มีนักธุรกิจคนหนึ่งชอบเล่นกอล์ฟ แล้วก็เล่มกอล์ฟเก่งด้วย วันหนึ่งชวนเพื่อนไปตีกอล์ฟด้วยกัน จะเรียกว่าความสนุกก็ได้ เลยมีการพนันกัน ใครชนะได้ 500 บาท ก็ไม่ได้มากอะไร นักธุรกิจคนนี้มั่นใจตัวเองว่าชนะแน่นอน เพราะว่าเพื่อนที่มาเล่นด้วยเพิ่งมาเล่นกอล์ฟได้ไม่นาน แต่พอเล่นไปสักพักหนึ่ง ปรากฏว่าเพื่อนเล่นได้ดีกว่า ได้คะแนนนำไปเรื่อยๆ นักธุรกิจคนนั้นตั้งใจว่าจะเอาชนะให้ได้ พอเพื่อนนำ แกก็เกิดความหวั่นไหวขึ้นมา แล้วก็ด้วยความมุ่งมั่นที่จะเอาชนะ ก็เลยตีผิดตีถูก ยิ่งเวลาผ่านไป ก็ยิ่งตีผิดตีพลาดมากขึ้น ส่วนเพื่อนนี่ก็นำเลย ยิ่งใกล้ถึงหลุม 18 นักธุรกิจคนนี้ก็ยิ่งตีผิดพลาดมากกว่าเดิม โมโห สุดท้ายแพ้ เพื่อนก็ชนะไป ตัวเองทั้งเสียหน้า ทั้งโกรธ ทั้งโมโห ที่ตีผิดตีพลาด ตอนที่ครั้งสุดท้ายพอตีพลาดโมโหมาก เลยเอาด้ามไม้กอล์ฟฟาดหัวตัวเอง ทำไมถึงทำอย่างนั้น เพราะโกรธ โกรธก็ทำให้ลืมตัว จะเรียกว่าตอนนั้นขาดสติก็ได้
พอขาดสติเข้าทำยังไง เอาด้ามไม้กอล์ฟฟาดหัวตัวเอง ถามว่าเจ็บไหม เจ็บนะ แต่ทำไมถึงทำอย่างนั้น เพราะขาดสติ ปล่อยให้ความเสียหน้าแล้วก็ความโกรธครอบงำใจ เสียเงินไม่เท่าไหร่ แต่ว่าเสียสตินี่แย่เลย เพราะเสียสติหรือขาดสติเมื่อไหร่ ก็ทำร้ายตัวเองหรือทำโทษตัวเอง แม้จะรักตัวเองแค่ไหน แต่พอขาดสติแล้ว ก็มักจะทำโทษตัวเองได้ทั้งนั้นเลย จะมากหรือน้อย
ช่วง 2-3 วันที่ผ่านมา มีคนพูดถึงกันมาก โดยเฉพาะคนที่สนใจฟุตบอล เพราะว่าเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา มีนัดสำคัญ ฟุตบอลนัดสำคัญ วันนั้นเขาเรียกว่าวันแดงเดือดเลย เพราะว่าทีมสีแดงคือ แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด กับ ลิเวอร์พูล ดวลแข้งกัน ปรากฏว่าแมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด แพ้ถึง 7 ประตู
ลิเวอร์พูลชนะถึง 7:0 คนก็เลยพูดถึงกันมาก อาตมาอยู่ไกลวงการฟุตบอลก็ยังได้ยินเรื่องนี้เลย ที่พูดนี่ก็มีทั้งการเย้ยหยัน แฟนลิเวอร์พูลก็เย้ยหยันแฟนแมนยู แฟนแมนยูก็ก่นด่า สุดแท้แต่ว่าจะหาใครเป็นแพะรับบาป ด่าโค้ชบ้างล่ะ หรือว่าด่านักฟุตบอลในทีมของตัวบ้างล่ะ หรือไม่ก็ทะเลาะกันกับแฟนของลิเวอร์พูล เพราะถูกหยามหน้า ถูกหยามเหยียด
แต่คนก็ไม่ค่อยได้ใคร่ครวญว่ามันสอนอะไรเรา จริงๆ แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด เป็นทีมที่เก่ง แล้วก็อันดับเหนือกว่าลิเวอร์พูล แต่ทำไมถึงแพ้ลิเวอร์พูลได้ถึง 7:0 ที่จริงตอนที่เริ่มแข่ง ทีมแมนยูเชื่อว่าจะเอาชนะลิเวอร์พูลได้ไม่ยาก เพราะว่าเดี๋ยวนี้ลิเวอร์พูลฝีมือตกไปเยอะ
สองทีมนี้เรียกว่าเป็นไม้เบื่อไม้เมากัน แมนยูก็อยากจะมาชำระแค้น เพราะแพ้มาหลายครั้งแล้ว และนี่เป็นโอกาสดีที่จะได้มาปราบลิเวอร์พูลถึงถิ่นเลย เพราะแมนยูเป็นทีมเยือน มั่นใจมากว่าชนะแน่ แต่พอเล่นไปๆ ปรากฏว่ามันไม่ง่ายอย่างที่คิด เพราะว่าลิเวอร์พูลเล่นได้ดี
