พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าให้กับค่ายเณรวัดป่าสุคะโตฟังด้วย วันที่ 12.เมษายน 2566

 

     วันนี้เป็นวันสุดท้าย ที่หลวงพ่อจะได้สนทนากับสามเณรในขณะที่สามเณรยังครองผ้าเหลือง เลยอยากจะเล่าเรื่องดีๆ ให้ฟัง จำไว้ก็ดีนะ เพราะอาจจะออกข้อสอบได้

     มีเด็กคนหนึ่งเป็นผู้ชายอายุ 5 ขวบ ชื่อปูน โรงเรียนของปูนมีการเชิดชูเด็กที่ทำความดี เด็กที่ทำความดีเขาจะติดดาวบนกระดาน ทำดี 5 ครั้งก็ติดดาว 5 ดวงบนกระดานหน้าชั้นเรียน ทำดี 10 ครั้งก็ติดดาว 10 ดวงในกระดาน

     วันหนึ่งแม่ของปูนมาดูที่กระดาน เห็นแล้วไม่สบายใจเพราะว่าดาวของปูนมีแค่ 2 ดวง ขณะที่เพื่อนคนอื่นๆ มีดาวตั้ง 5 ดวง แม่ของปูนก็สงสัยว่าทำไมปูนได้ดาวน้อย หรือว่าปูนชอบแกล้งเพื่อนหรือเปล่า จึงไปถามครู

     พอครูได้ฟังคำถามของแม่ปูนก็หัวเราะ ยิ้ม แล้วก็บอกว่า ที่จริงปูนได้ดาวมากกว่านี้หลายดวงเลย แต่ว่าปูนเวลาเห็นเพื่อนคนอื่นเขาได้ดาวน้อย แล้วเพื่อนคนนั้นก็เสียใจที่ได้ดาวน้อย ปูนก็เลยดึงดาวของตัวเองไปติดให้เพื่อน พูดง่ายๆ คือแบ่งดาวให้เพื่อน เพื่อนจะได้ดาวเยอะๆ

     ปูนไม่มีความเสียดายเลย ดาวของตัว แล้วมีความสุขที่แบ่งดาวให้เพื่อน แสดงว่าอะไร แสดงว่าปูนเป็นคนมีน้ำใจ เพราะว่าใครๆ ก็อยากได้ดาวเยอะ แต่ปูนไม่เสียดาย แบ่งปันดาวให้เพื่อนก็ได้ มีความสุข

มีเด็กชายคนหนึ่งอายุมากกว่าปูน 2 ขวบ แปลว่าอายุเท่าไหร่ 7 ขวบชื่อแม็ก วันหนึ่งแม็กวิ่งกระหืดกระหอบมาหาแม่ที่บ้าน ตอนนั้นก็เลิกเรียนแล้ว บอกแม่ ขอเงิน 10 บาท พวกเราเคยทำแบบนี้ไหม ขอเงินแม่ 10 บาท แม่บอก อ้าวแม่พึ่งให้หนูไปเมื่อเช้า ทำไมแม็กมาขอจากแม่อีก แม็กก็บอกว่า จะเอาไปให้เพื่อนครับชื่อเก๋ เขาทำเงินหาย 10 บาท

     แม่ก็เลยถามแม็กว่า หนูทำเงินเขาหายเหรอ หรือว่าหนูเอาเงินเขาไปหรือเปล่า แม็กบอกว่าเปล่าครับ อ้าวถ้าเก๋ทำเงินหายเองเขาก็ต้องรับผิดชอบสิ ถ้าเขาทำเงินหายแล้วหนูเอาเงินไปให้เขา แล้วต่อไปพอเขาทำเงินหายอีกหนูต้องมาขอแม่อีกเหรอ แม็กก็ยืนกรานขอเงินแม่

     แม่ทีแรกก็ไม่ให้ แม็กก็เลยบอกว่า ถ้าแม่ไม่ให้ เก๋เขาคงจะถูกพ่อตี พ่อเขาดุมากเลย ถ้าเก๋ทำเงินหายพ่อก็จะโกรธแล้วก็จะตีเก๋ พอแม่ไม่ให้เงิน แม็กบอกว่ายังไง แม็กบอกว่าพรุ่งนี้แม่ไม่ต้องให้เงินผมก็ได้นะครับ เงินค่าขนมผมไม่เอาแล้วครับ ขอเป็นเงิน 10 บาทวันนี้ก็แล้วกัน จะเอาไปให้เก๋ เขาจะได้ไม่ถูกพ่อตี

