แม้ "ข้อความถอดเสียงนี้" จะพยายามให้ตรงกับเสียงต้นฉบับมากที่สุด ผู้ศึกษาพึงตรวจสอบกับเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับ ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง [รับข่าวสารทางอีเมล]
วันนี้มาทำไม ใครรู้ยกมือ (นักเรียนตอบว่ามาประชุม) ประชุมอะไร ใครรู้ (นักเรียนตอบว่าหาความรู้) หาความรู้เรื่องอะไร มาประชุมเรื่องสร้างเด็ก สร้างหัวใจเด็ก สร้างจิตใจเด็กให้ดี เพื่อให้เจริญ เป็นบุตรที่ดีของบิดามารดา เป็นศิษย์ที่ดีของครูบาอาจารย์ เป็นเพื่อนที่ดีของเพื่อน เป็นพลเมืองที่ดีของประเทศชาติ เป็นสาวกที่ดีของพระพุทธเจ้า ต้องตั้งใจฟังให้ดี เขาสั่งมาประชุมเพื่อรับฟังการอบรม สร้างเด็กให้ดี ให้มีความเจริญ อย่าได้มีความวินาศตั้งแต่เด็ก คนที่ไม่มีธรรมะ ไม่รู้เรื่องที่ควรรู้ วินาศเสียตั้งแต่ยังเด็ก ถูกฆ่าตายตั้งแต่ยังเด็ก ถูกยิงตายตั้งแต่ยังเด็ก ถึงไม่ตายก็ไม่มีความสุข เราพูดกันมาหลายครั้งแล้วเรื่องนี้ ฉะนั้นเธอต้องพยายามให้ดี ให้เกิดมาได้รับประโยชน์ ได้รับผลดีของการเกิดมา เราถามทวนความจำ บุตรคืออะไร ใครตอบได้ คนที่เคยฟังมาแล้วในครั้งก่อนๆ พูดกันมาหลายครั้งแล้ว พอหยุดไปก็ลืมหมด จำได้ไหม บุตรคืออะไร ใครจำได้ หรือจำไม่ได้สักคนเดียว ตั้งมากมาย (นักเรียนตอบว่าบุตรคือผู้ที่เกิดมาแล้วทำให้พ่อแม่ภูมิใจ) คนนี้จำได้ ทำไมจำได้มากกว่าเพื่อน บุตรคือผู้ที่เกิดมาสำหรับทำให้บิดามารดาสบายใจ ใครไม่เป็นบุตร ยกมือ ใครเป็นบุตร หมายความว่ามีบิดามารดา ไม่ได้เกิดมาเองต้องมีบิดามารดา ใครเกิดจากโพรงไม้ ใครเกิดเองเฉยๆขึ้นมา ไม่มี ล้วนแต่เกิดแต่บิดามารดาทุกคน บิดาเกิดบุตรมาด้วยหวังว่าจะได้รับความพอใจ ความสบายใจ ความสุขใจจากบุตรที่เกิดมา ดังนั้นบุตรที่เกิดมาจึงคือผู้ที่เกิดมาสำหรับทำให้บิดามารดาสบายใจ ชื่นใจ สุขใจ ว่าพร้อมกัน บุตรคือผู้ที่เกิดมาเพื่อทำให้บิดามารดาสบายใจ ใครจำได้ยกมือ ถ้าเกิดมาไม่ทำให้บิดามารดาสบายใจก็ไม่ใช่บุตร ถ้าเกิดมาแล้วไม่ทำให้บิดามารดาสบายใจ ทำให้ร้อนใจ คนนั้นไม่ใช่บุตร ถ้าเป็นบุตรต้องเกิดมาทำให้บิดามารดาสบายใจ นี้แน่นอน ถ้าไม่ใช่บุตรแล้วเป็นอะไร (นักเรียนตอบว่าเป็นสัตว์เดรัจฉาน) ยังไม่จริง สัตว์เดรัจฉานก็มีทำให้พ่อแม่สบายใจ ลูกหมาไง เกิดมาครอกหนึ่ง ทำให้บิดามารดาสบายใจทั้งที่เป็นลูกหมา แม่หมาสบายใจ ชอบ เล่นหัวกันเรื่อย