ท่านสาธุชนผู้มีความสนใจในธรรมทั้งหลาย อาตมามาพบกับท่านทั้งหลายในวันนี้ในรายการพุทธธรรมนำสุข อาตมาจะได้กล่าวกับท่านทั้งหลายโดยหัวข้อว่า ความทุกข์เป็นสิ่งที่ดับได้หรือว่าชีวิตเป็นสิ่งที่ทำให้เย็นได้ คือคนโดยมากเข้าใจไปในทางตรงกันข้ามคือคิดว่าเหลือวิสัยที่จะดับทุกข์ได้ หรือว่าเหลือวิสัยที่จะทำให้ชีวิตนี้เป็นของเย็น ขอบอกให้ทราบว่าถ้าว่าดับทุกข์ไม่ได้ทำชีวิตให้เย็นไม่ได้ธรรมะจะมีไปทำไมกันธรรมะก็เป็นของสูญเปล่า นี่ขอให้ท่านทั้งหลายมีความมั่นใจในข้อแรกเสียก่อนว่าความทุกข์เป็นสิ่งที่ดับได้ คือถ้าเราเป็นคนมีความรู้สึกคิดนึกอย่างธรรมดาๆ ก็สามารถจะศึกษาเรื่องความทุกข์จนถึงกับดับทุกข์ได้นั่นแหละเป็นคนธรรมดา ถ้าดับทุกข์ไม่ได้เป็นคนดับทุกข์ไม่ได้นั่นแหละคือคนผิดธรรมดา เราถือเอาว่าตามธรรมดาความทุกข์เป็นสิ่งที่ดับได้แต่ว่าต้องทำให้ถูกวิธี เดี๋ยวนี้เรามันเผลอกัน เผลอๆ จนสร้างความทุกข์ขึ้นมาจากความสุข เผลอจนความทุกข์เกิดออกมาจากความสุข ทำให้ความสุขหายไปกลายเป็นความทุกข์มาแทน เพราะเราไม่รู้จักความสุขไม่รู้จักความทุกข์ เพราะว่าเรานั้นมันเป็นกิเลสเสียตลอดเวลาเราที่เป็นธรรมะนั่นมันไม่มี ก็มีเราเป็นกิเลสที่จริงมันก็เป็นอย่างนั้น ต่อเมื่อกิเลสเกิดความคิดว่าเราจึงจะเกิดขึ้น ถ้าไม่มีกิเลสเกิดความคิดว่าเรามันก็ไม่มี นี่เราของกิเลสมันก็ทำไปตามอำนาจของกิเลสด้วยคิดว่าจะหาความสุข แต่เพราะไม่รู้จักความสุขที่แท้จริงมันก็ทำไปในทางที่ให้เกิดความทุกข์ คิดว่าจะหาความสุขกลับได้ไอ้ความทุกข์ยังนี้มันน่าละอายแมว นี่หมายความว่าแมวมันทุกข์ไม่เป็น คนมันคิดเป็นคิดเก่งแต่แล้วคิดจนได้ความทุกข์ทั้งที่ต้องการความสุขเรียกว่ามันน่าละอายแมว ที่เรามันขลุกกันอยู่กับความสุขทางกายจนกระทั่งลืมสุขภาพของกายนี่ก็ยิ่งน่าละอายแมว ขลุกกันอยู่ทั้งวันหาความสุขให้แก่ร่างกาย แต่แล้วกลับสูญเสียสุขภาพทางกายเลยไม่ต้องได้กัน จะทำให้กายมีความสุขก็กลายเป็นความทุกข์ สูญเสียสุขภาพทางกายก็ไม่ต้องพูดถึงสุขภาพทางจิต เพราะว่าสุขภาพทางกายมันก็ยังทำไม่ได้รักษาไว้ไม่ได้ก็ไม่ต้องพูดถึงสุขภาพทางจิตซึ่งมันจะต้องเสียไป ลองดูให้ดีมองให้ดีกวาดตาดูไปให้ดีเรามันอยู่ดีกินดีกันเกินไปจนเกิดความทุกข์เพราะการกินดีอยู่ดี นี่ตั้งใจจะให้กายมีความสุขกินดีอยู่ดีเกินไปจนเกิดความทุกข์เพราะเหตุนั้น มันคงจะเป็นเรื่องของความตะกละในการกินดีอยู่ดีนั่นเองก็เกิดเป็นทุกข์หรือเป็นโรคชนิดที่ไม่เคยมีไม่เคยเป็น ในโลกนี้เดี๋ยวนี้ปัจจุบันนี้ก็จัดโรคไว้จำพวกหนึ่งว่าเป็นโรคของคนกินดีอยู่ดีที่ไม่เคยเป็นมาแต่ก่อน