     แม็กยอมนะ ยอมอดค่าขนมเพื่อช่วยเพื่อน เพราะรู้ว่าเพื่อนจะต้องถูกทำโทษแน่นอน สุดท้ายแม่ก็ยอม แม่ก็ซาบซึ้งน้ำใจของลูกชายว่าเขาเสียสละ เป็นห่วงเพื่อน อยากช่วยเพื่อน และพร้อมที่จะเอาเงินค่าขนมของตัวไปให้เพื่อน ยอมอดกินขนมพรุ่งนี้ แม่ซาบซึ้งน้ำใจก็เลยให้เงินแม็กไป ให้เงินไปนี่ให้ไปเลยนะ เพราะว่าพรุ่งนี้วันต่อมาแม่ก็ให้เงินค่าขนมแม็กอีก เพราะว่าแม็กเป็นคนดี

     คนดีคือคนที่มีน้ำใจ ปูนนี่เขาไม่มีเงินให้เขาก็แบ่งดาวให้เพื่อน แม็กไม่มีเงินก็ไปยืมไปขอเงินแม่มาให้เก๋ อันนี้เป็นคนที่มีความเสียสละ

     มีเด็กคนหนึ่งอายุมากกว่าแม็ก 2 ขวบ อายุเท่าไหร่ ใช่ 9 ขวบ เป็นฝรั่งนะ ชื่อไรอัน ชื่อเหมือนใครหรือเปล่า

     วันหนึ่งไรอันกำลังกินข้าวอยู่ เตรียมไปโรงเรียน ปรากฎว่าดูโทรทัศน์ไปด้วย แต่ว่าไม่ได้ดูการ์ตูนนะ อันนี้สำคัญมากเลย มันเป็นข่าว

     ข่าวว่ามีโรงเรียนหนึ่ง มีเด็กคนหนึ่งอายุ 6 ขวบ ไม่ได้กินข้าวกลางวัน ในอเมริกาเขาจะมีอาหารกลางวันให้เด็กกิน ทำไมเด็กคนนี้ไม่ได้กินอาหารกลางวัน เพราะพ่อแม่ไม่มีเงินจ่าย อาหารไม่ได้ฟรีนะ พ่อแม่ต้องจ่ายค่าอาหารกลางวัน แล้วพ่อแม่เด็กคนนี้ยากจนค้างชำระค่าอาหาร โรงเรียนก็เลยให้อาหารกลางวันแก่เด็กคนนี้ไม่ได้

     ไรอันเป็นคนมีน้ำใจ ดูข่าวนี้แล้วก็เกิดคำถามขึ้นมาว่า เอ๊ะ แล้วเพื่อนของเราในโรงเรียนของเรามีปัญหาแบบเด็กคนนี้บ้างมั้ย คือว่าไม่มีอาหารกลางวันกินเพราะพ่อแม่ไม่มีเงินจ่าย ก็เลยถามแม่ปรึกษาแม่ แม่ก็ดีนะ แม่ไม่มองว่านี่เป็นเรื่องเล็กน้อย แม่บางคนอาจจะบอกว่าอย่าไปสนใจเขาเลย เป็นเรื่องคนอื่น

     แต่แม่ของไรอัน พอถามลูก เป็นห่วง ก็เลยเอาเป็นธุระ ไปถามผู้บริหารโรงเรียนของไรอันว่า มีเด็กคนไหนที่ไม่มีอาหารกลางวันกินเพราะพ่อแม่ไม่จ่ายเงิน ปรากฏว่ามีหลายคน แล้วคนหนึ่งเป็นเพื่อนร่วมชั้นของไรอัน ไม่มีอาหารกลางวันกิน เพราะติดค่าอาหาร 74 เหรียญ ถ้าคิดเป็นเงินไทยก็ 2 พันกว่าบาท

     สำหรับหลายคน 2 พันกว่าบาทนี้มันเล็กน้อยมาก เราไปเที่ยวทีหนึ่งบางทีก็ 3-4 พัน แต่ว่าเพื่อนของไรอันคนนี้ไม่ได้กินอาหารกลางวัน แล้วไม่ได้กินอาหารกลางวันเป็นไง หิวไหม หิวหรือเปล่าสามเณร (สามเณรตอบ หิวครับ) หิวนะ พวกเราเคยมั้ยเคยงดกินอาหารกลางวันมั้ย เคยตอนเป็นเณรใช่มั้ย ตอนเป็นเณรเรากินเพล ตอนเพลเรากินนะ แต่ถ้าเราไม่ได้กินเพลเป็นยังไง หิว

