พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้า วันที่ 26 กันยายน 2568

เมื่อร้อยกว่าปีก่อนมนุษย์เรายังไม่สามารถเดินทางด้วยเครื่องบินได้ จะเดินทางไกลก็ต้องใช้เรือ ถ้าเป็นการเดินทางข้ามทวีปก็ต้องใช้เรือเดินสมุทร

อย่างเรือเดินสมุทรลำใหญ่ที่สุดในโลก ถ้าเอ่ยชื่อหลายๆคนก็รู้จักชื่อ ไททานิค ไททานิคเป็นเรือสำราญที่เรียกว่าหรูหรามาก และมีการประกาศว่าจะเปิดเส้นทางข้ามทวีปจากอังกฤษไปอเมริกา ขึ้นเรือที่เซาท์แทมป์ตันแล้วจะไปลงที่นิวยอร์ก เป็นเที่ยวที่ใครๆก็เฝ้ารอ เพราะเป็นปฐมฤกษ์

และยังไม่เคยมีใครโดยสารด้วยเรือไททานิค ซึ่งหรูมาก มีเศรษฐีจำนวนมากซื้อตั๋วเพื่อที่จะนั่งเรือลำนี้ข้ามทวีป ในจำนวนนี้มีเศรษฐีคนหนึ่งชื่อเฮนรี่ ฟริค (Henry Clay Frick ) รวยมาก เป็นเศรษฐีชาวอเมริกัน แกก็ตั้งใจหมายมั่นที่จะโดยสารเรือลำนี้เป็นปฐมฤกษ์

คนรวยนั้นชอบทำอะไรก่อนใคร ก็เหมือนกับสมัยนี้ ถ้ามียานอวกาศเปิดให้ท่องเที่ยวไปที่ดวงจันทร์ คนที่สมัครเป็นกลุ่มแรกก็คือพวกเศรษฐี เพราะอยากจะเป็นคนแรกที่มีประสบการณ์ที่หายาก เฮนรี่ ฟริค ก็เช่นกัน เขาชวนภรรยาเดินทางเที่ยวนี้

แต่ก่อนจะเดินทางเที่ยวนี้ เขาสองคนก็ไปเที่ยวที่อิตาลีแล้วบังเอิญเกิดอุบัติเหตุ ภรรยาคือ อะเดเลด Adelaide เกิดเท้าแพลงไม่สามารถจะเดินทางได้ ก็เป็นอันว่าต้องงดนั่งเรือไททานิค เฮนรี่โมโหมาก โกรธภรรยาว่าเป็นอุปสรรคขัดขวางให้ตัวเองไม่ได้ท่องเรือสำราญ เศรษฐีคนอื่นเขาได้ไปกันหมดยกเว้นตัวเอง

แต่ปรากฏว่าเรือไททานิคนี้พอท่องทะเลไปได้แค่ 3 วันเท่านั้นก็เกิดเหตุร้าย เรือไปชนภูเขาน้ำแข็ง ล่มเลย ทั้งๆที่ก่อนหน้านี้มีคนบอกว่า เรือลำนี้ไม่มีทางล่ม ไม่มีทางอับปาง เพราะสร้างด้วยเทคโนโลยีที่ล้ำหน้า และมีระบบป้องกันที่เข้มแข็ง แน่นหนา

แต่จนแล้วจนรอดก็ต้องมาประสบภัยตั้งแต่เที่ยวแรก เรือชนภูเขาน้ำแข็งกลางดึก ผู้โดยสาร 2,000 กว่าคน ตายไป 1,500 รวมทั้งเศรษฐีจำนวนไม่น้อย และคนที่รอดคนหนึ่งก็คือเฮนรี่ ฟริค กับภรรยา รอดเพราะอะไร

เพราะว่าเกิดอุบัติเหตุกับภรรยา กลายเป็นว่าเคราะห์ ที่เดิมทีเข้าใจว่าเป็นเคราะห์กลับกลายเป็นโชคขึ้นมา เพราะหากว่าภรรยาไม่ประสบอุบัติเหตุ เฮนรี่ ฟริค กับภรรยาก็คงจะไปอยู่บนเรือไททานิคในเที่ยวนั้น และคงจะทิ้งชีวิตไว้ในมหาสมุทรแอตแลนติกไปแล้ว

บางครั้งสิ่งที่เราคิดว่าเป็นเคราะห์กลับกลายเป็นโชค ก็ไม่ต่างจากเหตุการณ์เมื่อเร็วๆนี้ที่สายการบินแอร์อินเดียตกในอินเดีย ผู้หญิงคนหนึ่งแกเป็นนักศึกษาปริญญาโทที่อังกฤษ กลับมาเยี่ยมบ้าน พอได้เวลาก็จะเดินทางกลับอังกฤษ แกก็จะขึ้นเที่ยวบินแอร์อินเดียเที่ยวนี้ ซื้อตั๋วไว้แล้ว เที่ยวบินออกประมาณเที่ยง

แต่แกอยู่เมืองที่ไกลออกไป 200 กิโล ก็ประมาณชลบุรี-กรุงเทพ อุตส่าห์ตื่นแต่เช้าตี 5 ออกเดินทางก่อน 7 โมง แต่รถเกิดติด คนขับก็ไม่ชำนาญทาง ถึงสนามบินก็ช้ากว่ากำหนด พอไปที่เคาน์เตอร์ปรากฏว่าเคาน์เตอร์ปิดเพียงแค่ 10 นาทีก่อนหน้านั้น แกก็ขอร้องวิงวอนเจ้าหน้าที่ ขอให้ได้เช็คอิน อุตส่าห์มาไกล แต่เจ้าหน้าที่ไม่ยอม

