พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมเย็นวันที่ 1 ตุลาคม 2567

มีโยมหลายคนนะ มาทักหรือถาม หลายครั้งว่าทําไมอาตามาถึงชอบพูดเรื่องความตาย ที่จริงไม่ได้ชอบพูดนะ แต่เห็นมันจําเป็นที่จะต้องพูดเรื่องนี้ ว่างตรงความจริงของชีวิตที่ไม่มีใครมี มันจะพูดถึงครอบครัวจะได้ กระตุกรึเปลือง อยู่ในความหลง ก็คือลืมแปลว่า สักวันหนึ่งเธอต้องตาย ก็จริงจริงแล้ว ก็ไม่พูด แต่เรื่องความตายอย่างเดียวนะ ที่พูดบ่อยขวาผมว่างความเจ็บป่วย รวมทั้งความพลัดพรากสูญเสีย ไม่ว่าจะเป็นคนรัก หัวของร้านเชิงทรัพย์สินเงินทอง ตําแหน่งหน้าที่ ก็ต้องเจอครั้งนึงถ้าว่าร้าย อันนี้คือสิ่งที่ วุ่นวายมากกว่านะ ความรู้ความตาย รวม พูดถึงว่าแม้ ความเจ็บความป่วยเมื่อเจอความสูญเสียพลาดพราก ดูแลชีวิตมันดีหมด แต่จะเหงาว่า อยากจะให้มันดีขึ้นกว่านี้ แล้วแปลว่าสมหวัง ก็ คือที่ร้องความทุกข์ของผู้คนจํานวนมากในเวลานี้ งามงานนะที่พูดบ่อย ความตาย คนเราเมตตาได้ครั้งเดียวไง ความสูญเสียพลัดพรากแล้วก็ช่วงนั้นก็สูญเสียอยู่หลายครั้งก็จะเป็นคนรักต้อง กองทัพเราก็เราก็ตั้งโจทย์บ่อยโจรหลายครั้ง ก็เจออยู่เป็นประจําก็ว่าได้ ยังต้องการให้สมหวัง มันก็รวมอยู่ใน ประโยชน์ สองประโยคนะที่เราสวดอยู่เป็นประจําทุกเช้า การประสบกับสิ่งที่ไม่รับไม่พอใจก็เป็นทุกข์ ก็ท่องเที่ยวจากศูนย์ราชการพอใจการบรรทุกปรับสิ่งแวดล้อมและเร่งสิ่งแรกแล้วก็เป็นทุกข์ บางคนนะอาจจะรู้สึกว่าตัวเองไม่ค่อย สิ่งที่ ไม่ค่อยประสบกับความพลัดพรากจากสิ่งดีๆ ชีวิตมีคนดีหมดนะแต่ว่าก็ยังมีความทุกข์ คาดหวังว่ามันดีกว่านี้ อย่างที่หวังก็เลยทุกข์ มีความปราถนาสิ่งใดไม่ได้สิ่งนั้นมันก็เป็นทุกข์ ถนนเนี่ยคือสิ่งที่ มันทํางานมาพูดบ่อย ตรงที่จริงแล้ว เรื่องอื่นก็พูดเหมือนกันนะเรื่องความสุขความสุขที่เป็นหนี้ความสุขที่เกิดจากความสงบ ครูสุเทพกับคุณรู้สึกตัว รู้จักไปรู้จักวางพูดเยอะ ต่อเรื่องความทุกข์ เจ็บป่วยพร้อมพลัดพรากเพราะสูญเสีย ต้องเจอประกันต่อว่าด่าทอนี้ก็ เป็นสิ่งที่จําเป็นต้องพูด เพื่ออะไรมันก็เพื่อไม่มีเรา ตอนมากับชีวิต มีความสุข ไม่มีความปกติ ในความสูงกว่าปกติ เป็นของชั่วคราว การมีสุขภาพดีเมื่อการมีคนรักอยู่ใกล้ตัว การมีทรัพย์สินพรั่งพร้อม ที่ดี มีคนพูดไปเน พูดนิดนึงของชั่วคราว มาแล้วก็ไปหรือว่าก็อยู่ได้อย่างไม่ยั่งยืน เราเพิ่งจากความสุขมากไป