     ทีนี้ไรอันพอรู้ว่ามีเพื่อนคนหนึ่งไม่ได้กินอาหารกลางวัน เพราะว่าติดเงินโรงเรียน 74 เหรียญ แกทำยังไงรู้มั้ย ถ้าเป็นเรา เราจะทำยังไง (สามเณรตอบ เก็บตังค์ครับ) เก็บตังค์ถูกต้องแล้ว ไรอันเก็บเงินเลย เก็บตังค์ค่าขนม เดิมทีต้องการจะไปซื้อฟุตบอลซื้อรองเท้าเล่นกีฬา

     เด็กฝรั่งเขาอยากจะได้อะไรเขาเก็บเงินนะ ไม่ใช่ไปขอเงินแม่ เพราะว่าฝรั่งนี่พ่อแม่ไม่ได้เป็น ATM เคลื่อนที่ ไม่เหมือนบ้านเรา บ้านเราพ่อแม่เป็น ATM เคลื่อนที่ อยากได้อะไรก็ไปขอเงินแม่ แต่ฝรั่งนี่ต้องเก็บเงินเองนะ ทีนี้แทนที่จะเก็บเงินเพื่อไปซื้อฟุตบอลไปซื้อรองเท้า เก็บเงินเพื่อไปจ่ายเป็นค่าอาหารให้กับเพื่อน ก็ใช้เวลาอยู่นานกว่าจะได้เงินครบ 74 เหรียญ

     แล้วพอได้ครบก็ไปกับแม่ ไปหาผู้บริหารโรงเรียนบอกว่า ตอนนี้เพื่อนของผมมีเงินค่าอาหารกลางวันแล้วนะครับ อันนี้เงิน 74 เหรียญ ขอให้เขาได้กินอาหารกลางวันนะครับ โอ้ไรอันยอมนะ ยอมเพื่อจะไม่มีรองเท้าสวยๆ เพียงเพื่อให้เพื่อนได้กินอาหารกลางวัน แม่ประทับใจมากเลย ครูก็ประทับใจนะ เลยเขียนเรื่องนี้ลงโซเชียลมีเดียคงจะเป็นเฟซบุ้ค

     ปรากฎว่ามีคนอ่านแล้วประทับใจไรอันมาก แล้วก็ตื่นตกใจมากว่า มีเด็กจำนวนมากที่ไม่มีอาหารกลางวันกิน เพียงเพราะว่าพ่อแม่ไม่มีเงินจ่าย เขาก็เลยระดมเงินกัน บริจาคเงินกันมากมายเป็นหลายพันหลายหมื่นเหรียญเลย เพื่อมาช่วยเด็กที่ไม่มีอาหารกลางวันกิน

     กลายเป็นว่าไม่ใช่เด็กคนเดียวที่ได้กินอาหารกลางวัน แต่ยังมีเด็กอีกมากมายที่ได้กินอาหารกลางวัน เพราะอะไร จุดเริ่มต้นมาจากไหน

     จุดเริ่มต้นมาจากไรอัน ไรอันแค่น่าจะเป็นเด็กตัวเล็กๆ แต่ว่าสิ่งที่เขาทำมันก่อให้เกิดผลสะเทือนไปอย่างมากเลย ทำให้เด็กจำนวนไม่น้อยหลายร้อยหลายพัน ได้กินอาหารกลางวัน

     อย่างพวกเราก็โชคดีนะ มีอาหารกลางวันกินไม่ว่าที่บ้านหรือที่โรงเรียน แล้วต่อไปเราก็ลองสังเกตดูบ้าง ว่าเพื่อนของเรามีคนไหนที่เขาไม่มีอาหารกลางวันกินบ้าง บางคนกินแต่น้ำเพราะว่ายากจน ถึงเวลากลางวันเขาก็หลบ หลบไปกินน้ำเพื่อจะได้หายหิว เราลองสังเกตดู ถ้ามีเพื่อนแบบนี้เราก็ลองช่วยเขาดู เพราะนี่แหละเป็นเครื่องหมายของคนดี คือมีน้ำใจ.