พุทธทาส จักอยู่ไป ไม่มีตาย                       แม้ร่างกาย จะดับไป ไม่ฟังเสียง

ร่างกายเป็น ร่างกายไป ไม่ลำเอียง             นั่นเป็นเพียง สิ่งเปลี่ยนไป ในเวลา

พุทธทาส คงอยู่ไป ไม่มีตาย                        ถึงดีร้าย ก็จะอยู่ คู่ศาสนา

สมกับมอบ กายใจ รับใช้มา                       ตามบัญชา องค์พระพุทธ ไม่หยุดเลย

พุทธทาส ยังอยู่ไป ไม่มีตาย                       อยู่รับใช้ เพื่อนมนุษย์ ไม่หยุดเฉย

ด้วยธรรมโฆษ ตามที่วาง ไว้อย่างเคย        โอ้เพื่อนเอ๋ย มองเห็นไหม อะไรตาย ฯ

ยาระงับดับทุกข์ขอมอบแก่ท่านผู้ฟังทั้งหลาย

ต้นไม่รู้ ไม่ชี้นี้ เอาเปลือก                           ต้นช่างหัวมัน นั้นเลือก เอาแก่นแข็ง

ต้นอย่างนั้นเอง เอาแต่ราก ฤทธิ์มันแรง     ไม่มีกูของกู นั้นแสวง เอาแต่ใบ

ไม่น่าเอา ไม่น่าเป็น เฟ้นเอาดอก                ตายก่อนตาย เลือกออก ลูกใหญ่ใหญ่

หกอย่างนี้ อย่างละชั่ง ตั้งเกณฑ์ไว้            ดับไม่เหลือ สิ่งสุดท้าย ใช้เมล็ดมัน

หนักหกชั่ง เท่ากับ ยาทั้งหลาย                   เคล้ากันไป เสกคาถา ที่อาถรรพ์

สัพเพ ธัมมา นาลัง อภินิเวสายะอัน-           เป็นธรรมะ ชั้นหฤทัย ในพุทธนาม

จัดลงหม้อ ใส่น้ำ พอท่วมยา                        เคี่ยวไฟกล้า เหลือได้ หนึ่งในสาม

หนึ่งช้อนชา สามเวลา พยายาม                  กินเพื่อความ พ้นสรรพโรค เป็นโลกอุดร ฯ

ไม้สามขา อาศัยกัน ชั้นเอกอุตตม์              คือพระพุทธ พระธรรม แลพระสงฆ์

ศาสตรามี สามอัน   บั่นบาปลง                   ดั่งประสงค์ คือศีลสมา- ธิปัญญา

โจรฉกรรจ์  สากก๊ก ฉกปล้นดะ                 ก๊กโลภะ โทสะ และโมหา

ป่ารก  สามดง หลงหลับตา                        ว่าเที่ยงแท้ ว่าสิ้นสุด ว่าไม่มีอะไร

เวียนวง สามวน ทนทุเรศ                            วนกิเลส กรรมวิบาก ยากแก้ไข

ทุกข์ทน ทั้งสามโลก วิโยคใจ                    กามวิสัย รูปอรูป เฝ้าลูบคลำ

เขาโคก มีสามเนิน มานะรั้น                       ดีกว่ากัน เลวกว่ากัน เสมอสม่ำ

ทางห้ามเดิน สองแพร่ง แหล่งระกำ           หย่อนด้วยกาม ตึงด้วยเกียรติ ไม่เฉียดญาณ ฯ

ตัวแมลง ห้าตัว ตอมหัวหู                           นิวรณ์ห้า กวนอยู่ ไม่สุขศานต์
มารน่ากลัว ห้าตน ตามรังควาน                 กิเลสขันธ์ มัจจุสังขาร มารเทวดา
บ่วงคล้องคน หกบ่วง ห่วงแห่งกาม           ที่สวยงาม ไพเราะรส จดจ่อหา
เหตุทั้งปวง หกตำแหน่ง แห่งหูตา              ชิวหา นาสา   ผิวกาย   และใฝ่ใจ
แหล่งอบาย สี่ขุม หลุมนรก                        เดรัจฉาน เปรตอสู- ระกายใหญ่
ที่ต้องคุม มีสามจุด   ยุทธ์ให้ได้                   กายวจีใจ   ทั้งสามคลอง ต้องสังวร
ทางแห่ง วิมุตติ มีแปดองค์                        ต้องเดินให้ ถูกตรง ดั่งตรัสสอน
วัตถุที่ พึงประสงค์ สองขั้นตอน                 ไม่ย่อหย่อน สำเร็จได้ ดั่งใจเอย ฯ

