พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 8 ตุลาคม 2568

ที่ประเทศจีน มีคุณตาคนหนึ่งอายุ 87 ปี อายุยืนใช้ได้ และไม่เจ็บไม่ป่วยอะไร ชีวิตสุขสบายดี เพราะว่าลูกส่งเงินมาให้เป็นประจำ ลูกอยู่คนละเมืองกับพ่อ แต่ส่งเงินมาให้ไม่ขาดแต่วันหนึ่งลูกได้ทราบว่าพ่อกำลังหาคู่ แล้วพ่อก็ไปจ้างพ่อสื่อมาช่วยหาคู่ ลูกรู้ก็โกรธ ไม่พอใจอย่างแรง เห็นว่าพ่ออายุมากแล้วยังอยากจะมีเมียอีกหรือ คัดค้านว่าพ่ออายุมากขนาดนี้แล้วจะเอาเมียไปทำไม

พ่อยืนกรานว่าอยากจะมีเมีย ลูกเลยยื่นคำขาดว่า ถ้ามีเมียจะไม่ส่งเงินไปให้ บ้านที่อยู่ลูกก็ไม่ส่งเงินค่าเช่าให้แล้ว และจะส่งพ่อไปบ้านพักคนชรา พ่อเสียใจมาก พ่อสื่อพยายามช่วยเหลือคุณตา เขาทำอย่างไร เขาถ่ายวิดีโอเกี่ยวกับชีวิตประจำวันของคุณตาว่า คุณตาอยู่คนเดียวทั้งวัน หงอยเหงา ชีวิตแห้งแล้ง เลยอยากจะมีคู่ เพราะว่าภรรยาตายไปนานแล้ว อยากจะมีคู่ชีวิตเป็นเพื่อนคุย เพราะว่าชีวิตแต่ละวันมีกินมีใช้ก็จริง แต่ว่าเหงา พอลูกเห็นวิดีโอที่พ่อสื่อถ่ายความเป็นอยู่ของพ่อก็เห็นใจ เข้าใจความรู้สึกของพ่อว่าเหงา ไม่มีชีวิตชีวาเลย เข้าใจว่าทำไมพ่ออยากจะมีคู่ ไม่ใช่เป็นความต้องการทางเพศ แต่เป็นการต้องการคู่ชีวิตเอาไว้พูดคุยกันในวัยชรา เลยยอม ไม่ค้านแล้ว พ่ออยากจะมีคู่ชีวิตก็ยอม เพราะว่าลูกเองก็ไม่ได้มีเวลาดูแล หรือแม้กระทั่งพูดคุยกับพ่อเท่าไร เพราะว่าอยู่กันคนละเมือง

เรื่องนี้จบลงด้วยดีคือ คุณตาได้คู่ชีวิตที่ถูกใจ เพราะว่าพ่อสื่อไปหามา ผู้หญิงก็เป็นหม้ายเหมือนกัน ตอนที่ลูกของฝ่ายผู้หญิงรู้ว่าแม่ของตัวจะไปแต่งงานใหม่ก็ค้านเหมือนกัน แต่ตอนหลังเข้าใจว่าแม่ของตัวเองเหงาเหมือนกัน อยากจะมีคู่ชีวิต เลยยอม เรื่องนี้ก็จบลงด้วยดี เฉพาะตอนนี้คือว่า คุณตาคุณยายสมปรารถนา อันนี้เป็นเรื่องที่คนที่มีพ่อแม่วัยชราควรจะทราบเอาไว้ เพราะว่าเดี๋ยวนี้คนแก่ แม้จะมีลูก แต่บางครั้งมีก็เหมือนกับไม่มี เพราะว่าต่างคนต่างอยู่ อย่าว่าแต่ลูกไปทำงานต่างเมืองเลย บางทีลูกอยู่ในบ้านเดียวกับพ่อแม่ แต่ว่าแทบไม่ได้คุยกันเลย คนแก่เดี๋ยวนี้เหงามาก ไม่เหมือนสมัยก่อน หรือไม่เหมือนคนแก่ในชนบท

คนแก่สมัยก่อนแก่แล้วยังมีเพื่อนมีมิตร อยู่ในเมืองก็ไปเล่นหมากรุก ไปคุยกับเพื่อนวัยเดียวกันที่ร้านกาแฟ แต่เดี๋ยวนี้ต่างคนต่างอยู่ คนแก่อยู่ทาวน์เฮ้าส์ เพื่อนฝูงที่เคยสมาคมด้วยกันก็กระจัดพลัดพรากไป หรือบางทีก็ตาย ในชนบทยังดีที่ยังมีเพื่อน และมีครอบครัว มีลูกกันหลายคน ลูกก็อยู่กับพ่อแม่ แต่เดี๋ยวนี้ลูกไม่ค่อยได้อยู่กับพ่อแม่แล้ว แต่ยังดี เอาหลานมาฝากให้พ่อแม่เลี้ยง ถึงแม้จะเป็นภาระ แต่ว่าทำให้พ่อแม่หายเหงา และที่สำคัญคือมีเพื่อนบ้าน แต่เดี๋ยวนี้ในชนบทคนแก่ก็ตกอยู่ในสถานการณ์เดียวกันกับคนแก่ในเมือง คือเหงา และหลายคนเลือกที่จะหาทางออกด้วยการมีคู่ชีวิต ซึ่งถือว่าโชคดีถ้าได้เจอคนที่ถูกใจ คุยกันรู้เรื่อง แต่ถ้าได้คนที่แตกต่างกันมาก และเข้ากันไม่ได้ แทนที่จะได้ความสุขก็เกิดความทุกข์ขึ้นมา เป็นเรื่องเป็นราว

แต่แม้จะได้คนที่ถูกใจมาเป็นคู่ สิ่งหนึ่งที่จะต้องไม่ลืมคือว่า สักวันหนึ่งก็ต้องแยกจากกัน ยิ่งได้คนที่ถูกใจมากเท่าไร อาจจะมีความสุขกว่าคู่อื่น ๆ แต่พอคนใดคนหนึ่งล้มหายตายจากไป จากที่เคยอยู่บนสวรรค์ก็เหมือนกับลงนรกเลย คนที่โชคดีได้คู่ที่ถูกใจก็โชคดีชั่วคราว เพราะว่าถึงเวลาที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งจากไป มันทุกข์ทรมานมาก ตรงข้ามคนที่ได้คู่ที่ไม่ถูกใจ ตอนที่อยู่ด้วยกันทรมานมาก แต่พอคนใดคนหนึ่งจากไป จากลงนรกเหมือนขึ้นสวรรค์เลย เพราะฉะนั้น ถึงแม้ว่าคุณตาคนนี้เขาจะได้คู่ที่ถูกใจ และทำให้เขาหายเหงา แต่ก็ชั่วคราว ถ้าเกิดว่าฝ่ายหญิงเกิดตายไปก่อน แม้คุณตาจะโชคดีอายุยืนถึง 90 ถึง 100 ปี แต่ว่าคงจะทุกข์มาก ฉะนั้นทางที่ดีอย่าไปหวังพึ่งคู่ชีวิตว่าจะทำให้เราหายเหงา หรืออย่าจะหวังพึ่งลูกที่จะช่วยทำให้เราหายเหงา ต้องรู้จักพึ่งตนเองให้ได้ นั่นคือเรียนรู้ที่จะอยู่กับตัวเองอย่างมีความสุข

การที่ไปหวังพึ่งคนอื่นว่าจะช่วยทำให้เราหายเหงา โชคดีถ้าเจอ แต่ถึงเจอก็เป็นโชคดีชั่วคราว เพราะสุดท้ายก็ต้องพลัดพรากจากกัน ฉะนั้นการอยู่กับตัวเองให้ได้สำคัญมาก

อย่าไปคิดว่ามีโทรศัพท์มือถือแล้วจะช่วยทำให้หายเหงา หลายคนโทรศัพท์มือถือไม่ได้ช่วยเลย แถมทำให้แย่เสียอีก เพราะพอเล่นโทรศัพท์ไปนาน ๆ ก็ตกเป็นเหยื่อของพวกมิจฉาชีพ แก๊งคอลเซ็นเตอร์ บางคนดูโทรทัศน์ทั้งวันเพราะเหงา และช่องที่ชอบมากคือช่องที่เกี่ยวกับการเมือง เพราะดูแล้วติดใจ มีความโกรธความเกลียดผสมผสาน เลยกลายเป็นพวกอินการเมือง คนแก่เดี๋ยวนี้เขาอินการเมืองเยอะ จนกระทั่งไม่มีความสุข แถมระบายความทุกข์ให้กับลูกหลาน และที่สำคัญคือ พอป่วยติดเตียง ถ้าไม่รู้จักอยู่กับตัวเอง ทรมานมาก การอยู่กับตัวเองให้ได้สำคัญมาก และไม่ใช่ว่าไปเรียนรู้เอาตอนที่ต้องอยู่คนเดียว ต้องฝึกตั้งแต่ตอนนี้

เป็นมิตรกับตัวเองให้ได้ คนที่เป็นมิตรกับตัวเองไม่ได้ อยู่กับตัวเองไม่ได้ลำบาก

หลายคนเป็นหนุ่มเป็นสาว โดยเฉพาะผู้หญิงเป็นสาว อยู่กับตัวเองไม่ได้ อยากมีแฟน ไปหาใครก็ได้มาเป็นแฟน พอได้มาแล้วปรากฏว่าผิดหวังอย่างรุนแรง เพราะว่าผู้ชายแย่มาก กลายเป็นว่าตัวเองทุกข์ทรมาน บางคนได้คู่ที่เป็นคู่กรรม สุดท้ายเกิดการทะเลาะเบาะแว้ง ทุบตีกัน บางทีถึงกับล่อให้เกิดการทำร้ายกัน ถึงตายก็มี ถ้าไม่ฆ่าเขาก็ฆ่าตัวเองตาย เพราะทนอยู่กับอีกคนไม่ได้ อันนี้เป็นความทุกข์ของคนสมัยใหม่ที่ไม่รู้จักการอยู่กับตัวเอง ไปอยู่กับวัตถุสิ่งเสพมาก ก็เพลิน กิน ดื่ม เที่ยว เล่น ช้อป เป็นความสุขของคนสมัยนี้ แต่พอถึงเวลาที่ทำอย่างนั้นไม่ได้จะทรมานมาก และทำให้หาทางออกที่เป็นโทษกับตัวเองในที่สุด ?ษถึงแม้จะโชคดีได้คู่ที่ดี แต่ชั่วคราวเท่านั้น ถึงเวลาที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งตายจากไป อันนั้นแหละคือการลงนรก

จนกว่าจะอยู่กับตัวเองให้เป็นได้ก็จะมีความสุข ไม่ว่าเวลาแก่ เวลาป่วย หรือยามพลัดพรากสูญเสียก็ยังรักษาใจให้ปกติได้.