บุตรที่แท้จริงคือผู้ที่เกิดมาเพื่อทำให้บิดามารดาสบายใจ ผู้ที่เกิดมาทำให้บิดาไม่สบายใจร้อนใจนั้นไม่ใช่บุตร ถ้าไม่ใช่บุตรเรียกว่าอะไรดี มันออกมาจากท้องของบิดามารดาเหมือนกัน แต่ไม่ใช่บุตร จัดเป็นอะไรดี ใครมีปัญญาตอบได้ มานั่งง่วงกันเสียหมด ไม่คิด เขาเรียกว่าก้อนสกปรก ก้อนสกปรกก้อนหนึ่งที่ออกมาจากท้องของบิดามารดา ยังไม่เรียกว่าบุตร คำว่าบุตรคือผู้ที่ทำให้บิดามารดาสบายใจ ในคัมภีร์ของชาวอินเดียเขาพูดดีกว่านั้น บุตรคือผู้ที่ยกบิดามารดาให้พ้นจากนรก นรกคือความทุกข์ คือความไม่สบายใจ บิดามารดาไม่สบายใจเมื่อไม่มีบุตร พอมีบุตรได้สบายใจ ว่าจะได้มีเพื่อน มีที่พึ่ง มีผู้สืบสกุล มีผู้กระทำดีสืบสกุล บิดามารดาจึงสบายใจ ถ้าบิดามารดาตายไป บุตรจะได้ทำบุญอุทิศส่วนกุศลส่งไปให้ วันนี้เป็นวันที่คนจีนเรียกว่าวันอะไรใครรู้ เขาเรียกเป็นคำจีนว่าอย่างไร วันสารท เขาหมายถึงวันขึ้นปีใหม่หรือวันอะไร คนมาทำอะไรที่ฮวงซุ้ย มาเตรียมที่สำหรับทำบุญ วันนี้วันที่ ๕ เขาเรียกว่าวันเชงเม้ง ภาษาจีนเรียกว่าวันเชงเม้ง วันที่บุตรหลานมาประชุมรวมพร้อมกัน เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้แก่บิดามารดา คล้ายๆกับวันตายาย แต่ไม่เหมือนกันทีเดียว นี้เขามุ่งหมายเฉพาะบุตรหลานตระกูลนั้น ของวงศ์ตระกูลนั้น คือมันแคบเข้ามา อย่านั่งเลื่อนลอยให้ตั้งใจฟัง จำไว้ว่าวันนี้วันที่ ๕ ทุกๆปีเป็นวันเชงเม้งของพวกจีน ลูกหลานจะมารวมประชุมกันที่ฝังศพของบิดามารดา ทำบุญอุทิศส่วนกุศลตามแบบจีน พ่อแม่เขาหวังไว้ว่าตายไปแล้วจะมีบุตรทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้ พ่อแม่จะได้สบายใจว่ามีคนอุทิศส่วนกุศลให้ เมื่อตายไปแล้วเขาจะได้สืบสกุลให้ดียิ่งๆขึ้นไป พ่อแม่จึงสบายใจ อย่าซน ตัวเล็กอย่าซน เดี๋ยวไม่เป็นบุตรที่ดีของบิดามารดา เธอนั่นแหละอย่าซน นั่งนิ่งๆนั่งฟังนิ่งๆ จะเป็นบุตรที่ดีของบิดามารดา ต้องทำให้บิดามารดาสบายใจ ใครทำให้บิดามารดาร้อนใจบ้างตอนนี้ เรารู้ว่าคงไม่ยก เมื่อเช้านี้ใครถูกแม่ดุบ้าง ยกมือ เมื่อวานซืนใครถูกแม่ดุบ้าง เดือนนี้ใครถูกแม่ดุบ้าง ใครถูกพ่อตีบ้าง ถ้าใครถูกแม่ดุหรือถูกพ่อตีแปลว่าเราทำให้บิดามารดาร้อนใจเสียแล้ว ไม่ดีเสียแล้ว ไม่เป็นบุตรที่ดีเสียแล้ว ทำให้บิดามารดาร้อนใจ ไม่มาโรงเรียนบ้าง ไม่เรียนหนังสือให้ดีบ้าง ไม่ช่วยทำงานบ้านบ้าง ใช้เงินเปลืองบ้าง ขี้เกียจทำการงาน ถ้าทำสวนครัว ปลูกผักขาย ช่วยค่าเล่าเรียน