ก.ไก่      ชอบข้าวสาร ไม่ชอบพลอย          แต่ทีถ้อย อารี มันดีเหลือ
ข.ไข่      กิน ประโยชน์ดี มีเหลือเฟือ          ต้องเอื้อเฟื้อ แตกง่าย ให้ระวัง

ฃ.ขวด   ดูสง่า กว่ากระบอก                        ใช้นอกคอก ตีกัน นั้นผิดหวัง
ค.ควาย คนว่าโง่ โมหะจัง                          แต่คนมั่ง  มีเพราะควาย น่าอายมัน

ฅ.คน     ถ้าฝึกฝน เสียงจะเพราะ                   ขัดคอกัน มันไม่เหมาะ ไม่สุขสันต์
ฆ.ระฆัง เสียงกังวาน หวานใจครัน              เสียงสวรรค์ เชิญให้คน สนใจธรรม
ง.งู         ที่ลนลาน พิษพาลน้อย                   ที่แช่มช้อย พิษมันกล้า ดูน่าขำ
จ.จาน    มีอาหาร  ค่ามันล้ำ                         ถ้าจานคว่ำ  ไม่เห็นมี ดีอะไร
ฉ.ฉิ่ง      ที่ดีดี  มีเสียงเพราะ                         ถ้าฉิ่งแตก ตีหรือเคาะ ฟังไม่ไหว
ช.ช้าง    มีสติตั้ง  ระวังภัย                            จะเคลื่อนไหว  งามสง่า ทุกอาการ

ซ.โซ่      ไม่อาจล่าม ซึ่งน้ำใจ                      แม้ล่ามได้ กระทั่ง ถึงช้างสาร
ฌ.เฌอ   ไม่เลินเล่อ เข้าสู่ฌาน                     ง่ายต่อการ จะประสบ พบปัญญา
ญ.ผู้หญิง สิ่งสร้างมา เป็นเมีย-แม่               หญิงสาระแน ชอบเป็น อีปลาร้า
ฎ.ชฎา    หมายถึงเทริด เตลิดมา                   จากชฎา คือผมเซิง ยุ่งเหยิงจริง
ฏ.ปฏัก   อย่าให้ปัก เอาผู้ใช้                          เครื่องฝึกฝน วัวควาย ให้เก่งวิ่ง
ฐ.สัณฐาน แม้อยู่ต่ำ อย่าติติง                      สำคัญกว่า ตัวสิ่ง อยู่ข้างบน

ฑ.มนโฑ โสภา  ยิ่งพายุ่ง                            ควรจะมุ่ง งามธรรม  ตามเหตุผล
ฒ.ผู้เฒ่า  ที่แท้ ต้องตื่นตน                           เพราะได้ยล โลกมา เวลานาน
ณ.เณร   นั้น คือหน่อ สมณะ                      เริ่มตบะ เพื่อดับทุกข์ ทุกสถาน
ด.เด็ก     ตัวยังเล็ก รู้ประมาณ                      เชื่อพ่อแม่ อาจารย์ ท่านอบรม
ต.เต่า     แม้จะเขลา ก็หน่วงหนัก                กระดองฝัก ใช้เป็นเกราะ อย่างเหมาะสม
ถ.ถุง      ทอง มีค่า กว่าถุงลม                      น่านิยม อย่างสูงสุด คือถุงธรรม

ท.ทหาร มุ่งกำราบ ปราบข้าศึก                  ถ้าไม่ฮึก เพื่อเกียรติกาม ก็งามขำ
ธ.ธง       นั้น ธงชัย  มีไว้นำ                         ให้เกิดกำ- ลังใจ ได้มากมาย
น.หนู     หนูน้อยน้อย คอยเชื่อฟัง               ทำแต่ตาม พ่อแม่สั่ง จักสุขหลาย
บ.ใบไม้ ใช้เป็นยา ได้มากมาย                    ทั้งยาหม้อ ยาผงใช้ ให้จงดี
ป.ปลา   มีลูกตา ไม่เคยหลับ                        เป็นคติ ที่ควรรับ มาขับผี
ผ.ผึ้ง       นับเป็นหนึ่ง แห่งสามัคคี               ความเพียรมี มากกว่าคน ควรสนใจ

ฝ.ฝา       หมายความว่า ไว้ป้องกัน              สิ่งในนั้น ให้งามงด และสดใส
พ.พาน   เพื่อเพิ่มความ งามวิไล                   ดำรงกาย วาจาใจ ดั่งใส่พาน

