พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 25 มิถุนายน 2567

ช่วงนี้มีมหกรรมกีฬาที่ผู้คนทั้งโลกติดตามรวมทั้งคนไทยด้วย คือ การแข่งขันฟุตบอลชิงแชมป์ยุโรปเรียกว่ายูโร 2024 เริ่มมาได้ครึ่งเดือนแล้วก็จะยาวไปจนถึงกลางเดือนหน้า

หลายคนไม่ได้สนใจอะไรอย่างอื่นเลย สนใจแต่การแข่งขันนัดนี้แหละ แล้วบางคนก็มีแต่พูดถึงเรื่องนี้

เมื่อ 2-3 วันก่อนมีนัดสำคัญนัดหนึ่งในสายตาแฟนบอล ก็คือ นัดที่โปรตุเกสแข่งกับตุรกี โปรตุเกสชนะ 3-0 อันนี้ก็ไม่เกินความคาดหมาย แต่ที่คนพูดถึงมาก ก็คือ ลูกที่ 3 นาทีที่ 56 ตอนนั้นโรนัลโด้ซึ่งเป็นขวัญใจของแฟนบอลทั่วโลกเลี้ยงเดี่ยวเข้าไปถึงหน้าประตู ประจันหน้ากับประตู กองหลังตุรกีวิ่งมาไม่ทันเพราะขึ้นสูงมาก

ที่จริงจะว่าโรนัลโด้เลี้ยงเดี่ยวก็ไม่ถูก เพราะว่าใกล้ๆ เขาก็มีเพื่อนร่วมทีมอีกคนวิ่งตามมาด้วย โรนัลโด้เมื่อประจันหน้ากับประตู แทนที่เขาจะเลี้ยงหลบประตู แล้วก็ยิงเข้าไปเลย หรือว่ายิงผ่านมือประตู อย่างที่เขาชอบทำบ่อยๆ เขากลับทำสิ่งที่คนนึกไม่ถึงคือ ส่งไปให้เพื่อนซึ่งเป็นรุ่นน้อง และบังเอิญอยู่ในตำแหน่งที่ดีกว่า คืออยู่กลางประตู บรูโน เฟอร์นานเดซก็เลยยิงลูกนั้นเข้าประตูไปเลย

หลายคนประหลาดใจมาก เพราะปกติโรนัลโด้นี่ถ้าเจอลูกแบบนี้ เขาจะแสดงฝีมือว่าประตูนี่ทำอะไรเขาไม่ได้ เขาก็อาจจะแค่เลี้ยงหลบ แล้วก็เตะลูกเข้าประตูเบาๆ หรือไม่ก็ยิงผ่านมือ ผ่านลอดหว่างขาของประตู อันนี้เป็นสิ่งที่ไม่ยากเลยสำหรับโรนัลโด้ แล้วเขาก็ชอบทำเพราะต้องการแสดงความสามารถว่าเป็นนักฟุตบอลระดับโลก แล้วเขาก็ชอบใช้โอกาสแบบนี้เพิ่มสถิติให้กับตัวเอง จนกระทั่งบางทีมีคนบ่นว่า ชอบเป็นดารา จะยิงเข้าประตูคนเดียวเลย ไม่เปิดโอกาสให้คนอื่น

แต่นัดนี้โรนัลโด้ทำสิ่งที่คนไม่คาดคิดนะ แทนที่จะยิงเพื่อเพิ่มสถิติตัวเอง กลับส่งให้เพื่อนร่วมทีม ให้เขามีโอกาสยิงเข้า

คนชื่นชมมากว่าโรนัลโด้มีน้ำใจ ไม่นึกถึงแต่ตัวเอง แต่ว่านึกถึงชัยชนะของทีม แล้วก็นึกถึงเพื่อนรุ่นน้อง สมกับเป็นกัปตันทีม โรนัลโด้ยิงประตูไม่ได้เลยนัดนี้ แต่คนก็ชื่นชม พูดถึงมาก เพราะว่ามันแสดงถึงความมีน้ำใจ

การที่คนเราจะยิงประตูเข้านี่เป็นเรื่องยาก แต่การที่คนเรายอมสละโอกาสที่จะยิงประตูเพิ่มสถิติให้ตัวเอง แต่กลับเปิดโอกาสให้คนอื่นได้ยิงเข้านี่เป็นเรื่องที่ยากกว่า แล้วเป็นเรื่องที่น่าชื่นชมมาก

ชี้ให้เห็นว่า การยิงประตูเข้านี่มันไม่น่าสรรเสริญเท่ากับการที่เปิดโอกาสให้คนอื่นเขาได้ยิงประตู พูดอีกอย่างก็คือว่า แทนที่จะได้ประตูกลับให้ประตูแก่คนอื่นอันนี้คือสิ่งที่น่าชื่นชมมากกว่า

เมื่อสัก 36 ปีก่อน มีการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก แล้วมีกีฬาหนึ่งที่คนสนใจคือ กีฬาเรือใบ เพราะปีนั้นตัวเต็งมีหลายชาติ ชาติหนึ่งคือแคนาดา ตัวเต็งก็คือ Larry Lemix (แลรี่ เลอมิกซ์) แล้วเขาก็หมายมั่นว่าจะได้เหรียญทองจากกีฬาชนิดนี้

วันที่ลงแข่งปรากฏว่า เขาตามติดมาเป็นที่สอง เขาก็พยายามเร่งเรียกว่าติดตามเบอร์หนึ่งนี่ติดๆ เลย แล้วก็มั่นใจว่า จะสามารถถึงที่หมายก่อนคนที่นำหน้าเขาได้ แต่บังเอิญเขามองเห็นเรือใบของนักกีฬาชาวสิงคโปร์เกิดอับปางกลางทะเล แล้วนักกีฬาสิงคโปร์คนนั้นก็กำลังลอยคออยู่กลางทะเล ลมก็แรง อาจจะเป็นอันตรายได้

แลรี่ไม่รู้จะทำยังไง จะแล่นเรือใบต่อไปแล้วก็ชิงเหรียญทองให้กับประเทศชาติ หรือว่าไปช่วยเพื่อนต่างชาติชาวสิงคโปร์ ถ้าทำอย่างนั้นเขาก็หมดสิทธิ์ชนะเลิศ แต่ปรากฏว่าแลรี่เลือกทำอย่างหลัง บังคับเรือออกนอกเส้นทางแล้วไปช่วยนักกีฬาสิงคโปร์ให้ปลอดภัยรอดตาย

แล้วปรากฏว่าเขาเข้าถึงเส้นชัยอันดับที่ 11 ไม่ติดแม้แต่ 1 ใน 3 เลย แต่เขาก็ภูมิใจ ภูมิใจที่ได้ช่วยเพื่อนแม้จะไม่ได้รู้จักกันเลย

ปีนั้นเราไม่รู้ว่าใครได้เหรียญทองกีฬาเรือใบ แต่ว่าชื่อแลรี่ เลอมิกซ์ถูกจารึกชื่อไว้ในประวัติศาสตร์ของกีฬาโอลิมปิก ทั้งที่ตามมาเป็นที่ 11 เพราะอะไร เพราะเขามีน้ำใจ

นักกีฬา เขาไม่ได้เก่งอย่างเดียว แต่มีคุณธรรมด้วย บางครั้งเราจำไม่ได้หรอกว่า ใครได้แชมป์ แต่ผู้คนจะจดจำคนที่เสียสละ มีคุณธรรม ยอมสละโอกาสที่จะได้แชมป์ ยอมสละเหรียญทองเพื่อไปช่วยเพื่อนมนุษย์ หรือแสดงน้ำใจให้กับเพื่อนร่วมทีม

การที่คนเรานี่คิดแต่จะเอาอย่างเดียวนี่มันมันไม่พอ มันต้องคิดถึงการให้ด้วย การได้แชมป์หรือการยิงประตูเข้าเนี่ย อย่างที่บอกนะเป็นเรื่องยากก็จริง แต่การสละโอกาสที่จะได้แชมป์สละโอกาสที่จะยิงประตูเข้าเพื่อให้เพื่อนร่วมทีมเขาได้ยิงประตู หรือว่าสละโอกาสเพื่อไปช่วยเพื่อนมนุษย์ที่กำลังลำบาก อันนี้เป็นสิ่งที่ทำได้ยากกว่า ฉะนั้น ใครที่ทำได้นี่จึงได้รับการชื่นชมสรรเสริญ

อันนี้เป็นคุณธรรมที่เราทุกคนควรจะตระหนัก อย่าคิดถึงแต่การได้ แต่ต้องนึกถึงการให้ด้วย เพราะว่าอันที่จริง ถึงเวลาที่คนเรากำลังจะหมดลม เมื่อคนเราใกล้จะตาย ไม่ค่อยได้คิดหรอกว่ามีอะไร ได้อะไร สิ่งนั้นไม่ได้ช่วยเลย กลับทำให้ทุกข์เสียอีก

แต่สิ่งที่ทำให้เราภูมิใจในชีวิตที่ผ่านมา แล้วก็สามารถที่จะยอมรับความตายได้ คือการที่เราได้ทำความดี ได้ช่วยเหลือผู้คน ได้เสียสละ ได้ทำสิ่งที่มีคุณค่า เงินทองที่ได้หรือรางวัลที่คนอาจจะพูดถึงชั่วคราว แต่ที่คนเขาจะกล่าวถึงยาวนาน คือความเสียสละ ความมีน้ำใจ ความเอื้อเฟื้อ อันนี้คือสิ่งที่สำคัญกว่า ซึ่งนับวันในวงการกีฬาก็จะลบเลือนไป

สิ่งที่โรนัลโด้ทำ ชี้ให้เห็นเลยว่า การยิงประตูเข้านี่มันไม่สำคัญเท่ากับการที่เปิดโอกาสให้เพื่อนร่วมทีมได้ยิง อันนี้คือน้ำใจที่ใครๆ ก็สรรเสริญ.