และพอพลาดไป 1 ประตู ทีมแมนยูนี่ ตามที่เขาว่านะ อาตมาไม่ได้ดูหรอก ก็เริ่มหวั่นไหวแล้ว และพอเสียประตูที่ 2 เริ่มรวนแล้ว ทำให้เสียประตูที่ 3 ตอนนี้จะเรียกว่า ขาดสติกันเลย เพราะรวนมาก ไม่คิดว่าจะถูกยิงมากขนาดนี้ พอหวั่นไหว แล้วก็เริ่มจะขาดสติ ก็เล่นผิดเล่นพลาดกันมากขึ้น สุดท้ายก็โดนทีมลิเวอร์พูลยิงไปอีก 4 ประตู
นับเป็นการพ่ายแพ้ครั้งใหญ่ครั้งประวัติศาสตร์เลย เพราะว่าไม่ได้ถูกยิง 7 ประตูอย่างนี้มา 90 กว่าปีแล้ว เก่งแค่ไหน แต่ถ้าเกิดว่าขาดสติมันก็หมดสภาพเลย ไม่เหลือฟอร์มเลย
ที่จริงตอนที่ถูกยิงไป 3 ประตู ถ้าตั้งสติดีๆ ใจสู้ ก็อาจจะสามารถจะตีคืนได้ เผลอๆ อาจจะชนะได้ด้วย อาจจะยิงได้ถึง 4 ประตู อย่างทีมลิเวอร์พูลเคยโดนยิงไปแล้ว 3 ประตู แต่พอครึ่งหลังก็สามารถจะแก้คืนได้ 3 ประตู แก้คืนได้ 3 ประตูก็เสมอ นี่เพราะว่าตั้งสติดี ไม่เอาความผิดพลาดที่ผ่านมาในครึ่งแรกมารบกวนจิตใจ
ถ้าหากว่าคนนี่เวลาเจอเหตุการณ์แบบนี้ แล้วพยายามมีสติอยู่กับปัจจุบัน ที่พลาดไปแล้วก็ลืมไปก่อน ทำปัจจุบันให้ดีที่สุด ก็สามารถจะนำเอาประสบการณ์แล้วก็ความสามารถที่มี มาใช้ได้อย่างเต็มที่ แต่พอไปนึกถึงว่า เราเสียทั้ง 3 ประตูแล้ว เสียหน้ามาก ก็เริ่มขาดความมั่นใจ เริ่มตื่นตระหนก ไม่ได้อยู่กับปัจจุบัน แล้วพอไม่ได้อยู่กับปัจจุบันก็เล่นผิดเล่นพลาด ทำให้เสียประตูมากเลย
คนที่เล่นกีฬา อย่างเล่นเทนนิสพวกนี้ เขาก็เตือนกันไว้เลยว่า เวลาตีผิดตีพลาดให้ทิ้งมันไปเลย อย่าไปสนใจ ให้อยู่กับปัจจุบัน เพราะไม่อย่างนั้น ถ้าไปกังวลถ้าไปพะวง หรือไปนึกถึงความผิดพลาดในไม่กี่นาทีที่ผ่านมา ก็จะขวัญเสีย จะเกิดความไม่มั่นใจ แล้วก็ทำให้ความสามารถที่มีไร้ประโยชน์เลย ยิ่งเล่นก็ยิ่งทำโทษตัวเอง คือเสียคะแนนไปเรื่อยๆ
นี่สอนใจเราได้ดี ถึงแม้จะไม่ได้สนใจฟุตบอล ถ้าหากว่าแม้จะมีความสามารถแค่ไหน แต่ถ้าหากว่าไม่มีสติ ขาดสติแล้ว ก็ลงโทษตัวเอง
อย่างบราซิลแข่งฟุตบอลโลกเมื่อ 8 ปีที่แล้ว เล่นในบ้านของตัวเองแท้ๆ แพ้เยอรมันถึง 1:7 ซึ่งเป็นสกอร์ที่ไม่มีใครคาดคิด แพ้คาบ้านขนาดนั้นเลย เป็นที่อับอายจนมาถึงทุกวันนี้ ก็เหมือนกัน คือเล่นไปๆ พอแพ้ก็เริ่มรวน ขาดสติ พอขาดสติก็เล่นผิดเล่นพลาด ปั่นป่วน โทษกันไปโทษกันมา เลยยิ่งเป็นจุดอ่อนให้อีกฝ่ายหนึ่งเล่นงาน จนเรียกว่าเสียหาย กลายเป็นประวัติศาสตร์ที่ดำมืดไปเลย
ฉะนั้นคนเราทำอะไรก็ตาม แม้จะมีความสามารถแค่ไหน สิ่งที่ขาดไม่ได้คือสติ เพราะว่าถ้าขาดสติแล้ว ก็กลายเป็นการลงโทษตัวเอง อาจจะลงโทษทางกาย หรือลงโทษทางใจ อย่างที่ฟุตบอลเมื่อ 3-4 วันก่อนมันได้สอนเรา
Zen sukato บันทึก/ปรับแต่งเสียง
Waew ถอดเสียง/ Nok ตรวจทาน
พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 8 มีนาคม 2566