พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 4 พฤษภาคม 2567

เดี๋ยวนี้คนไทยนิยมเลี้ยงหมากันมากขึ้น และส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นหมาพันธุ์ดี หรือพันธุ์ต่างประเทศ ถ้าเป็นหมาทั่วๆ ไป ก็อาจจะไม่ค่อยสนใจ แต่ถ้าเป็นพันธุ์ที่มีชื่อ แล้วก็มีลักษณะที่น่ารักน่าเอ็นดู หรือถูกใจ ก็จะเป็นที่นิยมมาก

แต่หลายพันธ์ุ ก็เป็นสัตว์ที่ดุร้าย ในบางประเทศอย่างเช่น นอร์เวย์ เนเธอร์แลนด์ เขาห้ามเลย พันธ์ุที่ดุร้าย ไม่ให้เข้าประเทศเลย เหตุผลคือมันอันตราย

แต่มีบางพันธุ์ ที่เขาห้ามเข้าหรือห้ามเพาะพันธุ์ ด้วยเหตุผลอื่นน่าสนใจมาก อย่างนอร์เวย์เมื่อ1-2 ปีที่แล้ว ศาลออกคำสั่งห้าม ห้ามเพาะพันธุ์หมา 2 ชนิด ด้วยเหตุผลว่ามันเป็นพันธุ์ที่หน้าสั้น

หน้าสั้นก็หมายความว่าสุขภาพไม่ค่อยดี เช่น หมาพันธุ์ English Bulldog หรือ Cavalier King Charles เป็นหมาหน้าสั้น ขาก็สั้น เหตุผลไม่ใช่เพราะมันอันตราย แต่เป็นเพราะว่าการไปเพาะพันธุ์ให้หมาหน้าสั้น มันเป็นโทษต่อตัวหมาเอง โพรงจมูกของหมาชนิดนี้จะบีบอัด และคับแคบ หายใจลำบาก ป่วยง่าย

เขาต้องการพิทักษ์สวัสดิภาพของสัตว์ เพราะในนอร์เวย์มีกฎหมายคุ้มครองสวัสดิภาพของสัตว์ เช่น ห้ามทรมานสัตว์ แล้วเขาก็เห็นว่า การเพาะพันธุ์ให้หมาหน้าสั้น หรือการเพาะพันธุ์เพื่อสืบเผ่าพันธุ์หมาชนิดนี้ มันเป็นการทรมานสัตว์

ถึงแม้จะมีคนนิยมก็ตาม แต่ว่าหมาที่เกิดมา สารรูปแบบนี้ มันมีแต่ความทุกข์ คนอาจจะมีความสุข เลี้ยงหมาแบบนี้ เพราะมันดูน่ารักน่าเอ็นดู แต่ว่าเจ้าตัวสัตว์ มันทรมาน

ก็มีคนฟ้องศาล ว่าการเพาะพันธุ์หมาหน้าสั้น เช่น หมาบูลด็อก มันสร้างความทุกข์ทรมานให้กับตัวหมาเอง ผิดกฎหมายว่าด้วยการทรมานสัตว์ ศาลก็เลยตัดสินว่า ต่อไปนี้ห้ามเพาะพันธุ์หมาชนิดนี้ คือถ้าใครเลี้ยงก็เลี้ยงได้ ไม่ต้องฆ่า แต่ห้ามเพาะพันธุ์ แล้วต่อไปก็คงจะรวมถึงห้ามนำเข้าด้วย

เนเธอร์แลนด์ก็เหมือนกัน เขาก็มีกฎหมายที่ห้ามเพาะพันธุ์สัตว์เหล่านี้ เพราะมันเป็นการทรมานสัตว์ อันนี้นอกเหนือจากการที่ห้ามนำเข้า หมาพันธุ์ที่ดุร้าย ตัวที่เลี้ยงก็เลี้ยงไป แต่ห้ามนำเข้า เพื่อจะได้จำกัดจำนวน

อันนี้ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจ ก็คือว่า มนุษย์เราควรจะเคารพสวัสดิภาพและสิทธิของสัตว์ จะไปเพาะเลี้ยงหรือเพาะพันธุ์สัตว์ให้มีรูปลักษณะตามใจชอบ อย่างนี้ไม่ได้ ถ้าหากว่ามันเป็นการเพิ่มความทุกข์ทรมานให้กับสัตว์

คนเรานี้จะทำอะไรตามอำเภอใจกับสัตว์ สมัยก่อนอาจจะทำได้ แต่เดี๋ยวนี้ทำไม่ได้แล้ว เพราะถือว่าการทำเช่นนั้นมันขาดมนุษยธรรม แต่หลายคน ก็ยังคิดว่ามนุษย์เรามีอำนาจเหนือสัตว์เหล่านี้ จะเพาะพันธุ์อย่างไรให้ถูกใจก็ได้ คนเลี้ยงอยากได้พันธุ์แปลกๆ เพื่อหน้าตาของเจ้าตัวก็มี จะเป็นพันธุ์ที่ธรรมดาๆ เลี้ยงไปก็อย่างนั้นๆ ไม่ค่อยเสริมสร้างภาพลักษณ์ของคนเลี้ยง แบบนี้ก็มี เรียกว่าเลี้ยงเพื่อหน้าตาของเจ้าของ

แต่ว่าสัตว์เขาเดือดร้อน แม้ว่าเขาจะได้กินของดี อาจจะได้ไปสปา อาจจะได้เฟอร์นิเจอร์ต่างๆ มากมาย แต่ว่าสุขภาพเขาแย่ เพราะถูกเพาะเลี้ยง ถูกเพาะพันธุ์ ให้มีรูปร่างพิกลพิการมาตั้งแต่เกิด เพื่อสนองความต้องการของคนเลี้ยง คือมนุษย์

วิธีคิดแบบนั้นมันล้าสมัยแล้ว มันต้องเคารพใส่ใจ ถ้าแม้จะไม่นึกถึงสิทธิของสัตว์ ก็ให้นึกถึงสวัสดิภาพว่า ถ้าเขาโตมาด้วยรูปร่างหน้าตาแบบนี้ มันจะทรมานเขาแค่ไหน หายใจก็ลำบาก วิ่งก็เหนื่อย สุดท้ายก็อายุสั้น

คนเลี้ยงมีความสุข แต่สัตว์ที่ถูกเลี้ยงทุกข์ทรมาน อย่างนี้มันไม่ถูก อันนี้ก็เป็นเรื่องใหม่ ที่คนสมัยนี้ก็ต้องเรียนรู้เอาไว้.