พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 30 มกราคม 2567

มีคุณปู่คนหนึ่งอายุ 72 เป็นชาวอังกฤษ แกเคยเป็นชาวนาชาวไร่ เพราะฉะนั้นที่บ้านแกก็มีโรงนา แต่ก่อนก็ใช้เก็บพืชผลทางการเกษตร ตอนหลังก็เอามาใช้เก็บเครื่องมือช่าง แล้วเวลาจะทำงานช่างก็ใช้โรงนานั้นทำ

วันหนึ่งต้องซ่อมบ้าน ซ่อมประตู ต้องทำหน้าต่างใหม่ แกก็เลยทำงานในโรงนานั้น ทำจนค่ำเลย ยังไม่เสร็จแต่เหนื่อย ก็กลับไปนอน ทิ้งเครื่องมือพวกอุปกรณ์ต่างๆ สกรู คีม น็อต อุปกรณ์ต่างๆ เกี่ยวกับช่าง ก็ทิ้งไว้กระจัดกระจาย

รุ่งขึ้นแกกลับมาทำงานต่อ แปลกใจ อุปกรณ์ต่างๆ ที่เคยวางไว้กระจัดกระจายมันถูกเก็บใส่ไว้ในกล่องเครื่องมือช่างเรียบร้อย แกก็แปลกใจ ทีแรกก็นึกว่าตัวเองลืมหรือเปล่า เพราะแก่แล้ว แต่แกก็สังเกตว่าผ่านไปเป็นอาทิตย์ก็เหมือนเดิม เครื่องไม้เครื่องมือ หรืออุปกรณ์ที่วางไว้บนโต๊ะไม่เป็นระเบียบ พอวันรุ่งขึ้นทุกอย่างก็ถูกจัดเก็บไว้ในกล่องเครื่องมือช่าง

แกเล่าเรื่องนี้ให้เพื่อนๆ ฟัง เพื่อนก็บอกว่า ลืมหรือเปล่า หลงลืมแล้วมัไหม แกบอกไม่ลืมหรอก ตั้งใจ อย่างเมื่อวานนี้ก็ตั้งใจวางทิ้งเอาไว้เลย ปรากฎว่าพอเช้าขึ้นมาทุกอย่างก็เก็บใส่ไว้ในกล่องเครื่องมือช่างเรียบร้อย เหมือนกับวันก่อนๆ ไม่ลืมแน่ แกสงสัยว่า มีคนมาช่วยงานแกหรือเปล่า มาช่วยเก็บเครื่องมืออุปกรณ์ต่างๆ สอบถามแล้วก็ไม่มีใคร เพื่อนก็เลยบอกว่าสงสัยก็มีภูติน้อย ภูติน้อยตัวเล็กๆ พวกเอลฟ์ (Elf) อะไรพวกนี้ เพราะคนอังกฤษเขาก็เชื่อมีภูติน้อย หรือเอลฟ์มาคอยช่วยเก็บข้าวของ บางคนไปไกลกว่านั้น ผีละมั้ง มีผีมาช่วยทำงานแทนให้

ตกลงไม่รู้ว่าเหตุการณ์นี้เป็นยังไงแน่ ก็มีเพื่อนคนหนึ่งเอากล้องวงจรปิดมาติดไว้ตรงโรงนา โฟกัสไปที่โต๊ะที่ใช้ทำงานช่าง คุณปู่แกก็ลอง ทำงานเสร็จแล้วก็วางอุปกรณ์ต่างๆ กระจัดกระจายอยู่บนโต๊ะนั่น วันรุ่งขึ้นเอากล้องมาดูก็รู้ความจริงเลย

มีหนูตัวหนึ่งมันทำหน้าที่นี้ มันขยันเก็บพวกไขควง สกรู น็อต สวิตช์ ตะปู ทุกอย่างที่วางไว้บนโต๊ะนี่ มันคาบออกมาเก็บไว้ในกล่อง แม้อุปกรณ์บางอย่างจะหนัก หนักเกินกำลังของมัน แต่มันก็พยายามลากขึ้นไปจนได้ ลากขึ้นไปใส่กล่อง

ก็เลยพบคำตอบของปริศนา ว่าที่แท้ไม่ใช่ผีไม่ใช่ภูติน้อย เป็นหนูตัวนี้ไปทำให้ทุกวัน ทำอย่างนี้ทุกคืนๆ ซึ่งก็ไม่รู้เหตุผลว่า ทำไมมันทำอย่างนี้หรือว่ามันอยากจะช่วยคุณปู่คนนี้ก็ได้ ตอบแทนที่ให้ที่พักอาศัยมัน หรืออาจจะให้อาหารมันด้วย