ช่วยค่าใช้จ่ายพ่อแม่ อย่างนี้ดี พ่อแม่สบายใจ มีใครได้ทำสวนครัวบ้างยกมือ ไม่มีเลย สวนครัวที่ง่ายที่สุดคืออะไร ปลูกตะไคร้กับปลูกมะเขือ อย่างไหนยากกว่ากัน ใครรู้ยกมือ ปลูกมะเขือยากกว่า ปลูกตะไคร้ง่ายที่สุด ไปหาหน่อตะไคร้มา แล้วขุดทำดินให้ดี แล้วก็ฝังๆ ง่ายที่สุด เกือบจะไม่ต้องทำอะไร รดน้ำนิดเดียวก็พอ ไม่ต้องรดก็อยู่ได้ ถ้าปลูกมะเขือลำบากหลายปี ปลูกตะไคร้ง่ายที่สุด ทำไมไม่ปลูกกันบ้าง ใครรู้บ้างที่ตลาดเขาขายตะไคร้ราคาเท่าไร ได้กี่ต้นในราคาห้าสิบสตางค์ ราวสองสามต้นเท่านั้น ถ้าเธอปลูกสักสิบกอห้าสิบกอ ก็พอค่าเล่าเรียน ค่าเสื้อผ้า ค่าขนมก็พอไม่ต้องรบกวนพ่อแม่ พ่อแม่ก็สบายใจ เธอก็ได้เงินใช้ ทำให้พ่อแม่สบายใจ ไปเที่ยวเล่นกันเสียหมด ไปจับกลุ่มที่หัวสะพาน พูดคำหยาบ พูดเรื่องเหลวไหลทั้งหมด เสียเวลา ไม่ทำให้พ่อแม่สบายใจ คิดกันเสียใหม่ ตรงไหนปลูกตะไคร้ได้ก็ปลูกตะไคร้ มันง่ายที่สุด ปลูกมะเขือ ปลูกดีปลี มันยังยาก ปลูกผักกาดยาก ปลูกตะไคร้ยังง่าย จะได้ทำให้ตัวเองมีเงินใช้ และทำให้พ่อแม่สบายใจ บุตรคือผู้ที่ทำให้พ่อแม่สบายใจ ผู้ที่ทำให้พ่อแม่ร้อนใจไม่เรียกว่าบุตร เรียกว่าอะไร ใครนึกออกแล้ว ใครตอบได้ยกมือ เรียกว่าก้อนสกปรก ก้อนสกปรกที่ออกมาจากบิดามารดา ก้อนสกปรกคือก้อนอะไรใครรู้ ก้อนโสโครก คือก้อนอะไร ก้อนอุจจาระใช่หรือไม่ เปรียบเหมือนหรือเท่ากับก้อนอุจจาระ บุตรที่ทำให้บิดามารดาร้อนใจไม่เรียกว่าบุตร แต่เรียกว่าก้อนโสโครกจากบิดามารดา ไม่มีราคา ไม่มีความหมายอะไร ว่าพร้อมๆกันอีกครั้งบุตรคือ พูดดังๆพูดให้พร้อมๆกัน (นักเรียนพูดพร้อมกันว่าคือผู้ที่ทำให้พ่อแม่สบายใจ) เราได้ทำอะไร บ้างที่ทำให้พ่อแม่สบายใจ วันนี้ก็ดี เมื่อวานก็ดี เมื่อวานซืนก็ดี วันก่อนๆก็ดี ได้ทำให้พ่อแม่สบายใจอย่างไรบ้าง ใครแม่ดุหรือโดนพ่อตีมา หรือใครทำให้พ่อแม่สบายใจ หัวเราะ เรียกลูกอย่างสบายใจ ข้อแรกต้องเรียนหนังสือให้ดี พ่อแม่หวังมากที่สุด เรียนหนังสือให้ดี เขาบอกหรือยังว่าใครสอบได้สอบตก บอกแล้วใครได้ที่หนึ่ง ในชั้นของตัวใครได้ที่หนึ่ง ชั้นป.๖ ใครได้ที่หนึ่ง ชั้นป.