัวเอง แล้วก็เห็นตัวเอง แล้วก็รู้จักตัวเอง แล้วก็วิจัยวิจารณ์ตัวเอง ได้ผลอย่างไรก็ปฏิบัติให้ถูกต้องอย่างนี้เรียกว่า กสรศึกษา ยังห่างไกลกันนักอย่างที่ทำกันอยู่ตามโรงเรียน เพียงแต่เด็กๆ ก็ต้องท่อง หรือจดใส่สมุดไว้ มันต้องรู้จักตัวเอง ด้วยการดูตัวเอง ในตัวเอง ด้วยตัวเอง ให้ผู้อื่นดูแทนไม่ได้ เรียกว่าดูถึงที่สุด จึงเห็น เห็นตัวเอง ท่นเห็นตวเองแล้วต้องรู้จัก เห็นแล้วไม่รู้จักก็ไม่มีประโยชน์อะไรมันต้องรู้จัก รู้จักพยายามทำความรู้จัก โดยการวิจัยวิจารณ์ ในแง่นี้มุมโน้นมุมนี้ วิจัยวิจารณ์ วิจัยโดยหัวข้อ วิจารณ์โดยรายละเอียด เสร็จก็รู้จักตนเอง ทำสิ่งทุกสิ่งโดยถูกต้องแก่ตัวเอง จึงสามารถช่วยตัวเองได้ ยกตัวเองได้ ทำตัวเองให้มีค่สูงสุด สูงสุดตามที่มนุษย์ควรจะมีได้ โดยแน่นอนนี้ขอให้ลูกเสือธรรมบุตรทั้งหลาย มีการศึกษาชนิดที่รู้จักตัวเอง โดยแก้ปัยหาของตัวเองได้ แล้วก็ให้มีธรรมะ ธรรมะเพื่อระบบแห่งการปฏิบัติที่ธรรมชาติกำหนดไว้ดีแล้ว เป็นระบบอย่างนั้นอย่างนี้ ปฏิบัติให้ครบถ้วนทุกระบบ ให้เกิดความถูกต้อง ถูกต้องขึ้นมา ถูกต้องนี่ถูกต้องแก่ความรอด รอดจากอันตราย รอดจากปัญหา ปัญหามีทั้งจากทางกายและทางจิต ทั้งรอดทางกายและทางจิต ทั้งทางวัตถุทั้งทางร่างกายทั้งทางจิตใจ ทั้งทางสติปัญญา ให้รอดทั้งทางกายและทางจิต หรือทุกทาง หรือทุกขั้นตอนแห่งชีวิต ตั้งแต่เป็นเด็กทารกเป็นเด็กวัยรุ่น เป็นลูกเต้า พ่อบ้านแม่เรือนจนเข้าโรง ทุกขั้นตอนแห่งชีวิตจะต้องถูกต้อง มันก็ได้ทั้งตัวเองด้วย ได้ทั้งผู้อื่นด้วย เรามีประโยชน์ที่ผูกพันที่อยู่ในโลกนี้ ถ้าไม่มีการผูกพันกัน หรือไม่ว่าจะไม่ต้องมีลูกเสือ ถ้ามนุษย์ไม่มีการผูกพันกันโดยประโยชน์ ซึ่งต้องช่วยกันจริงๆ ไม่ต้องมีลูกเสือก็ได้ ไม่ต้องมีกิจการลูกเสือก็ได้ เดี๋ยวนี้จะมุ่งให้มนุษย์ผูกพันกันอย่างยิ่งเป็นประโยชน์แก่กันและกันอย่างดีคงจะยาก มันจึงจัดกิจกรรมลูกเสือขึ้นมาในโลกประเทศทั้งหลายก็เอาอย่างก็ตามกันไป จะดูๆ จะรักาความเข้มข้นหรือบริสุทธิ์ของลูกเสือไว้ไม่ค่อยจะได้ พ่ยแพ้แก่เหตุการณ์ในโลกปัจจุบัน คือเห็นแก่ตน เห็นแก่ตน จึงขอฝากไว้เป็นคำสั้นๆ ว่า ข้าศึกของลูกเสือที่จะกินเสือคือ ความเห็นแก่ตน เป็นสัตว์อะไร ปีศาจที่ไหนก็ไม่รู้ คือ ความเห็นแก่ตนแล้วมันจะกินลูกเสือ ลุกเสือจะต้องต่อสู้ ต่อสู้ให้สุดความสามารถสุดเหวี่ยง ในการที่จะไม่เห็นแก่ตน ไม่เห็นแก่ตนงั้นก็อยู่กันในโลกนี้ ในโลกอย่างผาสุก สงบสันติสุข สันติภาพ กระทั่งจะไปนิพพาน จะเลื่อนสูงไปมากกว่านิพพานด้วยความไม่เห็นแก่ตน หมดความไม่เห็นแก่ตนด้วยประการทั้งปวงก็เป็นพระอรหันต์ ถ้าหมดความเห็นแก่ตนตามสมควรในโลกนี้ก็เป็นสุภาพบุรุษ เดี๋ยวนี้สุภาพบุรุษหาทำยาหยอดตายากแล้วนะไม่เหมือนก่อนๆ สุภาพบุรุษผู้เห็นแก่ตัวทั้งนั้นแหละเดี๋ยวนี้ สุภาพบุรุษผู้เห็นแก่ตัวดูสิชื่อมันเพราะ สุภาพบุรุษที่แท้จริงมันไม่เห็นแก่ตัว มันซื่อสัตย์ มันสุจริต แล้วมันก็มีน้ำใจนักกีฬา สุภาพบุรุษหายหัวไปไหนหมดกันในโลกนี้ มีแต่ สุภาพบุรุษผู้เห็นแก่ตัว แล้วกิจการลูกเสือจะช่วยกูเหน้าไว้ได้ จะมีความเป็นสุภาพบุรุษ หรือมีสัตตะบุรุษ มีอริยชน อารยชน ก็มีวิญญาณแห่งลูกเสืออยู่ในจิตใจ ไม่เห็นแก่ตัว เสียสละ มีน้ำใจนักกีฬา บูชาธรรมะ เป็นสิ่งสูดสุดดังที่กล่าวแล้ว มีการศึกษาครบถ้วนบริบูรณ์ด้วยดี มีหลักเกณฑ์ว่าจะแก้ปัญหาด้วยอะไร อะไรต้องแก้ที่ต้นเหตุจะได้เป็นลูกเสือที่แท้จริง อย่าไปมันแก้ที่ปลายเหตุ

และสมควรแก่เวลา อาตมาก็ไม่ค่อยมีแรงต้องขอยุติการบรรยาย โดยการขอแสดงความยินดี อนุโมทนาในการมาของท่านทั้งหลายสู่สถานที่นี้อีกครั้งหนึ่ง และขอแสดงความหวังว่าท่านจะได้เอาไปคอดไปนึกไปใคร่ครวญดู เมื่อเห็นว่าส่วนใดจะนำไปใช้ได้เป็นประโยชน์แก่กิจการลูกเสือของตนได้ก็รีบนำไปใช้โดยรวดเร็ว มันจะมีการก้าวหน้า ก้าวหน้าเรื่อยไป ไม่ว่าจะเป็นลูกเสือเหล่านั้นหรือลูกเสือเหล่าไหนหน้าที่อะไร ลูกเสือพิเศาอะไรก้ได้ตามความปรารถนาเป็นแน่นอน ขอให้ท่านอยู่ในธรรมะ เป็นธรรมบุตรในลักษณะนี้แล้ว มีความสุขสวัสดิ์ดีเจิญงอกงามในหน้าที่การงานของตนของตน อยู่ทุกทิพาราตรีกาลเทอญ ขอยุติการบรรยาย