มีเหตุการณ์คล้ายๆ กัน เกิดขึ้นที่สหรัฐอเมริกา ครอบครัวหนึ่งชอบเลี้ยงม้า แล้วก็เลี้ยงหมาไว้หลายตัว เป็น 10 ตัวเลย แล้วก็มีโรงม้า ในโรงม้าจะมีคล้ายๆ ซองสำหรับขังม้าเอาไว้ กลางคืนก็จะขังม้าไว้ในซอง ซองละตัวๆ ทุกเช้าก็จะปล่อยม้าออกมากินหญ้าบ้าง หรือไม่ก็มาวิ่งเล่นเพราะม้าพวกนี้มันต้องออกกำลังกายทุกเช้า พอตกเย็นก็พาม้ากลับเข้าโรงม้า แล้วก็จ้างผู้ชายคนหนึ่ง เป็นชายหนุ่มมาช่วยดูแลม้าเรียกว่าเป็นคนเลี้ยงม้า

ทุกเช้ากิจวัตรก็คือพาม้าออกมาวิ่งเล่นในไร่ ก็ต้องตื่นขึ้นมาเปิดโรงม้า แล้วก็เปิดซองแต่ละซอง ให้ม้าออกมาทีละตัวๆ ให้เขาได้โลดแล่นในทุ่งนา ก็ทำอย่างนี้อยู่พักใหญ่เป็นเดือน แล้ววันหนึ่งก็พบว่าพอไปถึงโรงม้าตอนเช้าปรากฏว่า ม้าออกมาหมด มาวิ่งเล่นในทุ่งหญ้า แกก็แปลกใจมันออกมาได้ยังไง ทีแรกก็นึกว่าเจ้านายมาเปิดประตูโรงม้าแล้วก็เปิดซองให้ม้าเหล่านี้ออกมา ถามเจ้านายแล้ว เจ้านายบอกไม่ได้ทำ ยังนอนอยู่เลยตอนนั้นยังเช้าตรู่

ก็สงสัยว่ามีคนแถวๆ นั้นมาช่วย คงสงสาร อยากจะให้ม้าออกมาวิ่งเล่นตั้งแต่เช้า แต่ก็ไม่มีใคร สุดท้ายก็ต้องลองติดกล้องวงจรปิด ก็พบความจริงว่า มีม้าตัวหนึ่งมันเก่ง มันฉลาด พอถึงเวลาเช้าตรู่มันจะเปิดซองด้วยตัวมันเอง แล้วดึงสลักออก

ไม่ใช่แค่นั้น พอมันเป็นอิสระแล้ว มันก็ช่วยม้าตัวอื่นด้วย แทนที่จะออกไปวิ่งเล่นตัวเดียว ก็ช่วยม้าตัวอื่นให้ออกมาด้วย เปิดซองให้ม้าแต่ละตัวๆ ที่เป็นเพื่อนจนครบหมดเลย ยกเว้นบางตัวที่มันไม่ชอบ มันไม่เปิดให้ แต่ส่วนใหญ่ก็เปิดให้หมด เท่านั้นยังไม่พอ ยังเปิดประตูโรงม้าด้วย เปิดเองเลย

จึงพบความจริง ที่แท้ม้าฉลาด แล้วเขาก็ไม่ได้เห็นแก่ตัว ไม่ได้นึกถึงแต่ตัวเอง แต่ว่ามีน้ำใจให้กับเพื่อนๆ ด้วย ตัวเองเป็นอิสระไม่พอ เปิดให้เพื่อนๆ ได้เป็นอิสระด้วย ก็เลยรู้ความจริงที่แท้ก็คือม้านั่นเอง

สัตว์ก็มีความสามารถ บางทีเหตุการณ์บางอย่างที่เราอธิบายไม่ได้แล้วเราก็โยนไปว่า เป็นเรื่องของผีบ้าง ภูติบ้าง จริงๆ มันเป็นผลงานของธรรมชาติ เป็นฝีมือของสัตว์นั่นเอง เพียงแต่ว่าเราไม่คิดว่า สัตว์มันจะฉลาด หรือมีความสามารถขนาดนั้น แต่ที่จริงสัตว์ก็มีความสามารถ

เหตุการณ์หลายอย่างที่เราหาคำตอบไม่ได้อย่าไปนึกว่าเป็นเพราะผี หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์แต่เป็นเพราะสัตว์นี่เอง.