ฟ.ฟัน     รักษามัน ให้ถูกต้อง                       เคี้ยวกัดคล่อง ชัดเสียง สำเนียงขาน
ภ.สำเภา เราใช้ข้าม ชลธาร                         ถึงนิพพาน เพราะถือเอา สำเภาธรรม
ม.ม้า      ยิ่งเลี้ยงดี  ยิ่งมีพลัง                         และมีทั้ง ท่าที  ที่งามขำ
ย.ยักษ์    ดูจะรัก แต่บาปกรรม                     ซึ่งจะทำ ให้เป็นยักษ์ ไม่รักดี

ร.เรือ     แล่นอยู่เหนือ ผิวน่านน้ำ                อย่าให้คว่ำ ก็ถึงท่า สง่าศรี
ล.ลิง      มีเหลี่ยมเหล่ หลายวิธี                    คนเรานี้ อย่าให้ลิง มันหลอกเอา
ว.แหวน สวมนิ้ว ดูคมขำ                             แหวนพระธรรม สวมใจ หายโง่เขลา
ศ.ศาลา คุ้มฝนฟ้า พาให้เรา                         มีร่มเงา สุขสบาย ได้ทุกวัน
ษ.ฤาษี    แสวงหา สิ่งสูงสุด                          เพื่อมนุษย์ อยู่เย็น เป็นสุขสันต์
ส.เสือ    ที่ดีดี มีคุณธรรม์                            คนพากัน ให้เกียรติ ไม่เกลียดชัง

ห.หีบ     เหมือนหทัย ใส่ชีวิต                       ชวนกันคิด ให้วิไล ตั้งใจหวัง
ฬ.จุฬา    ยอดสมอง ต้องระวัง                       อย่าให้พลั้ง พลาดผิด ชีวิตวาย
อ.อ่าง    วางไว้ ใส่ก้อนทอง                        รีบสนอง ใส่ให้ได้ ดั่งใจหมาย
ฮ.นกฮูก ตาดี มีประกาย                               มองเห็นได้ แม้ค่ำมืด ยืดยาวไกล ฯ นี้ ก.ข. สำหรับเด็ก/

ทีนี้จะว่า ก.ข. สำหรับผู้ใหญ่หรือเด็กหัวหงอกกันบ้าง

นึกถึงธรรม นำมาปรับ กับก.ข.                  เป็นหัวข้อ แสดงธรรม นำศึกษา
ก.ไก่      ขันก้อง ร้องบอกมา                       ใครอย่ากล้า ยึดอะไร ไว้เป็นตน
ข.ไข่      ข้อง เวียนวัฏฏ์ อยู่อัตรา                โมหะหนา ออกไม่ได้ ให้ขัดสน
ฃ.ขวด   ใส่สุรา กายาคน                                           ใส่ของเมา เมาล้น กว่านั้นไป

ค.ควาย  หมายถึง อวิชชา                             ขี่หรือฆ่า มันทั้งผอง จักผ่องใส
ฅ.ฅน     อย่าสัปดน ยื่นเข้าใน                      ห่วงโซ่ใหญ่ สายกรรม ช้ำมิวาย
ฆ.ระฆัง วังเวงเสียง สำแดงสัจจ์                  เป็นปรมัตถ์ แล้ววิมุตติ เป็นจุดหมาย
ง.งู         งูอุปาทาน พาลพันกาย                  ดั่งผีพราย ยึดจับ ไว้กับทุกข์
จ.จาน    เปรียบเหมือนกาย ใส่ธาตุขันธ์      ต้องคว่ำมัน ให้ว่างหาย กลายเป็นสุข
ฉ.ฉิ่ง      ทิ้งจังหวะ อยู่กรุ๊กกรุ๊ก                   บอกว่าทุกข์ ทุกที ที่เกิดมา

ช.ช้าง    ร้องอย่าง โกญจนาท                     มันไม่พลาด พลัดตก จากหน้าผา
ซ.โซ่      สายสงสาร ช่างมารยา                   ผูกแน่นหนา ไม่แสดง แห่งเงื่อนปม
ฌ.เฌอ   ไม่พลั้งเผลอ เข้าสู่ฌาน                  แล้วเกิดญาณ เพราะปัญญา มาผสม
ญ.ผู้หญิง รู้จริง ไม่โง่งม                              เป็นบัณฑิต มีถม เทียมผู้ชาย
ฎ.ชฎา    เลือนมา จากผมเซิง                        แสนยุ่งเหยิง คือกิเลส ฤทธิ์เดชร้าย
ฏ.ปฏัก   ปักหรือตี ที่วัวควาย                       เหมือนขับไล่ อวิชชา หนีหน้าไป