สุนัขตัวอ้วนก็จะเป็นโรคตาบอดตาใสเป็นตาต้อเหมือนกับที่เขาพูดว่าคนกินดีอยู่ดีก็เป็นโรคตาต้อกันเก่ง นี่เรียกว่าทุกข์ที่ไม่เคยมีเคยเป็นไม่ควรจะมีไม่ควรจะเป็นมันก็เกิดขึ้นเพราะการกินดีอยู่ดี ซึ่งสัตว์มันไม่ต้องมีปัญหาอย่างนี้ เราทำผิดหรือทำถูกขอให้ลองคิดดูเถิด ขอให้ท่านทั้งหลายระวังๆ เป็นอย่างยิ่ง ระวังศัตรูที่เข้ามาในรูปของมิตร ศัตรูที่เข้ามาในรูปของมิตรมันก็มาจากความโง่ของเราเอง เรื่องโรคภัยไข้เจ็บก็ดีสิ่งไม่พึงปรารถนาอย่างอื่นก็ดี มันเข้ามาในรูปของมิตรคือมันมีความหลอกลวง มันมีความหลอกลวงปิดบังอยู่ มันเป็นเพราะความโง่ของเราเอง ความหลอกลวงของมันจึงหลอกลวงเราได้มันจับคู่กันพอดี ความหลอกลวงของมันกับความโง่ของเราสองอย่างนี้จับคู่กันก็ได้เรื่อง คือให้ศัตรูเข้ามาในรูปของมิตร ดูกันได้ง่ายๆ ที่ว่าเราหาเงินเราได้เงินมามากมายตามที่เราต้องการแล้วเราก็ใช้เงินนั้นตามที่ใช้ๆ กันอยู่ก็เพื่อกิน เพื่อกาม และเพื่อเกียรติ ใช้เงินเพื่อกินนี่ก็เกือบจะไม่ต้องอธิบาย แต่อยากจะให้ระลึกสังเกตตรงข้อที่ว่ามันกินดีอยู่ดีจนเกินไป เดี๋ยวนี้เค้าพูดกันว่าอาหารมื้อละหมื่นบาทต่อคนก็ยังมีแล้วกินไปทำไม จะได้อะไรงอกเงยไปกว่าอาหารธรรมดาเห็นจะได้มาก็แต่ความหลอกลวงของมันแล้วก็มาทำให้เราโง่ ให้มันจับคู่กันมากขึ้นไปอีกความโง่ของเรากับความหลอกลวงของมันมาจับคู่กันให้มีผลเป็นความโง่มากขึ้นไปอีก นี่เราใช้เงินเพื่อกินกันอย่างนี้แล้วก็ใช้เงินเพื่อกาม หมายความว่าเพื่อกิเลสโดยเฉพาะอย่างยิ่งก็ทางเพศหรือเกี่ยวกับทางเพศ คำว่ากามนี่บางทีมันก็มารวมกันอยู่กับเรื่องกิน ถ้ากินตามธรรมดาก็บำรุงร่างกายปกติตามธรรมดา ถ้ากินเพื่อกามมันก็กินเฉพาะพิเศษสิ่งที่จะสนับสนุนกาม ถ้ากินเพื่อเลี้ยงชีวิตก็เรียกว่ากินเพื่อชีวิต แต่ถ้ากินเพื่อความอร่อยของกิเลสเราก็เรียกว่ากินเพื่อกามแล้วก็ใช้เงินนั้นไปซื้อหากามในทางอื่นๆ อีก ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางผิวหนัง กระทั่งว่าทางจิตใจเองก็ยังได้ เขามักจะพูดกันแต่เพียงห้าทางว่าทางตาหูจมูกลิ้นกาย แต่เดี๋ยวนี้ก็มีเรื่องที่ปรุงความคิดที่เป็นไปในทางกามฝ่ายใจทางใจ เรื่องกามก็เลยได้ครบทั้งหกทางเหมือนกัน เราใช้เงินเพื่อให้เกิดรสในทางกามครบทุกอย่างอย่างนี้ อย่างที่สามเราก็กินเพื่อเกียรติฟังดูแล้วมันไม่น่าเชื่อหรือมันไม่น่าจะมีว่ากินเพื่อเกียรติ กินเพื่อให้มีเกียรติกินเพื่ออวดเกียรติ แต่แล้วมันก็วกไปหากามอีกเหมือนกันน่าหัวที่ว่าไอ้เกียรติๆ ที่เขาหากันมาไว้มากมายนั้นนะก็เพื่อใช้มันเป็นเครื่องมือไปแสวงหากามได้โดยสะดวก ถ้าคนมีเกียรติแสวงหากามได้โดยสะดวกเป็นทางมาแห่งกาม คนเขาพอใจรักใคร่ยกย่องนับถือเขาก็เอาวัตถุปัจจัยที่น่ารักน่าพอใจมาให้คนมีเกียรติจะใช้เกียรติเพื่อรวบรวมกาม ดังนั้นเรื่องกินเพื่อกินก็ดี ใช้เงินเพื่อกินก็ดี ใช้เงินเพื่อกามก็ดี ใช้เงินเพื่อเกียรติก็ดี มันก็จะไปเรื่องของไปเป็นเรื่องของกิเลสไปเสียทั้งนั้น แล้วก็ดูให้ดีเสียว่าเราใช้เงินที่หามาได้เพื่ออะไรกันเป็นส่วนใหญ่ กลายเป็นว่าเราหาเงินมาได้ส่วนใหญ่ก็ใช้ไปเพื่อกินเพื่อกามเพื่อเกียรติแล้วมันจะดับทุกข์หรือไม่ มันจะเกิดความสุขหรือไม่ ถ้ามีการกินมีการบริโภคกามมีการหลงเกียรติมันก็มีการโลดๆ เต้นๆ ไม่ได้หยุดไม่ได้พักผ่อน มันก็เลยไม่ต้องพูดถึงความสุข สรุปแล้วมันน่าหัวๆ เกินน่าหัวที่ว่าเราหาเงินมาทำตัวเองให้เป็นทาสของกาม ฟังยากหรือฟังง่ายเราหาเงินมาเพื่อทำตัวเองให้เป็นทาสของกาม ที่จริงมันก็เป็นทาสของกามตั้งแต่ก่อนที่จะไปหาเงินแล้ว มันหลงกามบูชากามจึงออกไปหาเงินนี่มันก็เป็นทาสของกามเข้าไปไปครึ่งหนึ่งแล้ว ดังนั้นพอได้เงินมาก็ใช้เป็นวัตถุปัจจัยสำหรับการบริโภคกาม จนติดกามหรืออารมณ์ของกามยิ่งกว่าติดยาเสพติด เขากันว่าติดยาเสพติดนี่ร้ายแรงมากเหนียวแน่นมาก แต่อาตมาคิดว่าที่คนทั่วไปติดกามนั้นดูจะร้ายแรงเหนียวแน่นยิ่งกว่ายาเสพติดของเด็กวัยรุ่นเสียอีก จึงเรียกว่ามันน่าหัวที่หาเงินมาทำตัวให้ตกเป็นทาสของกาม เป็นความเสพติด เอาล่ะถ้าจะให้พุทธธรรมนำสุขท่านจะต้องทำอย่างไรให้พุทธธรรมนำสุขนั่นมันฟังยากมันกำกวม พุทธธรรมจะนำสุขมาให้ไม่ได้หรอก ท่านต้องมีธรรมะปฏิบัติตามธรรมะตามพุทธธรรมแล้วก็จะเกิดความสุขขึ้นมาจากการกระทำของตนเอง แต่กลับไปพูดว่าพุทธธรรมนำสุขมันเป็นภาษาที่กำกวมต้องฟังให้ดีจะให้พุทธธรรมนำสุขก็ต้องมีพุทธธรรมจะต้องประพฤติปฏิบัติพุทธธรรมให้สมบูรณ์ อย่างที่เราได้เคยพูดกันมาแล้วว่าปฏิบัติอย่างไรหรือจะได้พูดกันต่อไปข้างหน้าโดยไม่ต้องๆ พอไม่ต้องมีความพอในการที่จะพูดหรือจะศึกษาจะประพฤติปฏิบัติธรรมนั้น ดูจะต้องทำกันอีกมากอย่างที่ไม่ต้องพูดว่าพอ ในที่สุดนี้เราอาศัยพุทธธรรมอย่าตกไปเป็นทาสของกาม อย่าหาเงินมาแต่ละวันละวันเหงื่อไหลไคลย้อยเพื่อมาทำตัวเองให้ตกเป็นทาสของกาม แล้วก็ตั้งหน้าประพฤติธรรมในหน้าที่การงานให้สมบูรณ์ก็จะเกิดความสุขขึ้นมาในรูปแบบที่เรียกว่าพุทธธรรมนำสุข ขอให้ท่านประสบความสำเร็จในการชนะกามมีพุทธธรรมนำสุขมาแล้วอยู่เป็นผาสุกทุกทิพาราตรีกาลเทอญ