จนกระทั่งเรา มันมีการของชีวิตนะที่เราต้องเจอ โรงเรียนมีความสุข สิ่งที่มันมี 4 สิ่งวันที่ผู้คนเนี่ยถูกในเรื่องมันเมาให้ ชื่นชมในความเป็นหนุ่มสาวชื่อเพลิดเพลินในความสุขเพื่อเธอมีความสนุกสนาน เปิดตัวมีความสําเร็จเพื่อตัวในเซ ชื่นชมสิ่งเหล่านั้น มันจะรู้สึกยังไงบ้างความแก่ไม่ดี เออเจ้าแกเมื่อไหร่ กลายเป็นความลงหนุ่มสาว โอกาสที่จะได้หาความสุขสนาม รถก็ลําบาก มีโอกาสที่จะได้ ประสบความสําเร็จอย่างที่เคย ห่วงความตาย ทางโรงแรมที่เราทําเสร็จแล้ว เถ้าแก่ต้องเจ็บต้องป่วย แล้วสุดท้ายความตายก็มาประชิดตัวนี้ก็ จงใจไม่วาย คร่ําครวญ ถ้าเกิดว่า ทางบนถนนสายยาว ถ้าเรารู้ว่าข้างล่างยังต้องเจออะไรบ้าง เราก็ไม่ได้เกิดความ เราว่าระวัง มาเป็นถนนสีเลนส์ 8 หนึ่ง แล้วก็ จะมีทางที่ขลุกขลัก ทั้งๆที่คดเคี้ยว ลาดพร้าว ใกล้เหว มันก็ถึงเรื่องเราเนี่ยพร้อมจะรับมือ บวกกับสิ่ง เป็นอันตรายเค้าก็ได้ นอกจากเราจะไม่โพกตัวหลงใหลในความ สุขที่มีอยู่วันนี้ มันเป็นของชั่วคราวแล้วเนี่ย ทําให้เราเนี่ย จิตใจเตรียมตัวรับมือกับสิ่งเหล่านี้ ป้องกัน ป้องกัน ก็ต้องเจอความเจ็บป่วยนะเราก็พยายามป้องกันให้ดีที่สุดพวกนี้นี่ต้องการมัน เจ็บป่วย รวดเร็วเดี๋ยวมาก่อนเวลา ป้องกันไม่ให้เกิดความพลัดพรากสูญเสีย เราน่าจะป้องกัน รู้จักทําใจด้วยซึ่งหากว่า ป้องกันไม่ได้ แล้วเราจะ รักษาสุขภาพเลี้ยงและออกกําลังกายกินอาหารสุขภาพ แต่วันดีคืนดีว่าเกิดเป็นมะเร็ง บางทีก็เป็นมะเร็งปอดหรือที่ไม่มีสูบบุหรี่เลย หรือว่าหัวใจ ถึงตอนนี้แล้วเราก็ต้องถูกวิญญาณก็คือถูกทําใจ รู้จักยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น พูดถึงเรื่องความทุกข์เนี่ยก็พูดว่าเราเงี้ยเผื่อใจไว้และรู้จักวางใจให้เป็นก็คือยอมรับ ก็ยอมรับว่าจะคนเราคือรู้จักปล่อยรู้จักวาง เพราะทําไมยึดมั่นถือมั่งในสิ่งที่มันเป็นอดีตไปแล้ว ก็จะเกิดความทุกข์ ความห่วงความช้ามั่นใจในรูปแบบหนึ่ง หน้าตา มันมีความสําเร็จซึ่งมีทรัพย์สิน ที่ครอบครอง เนี่ยรวมถึงความทุกข์เท่านั้น ก็สิ่งที่นั่งสุดท้ายมันก็แปรผัน ส่วนสองศูนย์สลายหายไป ความทุกข์ก็เลยตามมา ความสูงความสลายไม่ว่าจะเป็นอย่างที่เราทุกข์นะ ประเด็นความทุกข์ก็คือความเป็นยึดของสิ่งที่มันไม่คงทนไม่ทิ้งถึง ถนนยึดมั่น ว่ามันต้องเที่ยงว่ามันเตือนเราเป็นของเราไง ส่วนสไลด์หายไปก็เป็นของคนอื่น มันมีทางทุกมื้อ จะเข้าใจว่าความทุกข์เป็นเพราะความเสื่อมสลายความน่าเชื่อถือ มีความวุ่นวายเจ้าของร้าน 10 ประยุทธ์ในสิ่งที่มันต้องเสื่อมสลายต้องยึดยุบในสิ่งที่มันน่าเที่ยงนะว่ามันจะต้องอยู่กับเราไปนานนานตรงนี้ต่างหากที่เป็นแห่งทุกข์ สิ่งที่เราชอบ คนเราชอบยึดเหนี่ยวสิ่งที่ไม่ชอบนะไม่ว่าจะเป็นความโกรธความโสดความเศร้า ประสบการณ์ที่เลวร้ายในอดีตผ่านไปนานแล้วก็ยังเก็บเอาไว้ยึดเอาไว้ คําพูดคําตอบว่าด่าทอที่เราไม่ชอบที่เราเสียบทางใจเรา เราก็ยังคิด ปล่อยวางสิ่งที่ให้มีความสุขกับเรา ใช่พ่อแม่ลูกหลานคนรักทรัพย์สมบัติ ปลูกหลั่งหน้าตาร่างกายร่างกายสุขภาพ อันนั้นมันก็น่ายิดนะเพราะมันมีความสุขกับเราอย่างน้อยก็ชั่วคราว แต่ทําไมสิ่งที่ไม่ไม่สิ่งที่ทําความร่วมมือกับเราสิ่งที่เหมือนกับเป็นเศษแก้วเศษตะปูที่คอยบาตร ทําไมเราอะไม่ยอมปล่อยมัน เศษแก้วเศษตะปูใบเมฆของ แล้วก็มี ทําไมเราไม่ปล่อยทําไมเราไม่แบมือไป จี้เคยยึดเอาไว้ ความทุกข์ความเจ็บปวดเจ็บใจกับเรา ต้องรู้จักปล่อยมือในเขตยึดเอาไว้ มันมีความหมายสองความหมายนะ ก็ยังง่ายคือ วางสิ่งที่ยึด ไปความหมายก็คือตอนที่มันผ่านโลกไป คือถ้าคิดไม่ทันยิดนะหรือไม่ได้ยึดเอาไว้ก่อน มีอะไรไม่ดีเกิดขึ้นกับเราเราก็ปล่อยให้มันผ่านเลยไป ไม่มีความหมายนึงของคําว่าปล่อยอีกความหมายก็คือ ปล่อยวางลง หมายความว่ายิบเอาไว้นะแล้วก็ร่วมทุกข์ร่วมมีประโยชน์ก็วางมัน แต่การที่จะ ปล่อยแบบกระทุ่มวางมันลงได้ไง มันจะยากนะเราควรจะทําปล่อยให้มันผ่านไปโดยที่จะไม่ทันยุดเลย อันนี้เราคือสิ่งที่เราฝึกบ้างในชีวิตประจําวันนะ ปล่อยวางลําบาก สิ่งนั้นมันจะให้มีความสุขกับเราหรือมันทําความทุกข์กับเรา พอเรายึดมาแล้วเนี่ยธรรมชาติของใจเรามันปล่อยลําบาก แต่ว่าสิ่งหนึ่งที่เราน่าจะฝุดปล่อย เป็นประจําก็คือปล่อยให้มันผ่านไป เช่นเสียงบางทีมันกระทบหูเสียงราคาโศกประสาท เสียงดัง เราลองปล่อยให้มันผ่านเราไปให้วาข้าวหูซ้ายทะหูขวานึง ปล่อยให้มันผ่านเลยไป มีคนเค้าบางคนก็เกิดมวลชนเรา เราก็มือถือ มันผ่านเลยไปเก็บแล้วเราคิดไม่เก็บเอามาแข็ง บางคน บางคน ตั้งใจ เราก็ปล่อยผ่านแล้วเกิดมาคิดไม่ศูนย์โทษโปรดขึง แต่ช่วยกันประจําวันนี้พวกนี้อยู่เสมอเสมอ ถ้าเรารู้จักถูกใจให้ปล่อยถูกใจปล่อยให้มันผ่านเลยไป รวมทั้งข้อความคําพูด ที่มันถูกใจทางโทรศัพท์มือถือ ไม่อยากปล่อยให้มันผ่านเลยนะ และต่อไปนี้แม้กระทั่งสิ่งที่มันเกิดขึ้นในใจ ความดีใจความเสียใจ ความฟุ้งซ่าน ความหงุดหงิด คือไม่เก็บเอามา เกิดความติดปกติใจหรือว่าเกิดความข้องขัดใจ หลังจากที่ เจ้าของอะไรทั้งนั่ง ก็ไปถามผมไปแถวๆตั้งนาทียักษ์ ทั้งหมดที่นั่งร้องพระพุทธเจ้าสอนว่าเนี่ยอารมณ์ใดที่พอใจหรืออารมณ์ใดที่ไม่พอใจเมื่อเกิดขึ้น ก็ไม่รู้จักปากรู้จักเรา ว่าเขากล่าวว่ากําลัง เขาบอกว่าวันนั้นก็ให้วาง หรือปล่อยนะคําด่าว่างั้นยังไงนะไม่ต้องเอาเครื่องบก ของ ก็หวังของไม่ต้องเอา แบ่งไปเชียร์ตะวัน อารมณ์ที่พอใจที่ไม่พอใจก็ ไปให้มันผ่านเลยไป ได้เก็บนู้นแบบต้องใช้คําว่ากอง เมื่อเกิดความติดอกติดอกติดใจและก็ไม่เกิดความขอบอกขัดใจ แต่บางทีบางทีรถทัวร์แล้วก็ผ่านตลอด นะทวงถามสถานที่ต่างต่าง หรือว่ามีข้อ ก็ถูกวันนี้นุ่น ครับรู้จักปล่อยในความหมายนี่คือปล่อยให้มันผ่านลึกไป เออสิ่งที่ผมมีความสุขกับเราเราก็ไม่ยึดมั่นเที่ยง แล้วก็เป็นของเรา มีความสุขจริงจริงกับเรา ตายจากไป ชั้นก็ไม่ทุกข์เลย และต่อไป ความรู้สึกก็ความรู้สึก ความรู้สึกเศร้า ปล่อยได้ ความกอดจะฝังใจความรู้สึกผิดที่จริง รู้จักรู้จักวาง ความรู้สึกที่มันเกิดขึ้นสดๆแล้วก็ไม่ไปยึดมันเอาไว้ รู้จักวาง ความตั้งใจหรือความปรารถนานะ มันก็มีเหตุปัจจัย มีตัวช่วย ความอยากยังไม่พอนะช่างมันต้องมีสติ ที่ทําความทุกข์กับเรา ลองจับใจได้ว่า มีความโกรธมีความใช้มีความเหมือนมีก็มีสติเห็นมันก็ระวังมัน ปล่อยให้มันผ่านเลยไป พอมีสติก็วาง เป็นคนที่กลัว น้องน่าสตรีมเป็น องค์กรก็มีความรู้สึกปกติเข้าใจเข้าใจมาหลายปี พอมีทรัพย์พอได้สปีดเผชิญหน้ากับมัน ก็ปล่อยวางลงได้ ผลักไสกฎของมัน มันก็ยิ่งฟังเรื่องในใจแต่พอใช้สติเผชิญหน้ากับมันเหมือนในที่โรงพยาบาลจารุวรรณ ก็เกิดขึ้น สุขมันก็จะปล่อยวาง เกิดจากสตรีอย่างเดียวเกิดจากปัญญาเลย มือถือนั่งได้ มีอะไรที่มี 20% เราเป็นของเรา แจ่งแจ้ง มันก็จะวาง ตอนนั้น น่าจะเวลาที่เราส่วนไปเสียไปเสียไปใจก็ไม่ทุกข์แล้ว ในตัวกู จนกระทั่งเวลามีความมากระทบก็เกิดความโกรธ และยึดถือในเมื่ออ่านหนังสือในภาพน้อยที่สุดยึดถือในตัวกูพร้อมยึดถือว่าปล่อยวาง คอยถู ศรัทธา ต่างต่างมีการ ตัวกูตัวกูต่อไป ร้าน 7 ฟุ้งปวงความต้องการสูญเสียชีวิตสุดท้ายครับ 4 ศูนย์ 20 200 ก็ปล่อย ความตายความเจ็บปวดความต้องการสูญเสีย มันจะไม่ทําให้ตรวจความทุกข์ต่อไปเพราะว่าพูดทุกวันไม่มีแล้วตั้งแต่เรื่อง