ฐ.ฐาน    ที่คงมั่น นั้นต้องมี                          ทุกคดี ธรรมหรือโลก ไม่โยกไหว
ฑ.มณโฑ โสภา ท่ากระไร                          ทั้งกายใจ ต้องโสภา มาด้วยกัน
ฒ.ผู้เฒ่า  ที่แท้ รู้จักโลก                               สุขหรือโศก รู้จริง ทุกสิ่งสรรพ์
ณ.เณร   คือหน่อ สมณะอัน-                       จะสร้างสรรค์  ศาสนา สถาพร
ด.เด็ก     ใจยังเล็ก ยึดถือน้อย                       จึงไม่ค่อย ทุกข์ใจ หรือไถ่ถอน
ต.เต่า     เอาแต่ จะกินนอน                          เหมือนคนเขลา เอาแต่ร่อน หาอารมณ์

ถ.ถุง      นั้น บรรจุ อนุสัย                           ถ่ายเทไว้ ทุกครา อย่าหมักหมม
ท.ทหาร ของพระองค์ ต้องระดม                             พลังถล่ม กิเลสมลาย ร้ายศัตรู
ธ.ธง       นั้น ธงชัย  อรหันต์                        มีธรรมขันธ์ เป็นกองทัพ ขับเคี่ยวสู้
น.หนู     นั้น พ้นภัย เพราะได้รู                   เหมือนเรารู้ ใช้ธรรม กำบังตน
บ.ใบไม้ ใช้บังแดด ได้เย็นฉ่ำ                     ใบพระธรรม บังกิเลส วิเศษผล
ป.ปลา   น้ำถึงตา พาวิกล                             ไม่เคยยล เห็นน้ำ ดั่งทำเมิน

ผ.ผึ้ง       พึงเปรียบ คณะสงฆ์                       ดำรงงาน ศาสนา น่าสรรเสริญ
ฝ.ฝา       ถ้าปิดดี มีคุณเกิน                           ก็เหมือนคน เจริญสติไว้ คุ้มกายใจ
พ.พาน   มีไว้ใส่ สิ่งสูงสุด                            กายมนุษย์ ใส่ธรรมรส ยังสดใส
ฟ.ฟัน     นั้น เคี้ยวกัด ตัดเยื่อใย                   ตัดอนุสัย ได้ด้วยฟัน คือปัญญา
ภ.สำเภา ข้ามสมุทร สุดลึกล้ำ                     สำเภาธรรม ข้ามมหรรณพ์ แห่งตัณหา
ม.ม้า      เหมือนกายาดี ขับขี่มา                   ตามมรรคา แปดองค์ ตรงนิพพาน

ย.ยักษ์    แปลว่าผู้ เขาบูชา                            มักกลายมา เป็นยักษ์ ผู้หักหาญ
ร.เรือ     เปรียบเหมือนกาย ไว้ใช้งาน         ถ้าเรือรั่ว จะป่วยการ งานใช้เรือ
ล.ลิง      ที่แท้จริง มันหลอกเจ้า                   กิเลสเรา ก็หลอกเรา เอามากเหลือ
ว.แหวน ใส่นิ้วงาม ความเหลือเฟือ             ถ้าใครเชื่อ ก็ทิ้งไป อย่าใส่เลย
ศ.ศาลา สร้างขึ้นมา บังแดดฝน                  ศาลาธรรม กำบังคน ทั้งโลกเหวย
ษ.ฤาษี    แสวงหา มาอย่างเคย                      ไม่หยุดเลย วิปัสสนา แก่กล้าจริง

ส.เสือ    ซุ่ม ในสมถะ วิปัสสนา                 จับได้มา ซึ่งมรรคผล วิมลยิ่ง
ห.หีบ     ใส่ สุญญตา อย่าชังชิง                   เพราะเป็นสิ่ง เดียวเลิศ เหลือพรรณนา
ฬ.จุฬา    ถือกันว่า สิ่งสูงสุด                         คือวิมุตติ จุดหมายมาด แห่งศาสนา
อ.อ่าง    นั้น เป็นแอ่ง แห่งอาสวา               ใช้ปัญญา ทุบทลาย อย่าให้รอ
ฮ.นกฮูก เห็นได้ ในยามค่ำ                          ผู้มีธรรม เห็นถึงใน หทัยหนอ

หัวข้อธรรม นำมาวาง อย่างเพียงพอ          เป็นก.ข. แห่งพระธรรม นำไปตรอง ฯ หมดแล้ว