เป็นอันว่าเธอตกเครื่องบินทั้งที่เครื่องบินยังไม่ออก แต่เจ้าหน้าที่ไม่ให้เธอเช็คอิน เธอก็โมโหมาก อดไม่ได้ที่จะโกรธคนขับรถที่ทำให้เธอตกเที่ยวบิน พอขึ้นเครื่องบินไม่ได้เธอก็ไปสงบสติอารมณ์ กินกาแฟในร้านกาแฟที่สนามบิน กินอยู่ดี ๆ ปรากฏว่าได้ข่าวด่วน เครื่องบินลำที่เธอตั้งใจว่าจะบินมันตก ขึ้นไปได้ไม่ถึง 10 นาที แค่ 5 นาทีก็ตกแล้ว คนตายทั้งลำยกเว้นคนเดียว เป็นข่าวใหญ่

เดิมเธอคิดว่าเธอซวย ตกเครื่องบินทั้งที่เตรียมการไว้ดีแล้ว ก็กลับกลายเป็นว่าเป็นโชค เพราะถ้าขึ้นเครื่องบินลำนั้นก็กลายเป็นว่าเธอคงจะตายด้วยเครื่องบินลำนั้นไปพร้อมกับคนอื่น

หลายคนคิดว่าการได้ขึ้นเครื่องบินเที่ยวนี้เป็นโชค มีหมอคนหนึ่งเป็นหมออินเดีย ไปทำงานที่อังกฤษและอพยพครอบครัวคือภรรยาและลูก 3 คนขึ้นเครื่องบินเที่ยวนี้ จะไปเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่อังกฤษ วิ่งเต้นทำเอกสารมาเป็นเวลาหลายปี เพราะคนอินเดียไปทำงานที่อังกฤษไม่ใช่ง่ายแม้จะเป็นสมัยนี้ เขาดีใจมาก แต่ปรากฏว่าแทนที่จะได้ไปเริ่มต้นชีวิตใหม่กลับพบจุดจบ เครื่องบินขึ้นไม่กี่นาทีก็ตก

เวลาเราเจอสิ่งที่ไม่คาดคิดซึ่งใครๆเรียกว่าเป็นความซวย หรือว่าเคราะห์นั้น บางทีก็ไม่แน่เสมอไปว่า จะเป็นเคราะห์ เป็นความซวยอย่างที่เราคิด เพราะอาจกลายเป็นโชคก็ได้

อย่างที่มีเพลงที่เขาว่า มันบ่แน่ดอกนาย อะไรๆก็ไม่แน่ เป็นกฎอนิจจังอย่างหนึ่ง กฎอนิจจังไม่ได้แปลว่าอะไรๆก็ไม่เที่ยง ไม่มีอะไรแน่นอน อันนี้ก็เป็นความหมายหนึ่ง เวลาเจอสิ่งที่แย่ๆ อาจจะไม่ได้แย่อย่างที่คิดก็ได้ เพราะว่าอะไรๆก็เกิดขึ้นได้ เรือไททานิคที่ใครๆบอกว่าไม่มีวันจมก็ยังจมได้

เหตุการณ์ที่เราคิดว่าซวยแน่ ๆ กลับกลายเป็นของดีขึ้นมาก็มี อะไรที่เราคิดว่าแย่อาจกลายเป็นดีก็ได้ เพราะฉะนั้นก็ต้องเตือนใจเอาไว้ กฎอนิจจังเราไปเข้าใจว่าไม่มีอะไรที่เที่ยงแท้แน่นอน แต่อีกความหมายหนึ่งก็คือว่าอะไรๆก็เกิดขึ้นได้ มันไม่แน่ดอก

หลวงพ่อชาเคยฟังเพลงนี้ซึ่งเป็นเพลงลูกทุ่งเมื่อ 50 ปีก่อน ดังมาก ท่านได้ยินขณะที่เดินไปบนถนนในเมือง ได้ยินเสียงเพลงนี้ ท่านก็ฟังสักพัก ท่านกลับมาบอกว่า นี่เป็นเพลงพระพุทธเจ้า มันบอกบ่แน่ดอกนาย

เพราะฉะนั้นเวลาที่เราเจออะไรที่แย่ๆ อย่าเพิ่งตีโพยตีพาย อย่าเพิ่งก่นด่าชะตากรรม เพราะอาจจะไม่ได้แย่อย่างที่เราคิด ในทำนองเดียวกันเวลาที่เราเจออะไรที่ถูกใจ ก็อย่าเพิ่งดีใจมากเพราะอาจจะไม่ได้ดีอย่างที่คิดก็ได้ อย่างคนที่ได้ขึ้นเรือไททานิคสมใจทั้งที่ตั๋วก็แพง แต่ก็อุตส่าห์ดิ้นรนจนขึ้นมาได้ สุดท้ายก็ตายกลางมหาสมุทร หรือคนที่อุตส่าห์พาครอบครัวขึ้นเครื่องบินเพื่อจะไปเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่อังกฤษ แต่สุดท้ายก็พบจุดจบ

สิ่งที่เราคิดว่าดี อาจจะไม่ดีก็ได้ เพราะว่าไม่มีอะไรที่แน่นอน อะไรๆก็เกิดขึ้นได้ เผื่อใจของเราเอาไว้ เวลาเจอเรื่องแย่ๆ เช่นเจ็บป่วย ก็อย่าคิดว่าจะแย่อย่างที่เรานึก เพราะความจริงอาจจะไม่เป็นไปอย่างที่เราคิดก็ได้.

…