๕ ใครได้ที่หนึ่ง ไม่มา ใครได้ที่หนึ่งอีกชั้นไหนก็ตาม ทั้งหมดนี้ได้ที่หนึ่งคนเดียว มันไม่เรียนจริงๆ ต้องเรียนให้สนุกที่สุด ดีกว่าไปเล่นไปหัวตามทุ่งนา มันสนุก แต่ว่าเรียนหนังสือให้สนุกกว่านั้น ทำให้ดีขึ้นนิดสนุก เร็วขึ้นอีกนิดสนุก พยายามทำให้ดีทุกอย่างทีละนิดๆ เขียนให้ดีขึ้น เขียนให้เร็วขึ้น เขียนให้สวยขึ้น ทำเลขให้ถูกมากขึ้นๆ ดีกว่าที่แล้วมา ถ้าเด็กคนไหนเรียนดี พ่อแม่ก็สบายใจ นี้มีแต่เรียนไม่ได้ดี คะแนนก็อวดใครไม่ได้เพราะเรียนไม่ดี พ่อแม่ก็ไม่สบายใจ ถ้าสมมติว่าเราเป็นพ่อแม่ เราก็สบายใจเมื่อลูกเรียนดี เวลานี้พ่อแม่ก็สบายใจเมื่อลูกเรียนดี แล้วก็ช่วยพ่อแม่ทำงาน เมื่อกลับจากโรงเรียนแล้วช่วยพ่อแม่ทำงาน ช่วยได้กี่อย่างใครรู้ ไม่มีคนตอบ แสดงว่าไม่ได้ช่วยกันเลย เวลาที่ไม่ได้ไปโรงเรียน ช่วยพ่อแม่ทำอะไรบ้าง ใครได้ช่วยยกมือ ทั้งหมดไม่มีใครได้ช่วย ถ้าจะช่วยๆทำอะไรได้บ้าง ถ้าเราคิดจะช่วยพ่อแม่เวลาที่ไม่ไปโรงเรียน ช่วยอะไรได้บ้าง ใครรู้ยกมือ โง่ทั้งหมด ใครช่วยเลี้ยงควาย ช่วยเลี้ยงเป็ด ช่วยเลี้ยงไก่ ช่วยเลี้ยงหมู ช่วยทำงานในบ้าน ใครช่วยตักน้ำ ใครช่วยแบกฟืน ใครช่วยพ่อแม่หุงข้าวยกมือ เมื่อตะกี้นิ่งกันหมดไม่ยกมือ ได้ช่วยเบาแรงพ่อแม่ ช่วยหุงข้าว ช่วยทำกับข้าวบางทียากไปทำไม่ได้ แต่ว่าช่วยหุงข้าวทำได้ ช่วยขนน้ำ ช่วยขนฟืน ใครล้างถ้วยล้างชาม นี้ดี ทำให้พ่อแม่สบายใจว่าเราทำได้ ใครช่วยซักผ้า อายทำไม เวลาพ่อแม่ไม่สบาย ช่วยทำอะไรบ้าง หรือไปเที่ยวกันเสียหมด ถ้ามีความรักพ่อแม่ต้องช่วยทุกอย่างทุกประการ เพราะกลัวพ่อแม่จะตายเสีย เด็กๆกลัวพ่อแม่ตายก็เลยช่วยทุกอย่างทุกประการ ถ้ายังไม่ได้ทำ ต่อไปต้องทำ ต่อไปข้างหน้าต้องทำ ต้องช่วยทำงาน ช่วยทุกอย่างทุกประการ โดยเฉพาะเวลาที่พ่อแม่ไม่สบาย เด็กๆอย่าไปเที่ยว อย่าเอาแต่นอนแต่หลับ ต้องช่วยพ่อแม่ให้หายไข้หายเจ็บเร็วๆ ข้อที่หนึ่งให้เรียนให้ดี ให้พ่อแม่สบายใจ ข้อที่สองให้ช่วยทำงานทำการให้พ่อแม่ อย่าใช้เงินเปลือง ถ้าเราปลูกตะไคร้ขายได้เงิน เราก็ไม่ต้องรบกวนพ่อแม่ อย่าเห็นเป็นเรื่องเล็กน้อย สงสารพ่อแม่บ้าง ไปดูบ้างพ่อแม่ทำงานเกือบตาย ลูกไม่ได้คิดจะช่วย อย่าเป็นอันธพาล แล้วพ่อแม่สบายใจ อย่าเป็นคนเกเรอันธพาล ทำตัวเป็นหัวไม้หัวแข็งชกต่อยกัน พ่อแม่เดือดร้อน ถ้าลูกมีเรื่องกัน พ่อแม่ก็เดือดร้อน ต้องไปโรงพัก พ่อแม่ยิ่งเดือดร้อน อย่ามีดีกว่า แต่ดีที่สุดคือทำให้คนเขารักทั้งบ้านทั้งเมือง ใครไม่ชอบ ใครชอบให้คนรักเราทั้งบ้านทั้งเมือง ใครชอบให้เขาเกลียดเราทั้งบ้านทั้งเมือง ผีเห็นผีแช่ง คนเห็นคนแช่ง แช่งกันทั้งบ้านทั้งเมือง ไม่นานก็ตายโหงเด็กคนนั้น ถ้าคนทั้งเมืองแช่ง ผีทั้งเมืองแช่ง เทวดาทั้งเมืองแช่ง หมูหมาก็จะแช่งถ้าเป็นแบบนี้ ก็ต้องตายโหง อยู่ไม่ได้ ไม่กี่วันก็ตายโหง แต่ถ้าใครเห็นใครชม คนชมทั้งบ้านทั้งเมือง เทวดาผีสางก็ชมทั้งบ้านทั้งเมือง มันก็ไม่ตายโหง มันจะเจริญ เพราะคนแบบนี้มันเมตตาปรานี แม้แต่สัตว์เดรัจฉานก็ชอบ แม้แต่ควายก็ยังชอบคนๆนั้น หมูหมาก็ยังชอบคนๆนั้นที่สุภาพดี กิริยาท่าทางสุภาพดี คนนี้ก็เจริญ เรียกว่าเราทำให้ทุกคนรักใคร่เอ็นดูสรรเสริญ มันป้องกันไม่ให้เราตายโหงตั้งแต่เด็ก คำนี้หยาบหรือไม่หยาบ คำว่าตายโหงตั้งแต่เด็ก หยาบ น่าเกลียดหรือไม่น่าเกลียด น่าเกลียด คำว่าตายโหงตั้งแต่เด็กนี้น่าเกลียดที่สุดเลย อย่าให้มาเข้าใกล้เรา ให้เรามีความเจริญ รุ่งเรืองไปเรื่อยๆ ไม่เจ็บไม่ไข้สบายดี ทำงานสนุก มีสตางค์ใช้ ปลูกตะไคร้อย่างเดียวมันก็ยังมีสตางค์ใช้ เพราะสองต้นห้าสิบสตางต์ ปลูกเก้ากอสิบกอ มันก็มีเงินใช้ เหลือใช้ด้วยซ้ำไป ใครได้ปลูกตะไคร้บ้างเวลานี้ แม่ได้ใช้ให้ใครปลูกตะไคร้บ้าง ยกมือ แม่ไม่ใช้ ลูกก็ขี้เกียจ พอดีกัน เลยไม่ต้องปลูก เราตอนเด็กๆปลูกตั้งหลายกอ แต่ว่าแม่ใช้ แต่ก็เต็มใจปลูก ก็เหมือนกับปลูกเอง พรวนดินเล็กๆน้อยๆ แล้วก็เอาหน่อตะไคร้มาปลูก ไม่กี่เดือนมันขึ้นเต็มไปหมด แต่ก็ไม่ได้ขาย ได้แจก ใครมาขอก็ให้ ไม่ต้องขาย ก็ยังได้ประโยชน์ เพราะสมัยเราเด็กๆตะไคร้เขาไม่ได้ขายกัน ขอกันทั้งนั้น สมัยนี้ต้องซื้อแม้แต่ตะไคร้ เพราะคนมันไม่มีเวลานึกถึงผู้อื่น อะไรเป็นเงินเป็นทองไปหมด สมัยเราเป็นเด็ก ตะไคร้แบบนี้ไม่มีใครขาย มันเป็นเรื่องน่าหัวเราะ ขอกันทั้งนั้น ใครสัญญาว่าจะไปปลูกตะไคร้ ต่อไปนี้ใครสัญญาว่าจะไปปลูกตะไคร้ สองคน นอกนั้น ขี้เกียจทั้งนั้น ไม่ปลูกตะไคร้จะปลูกอะไร เราบอกแล้วว่าปลูกตะไคร้ง่ายที่สุด ง่ายกว่าปลูกมะเขือ ดีปลี ผักกาด ผักชีนั้นปลูกยาก ลำบาก เกินความสามารถของพวกเธอ ปลูกตะไคร้มันง่ายที่สุด มันง่าย แล้วไม่มีอะไรกัด ไม่มีอะไรกิน ขึ้นได้ทุกแห่ง เอาดินทุบๆใส่นิดหน่อย แล้วก็ขึ้นงาม น้ำก็ไม่ต้องรด แต่รดก็ดีเหมือนกัน เพราะถ้าปลูกแล้วก็ต้องรดน้ำให้ เรียนหนังสือก็เพื่อมีความรู้ แล้วได้งานทำดีๆ ได้เงินใช้มากๆ เอามาสร้างนั่นสร้างนี่ ช่วยเหลือคนนั้นคนนี้ได้ แต่ถ้าเหลวไหลตั้งแต่ตอนนี้ มันก็เรียนไม่ดี ไม่สำเร็จ ถึงมันสอบไล่ได้ แต่ก็เกือบตก ไปแข่งขันกับเขาไม่ได้ สอบไล่ได้จริง แต่ได้ชนิดเกือบตก ไม่สำเร็จประโยชน์ มันไม่ฉลาด มันไม่สามารถ ใครรู้จักคำว่าบุญ คำว่าบาป ใครรู้จัก คำว่าบาปแปลว่าอะไร คำว่าบุญแปลว่าอะไร ใครรู้จัก คำว่าบุญคืออะไร คำว่าบาปคืออะไร ใครรู้จัก ยกมือ มันไม่ตอบหรือว่ามันไม่รู้จัก ชาวเมืองปากด่านนี้เหลือเกิน เด็กๆไม่รู้จักคำว่าบาป ไม่รู้จักคำว่าบุญ เสียชื่อใหญ่แล้วชาวเมืองปากด่าน คอยฟังให้ดี บาปคือสิ่งที่มันจะฆ่าเรา บุญคือสิ่งที่มันจะช่วยเรา บาปคือสิ่งที่จะฆ่าเราให้วินาศ บุญคือสิ่งที่จะช่วยเราให้เจริญ รู้หรือยังบาปคืออะไร บุญคืออะไร ใครกลัวบาป ใครรักบุญ มีไม่กี่คน ไม่ใช่มันไม่รัก มันยกมือไม่ขึ้น มันไม่รู้ว่าบุญคืออะไร มันรักไม่ถูก บาปคือสิ่งที่จะฆ่าเรา บุญคือสิ่งที่จะช่วยเรา เด็กที่ตลาดหรือเด็กที่เมืองปากด่านไม่รู้ มายิงนก นกที่พระเลี้ยงไว้ ไม่ใช่นกป่า นี้เรียกว่าบุญหรือบาป มันมายิงนก บางทีก็ยิงเล่น ยิงให้ตายก็เอาไปขายไม่ได้ คราวนี้พระห้ามว่าอย่ายิง มันบาป มันบอกว่า ถ้าอย่างนั้นยิงหัวพระ มันหันหนังสติ๊กไปยิงหัวพระ เด็กตลาดหรือเด็กเมืองปากด่าน ใครเคยทำ ใครรู้เรื่องนี้ นี้มันเรื่องจริง ไม่ใช่เรื่องหลอก เด็กบาปหรือเด็กบุญ ลองคิดดู พระว่าอย่ายิงนก เราเลี้ยงอยู่ นกตัวนี้เข้าไปไข่ในกุฏิพระด้านใน นกกางเขนดง พระเลยเลี้ยงไว้ ให้กินเศษขนม เศษเนื้อ เศษอะไร แล้วมันก็ยังอยากจะยิง พอบอกว่าอย่ายิง มันจะยิงหัวพระ เลวนี้มากหรือน้อย บาปนี้มากหรือน้อย ลองคิดดู ตายโหงตั้งแต่เด็ก ไม่มีใครแช่ง ตายโหงเอง ถ้าถึงขนาดนี้ตายโหงเอง ไม่ต้องมีใครแช่ง มันต้องโดนดีเข้าสักวัน ฉะนั้นเธอต้องรู้จักสงสาร เมตตา กรุณา เมื่อไปยิง มันก็ตาย ถ้าใครมายิงเราให้ตาย เราชอบหรือไม่ชอบ ให้นึกเห็นอกเห็นใจแก่สัตว์ที่มีชีวิต มันไม่จำเป็นอะไร ไม่ได้เอาไปกิน ถ้าเราไม่ทำให้บิดามารดาสบายใจ เราก็ไม่ใช่เป็นลูก เราไม่ใช่เป็นบุตร เราก็ไม่มีบิดามารดา เป็นคนไม่มีบิดามารดา ไม่มีบุญ มีแต่บาป มีแต่บาปสำหรับทำลายให้วินาศ ใครจำได้แล้วว่าบุญคืออะไร บาปคืออะไร ใครจำได้ว่าบาปคืออะไร บุญคืออะไร ความจำไม่ดี ความจำต่ำเกินไป บาปคืออะไร ใช่ บาปคือสิ่งที่จะทำลายเรา จะฆ่าเรา บุญคืออะไร คือสิ่งที่จะช่วยเรา บาปคือสิ่งที่จะทำลายเรา บุญคือสิ่งที่จะช่วยเรา ถ้าไม่เชื่อก็ไปลอง เรากล้าท้า ถ้าเธอไม่เชื่อก็ไปลอง ลองทำบาปๆ ทุกวันๆๆ ต้องตายแน่ แล้วต้องตายโหงด้วย ไม่ใช่ตายดีๆ ถ้าทำบุญทุกวันๆ มันก็ค่อยๆเจริญ เขาสรรเสริญ เขาเอ็นดู เขานับถือ เขารักใคร่ หมาก็ไม่กัด เด็กที่ดีมีแต่บุญ หมาก็ไม่กัด วันนี้เธอมา มาเองหรือใครบังคับให้มา ใครมาเองยกมือ ใครเต็มใจมา ใครเขาต้องบังคับจึงมา เขาบังคับจึงมา มันไม่ชอบวัด มาที่วัดก็ได้มาพูดกันเรื่องที่มีประโยชน์ เรารับรองว่าเราจะพูดแต่เรื่องที่มีประโยชน์ ไม่พูดเรื่องที่เสียประโยชน์หรือไม่ได้ประโยชน์ วัดนี้ใครช่วยสร้างช่วยทำ ไม่รู้ พ่อของพวกเธอ ปู่ของพวกเธอ ตาของพวกเธอ ยายของพวกเธอ ย่าของพวกเธอ ช่วยสร้างช่วยทำ อย่าโง่นัก ไม่เชื่อลองไปถามดู ไปถามตา ถามยาย ถามปู่ ถามย่า มันช่วยกันสร้างวัดนี้ พ่อแม่ปู่ตาย่ายายของพวกเธอ ช่วยกันสร้าง เธอไม่รู้ ไม่สนใจ ไม่เอาใจใส่ เขาสร้างวัดขึ้นมาทำไม ใครรู้ พ่อแม่ปู่ตาย่ายายของพวกเธอ ช่วยกันสร้าง ใช่ สร้างเพื่ออบรมจิตใจมนุษย์ มนุษย์ไหน ก็พวกเธอไม่ใช่เหรอ พวกเธอกำลังมา กำลังได้รับการอบรม เพราะมีวัด ทำให้สะดวกในการมาประชุม พ่อแม่ปู่ตาย่ายายของพวกเธอ สร้างวัดนี้ขึ้น ทำงานทั้งกลางวันกลางคืน เธอไม่ทันได้เห็น ตอนแรกที่สร้าง ขุดดินให้เสมอกัน ตรงโน้นสร้างโรงธรรม ขุดดินกันทั้งกลางวันกลางคืน คนแก่ๆรุ่นนั้นหลายคน ตาแคล้ว ตาจอน หลายคนทั้งหญิงทั้งชาย สร้างให้พวกเธอนั่นแหละ ให้พวกเธอได้อาศัย ได้เล่าได้เรียน เพราะมีวัดจึงมีโรงเรียน แล้วก็มีโรงเรียนถาวร เมื่อก่อนมีโรงเรียนชั่วคราว สร้างวัดเพื่อให้บ้านเมืองเจริญ เพื่อให้ได้รับประโยชน์ในการศึกษาเล่าเรียน การบวชการเรียน ได้รับความเจริญ ไม่ใช่สร้างวัดมาเพื่อให้เด็กได้ยิงนก ไม่ใช่สร้างวัดมาเพื่อให้เด็กสะดวก ได้ยิงนกเล่น ไม่ใช่นะ ห้ามๆกันเสีย กลายเป็นมาทำบาป สร้างวัดให้เด็กๆทำบาป จะได้เรื่องอะไร เขาสร้างวัดมาเพื่อให้เด็กๆได้รู้จักทำบุญ ได้ทำบุญ ได้สะดวกในการทำบุญ ได้บวช ได้เรียน ได้มาทำบุญ เราต้องรู้จักใช้วัดให้เป็นประโยชน์ ใช้วัดสำหรับทำแต่สิ่งที่ดี ให้ทุกคนมีความสุข มีความสบายใจ โดยเฉพาะบิดามารดาของเราที่ได้ช่วยกันสร้างวัด และช่วยกันรักษาต่อไป ใครรู้สึกว่าต้องช่วยรักษา สิ่งที่บิดามารดาได้สร้างขึ้น ใครเห็นว่าไม่ต้องรับผิดชอบ ไม่ต้องรักษา วัดนี้บิดามารดาปู่ย่าตายายของเราช่วยกันสร้าง ใครเห็นว่าต้องช่วยกันรักษา ยกมือ ใครเห็นว่าไม่ต้องช่วย เราได้ทำกันเรื่อยๆมากมายหลายอย่าง ถนนจากบ้านมาถึงที่นี่ เราก็ช่วยกันทำ รัฐบาลเพิ่งมาทำทีหลัง เราได้ช่วยทำกันขึ้นเพื่อให้เดินสะดวกไปเขาน้ำผุด รัฐบาลเพิ่งมาทำทีหลัง ถนนใหญ่ๆเกิดทีหลัง เมื่อก่อนคลองใช้ไม่ได้ เราช่วยกันถางจนใช้ได้ ได้ใช้เรือใช้อะไรกัน แต่ว่าคลองนี่ลำบากแล้ว เพราะว่าน้ำมันแห้งแล้ว ต่อไปจะไม่มีคลอง น้ำในห้วยแห้ง น้ำในคลองแห้งเพราะอะไร ใครรู้ คนนี้ยังรู้ เพราะตัดไม้ทำลายป่าจนเกินไป น้ำห้วยแห้ง น้ำคลองแห้ง ต่อไปควายก็จะไม่มีน้ำกิน อย่าว่าแต่คน เมื่อตัดต้นไม้เพราะอะไรน้ำจึงแห้ง ใครรู้ ตัดไม้ทำลายป่าทำให้ไม่มีอะไรมาบังดิน ทำให้ดินแห้ง ระเหยขึ้นฟ้าหมด น้ำในดินไม่มี น้ำไม่เหลืออยู่ในดิน ถ้ามีต้นไม้ มีหญ้ารกเป็นดง น้ำยังเหลืออยู่ในดิน แล้วมันซึมออกมาๆ เป็นลำธารเป็นคลองให้เราใช้ เมื่อแรกเรามาข้างบนนั้นเป็นดงทึบ มีหญ้ารกตั้งแต่ข้างล่าง ข้างบนเป็นดงไม้ทึบ น้ำออกมาเรื่อย ที่โรงปั้นที่ตลิ่งมีน้ำออกมาเรื่อยๆ เวลานี้ไม่ออกแล้ว ไปทำให้ดินมันแห้ง ระเหยหมด ไม่ได้เก็บไว้ ถ้าดินมีหญ้า มีมอสส์คลุมอยู่ให้ทึบๆ แล้วข้างบนมีใบไม้หนาทึบ ดินเยือกเย็นเหยียบเป็นน้ำเลย ไหลออกมาให้เราใช้ ให้มันรู้กันบ้าง อย่าทำลายป่ากันนัก บอกๆกัน โตขึ้นอย่าทำลายป่า ทำลายป่าเหมือนฆ่าตัวเอง มนุษย์มันทำลายประโยชน์ของตัวเอง เพราะความโง่ อย่าทำให้ผิดพลาดในเรื่องนี้ วันนี้พูดกันในเรื่องที่ว่า บุตรที่ดีเกิดมาทำให้บิดามารดาสบายใจ ถ้าทำให้บิดามารดาร้อนใจ เป็นบุตรที่เลวและไม่เป็นบุตรในที่สุด เป็นก้อนสกปรก จำไว้เท่านี้ก็พอแล้ว การทำให้บิดามารดาร้อนใจบาปที่สุด ตกนรกลึกๆเลย ต้องทำให้บิดามารดาสบายใจ ให้เป็นเด็กที่ดีจนได้บวชเณรโปรดแม่ จะได้บวชพระโปรดพ่อ ตั้งใจกันให้ดีๆ ให้ดีๆเรื่อยไป จนได้บวชเณร จนได้บวชพระ เราขอบใจที่เธอมาประชุม ชวนมาก็เต็มใจมากัน ศึกษาให้ได้ยิน ให้ได้ฟัง ให้มีจิตใจดี ให้ได้เป็นบุตรที่ดีของบิดามารดาด้วยกันทุกคน มาครั้งหนึ่งพูดหนึ่งชั่วโมง เรื่องสำคัญคือว่าบุตรที่ดีต้องทำให้บิดามารดาสบายใจ ถ้าทำให้บิดามารดาร้อนใจ เป็นบุตรที่เลวและต้องตกนรก ตกนรกชาตินี้ คือคนแช่งและเป็นทุกข์ ตกนรกชาติหน้า ตายแล้วไปลงนรกใหญ่เลย อยู่ตอนนี้ก็มีแต่ความทุกข์ ไม่มีความเจริญ บิดามารดามีบุญคุญ เราต้องเคารพบิดามารดา ต้องทำให้บิดามารดาสบายใจตลอดไป ต่อไปจะเรียกว่าให้พรก็ได้ ให้เธอทุกๆคนมีจิตใจดี อย่าให้ความชั่วครอบงำจิตใจ ให้จิตใจดี ตั้งหน้าตั้งตาทำแต่สิ่งดี ทำดีที่สุดคือยกมือไหว้ตัวเองได้ ถ้าตัวเองมีความดี ก็ยกมือไหว้ตัวเองได้ ให้ทุกคนมีความดี จนยกมือไหว้ตัวเองได้ มีความเจริญๆๆ ทุกวัน ทุกคืน จนตลอดชีวิต