พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 1 ธันวาคม 2565

 

     เมื่อสัก 4-5 เดือนที่แล้ว ที่เขาใหญ่มีช้างโขลงหนึ่งเดินผ่านรีสอร์ทแห่งหนึ่ง ตอนนั้นเป็นเวลาค่ำคืน เพราะว่าปกติช้างเดินทางสัญจรกลางคืน ปรากฏว่ามีลูกช้างตัวหนึ่งอายุประมาณสักขวบหนึ่ง พลัดตกลงไปในท่อระบายน้ำซึ่งลึกประมาณสัก 2 เมตรได้ ลูกช้างพยายามที่จะขึ้นมาจากหลุม แต่ว่าขึ้นไม่ได้เพราะว่ามันลึก

     แม่ช้างก็เลยป้วนเปี้อนวนเวียนอยู่แถวๆนั้น ขณะที่ช้างตัวอื่นๆก็เดินทางต่อ แต่ว่าด้วยความรักลูก แม่ช้างเลยไม่ยอมทิ้งลูกไป ลูกช้างก็ร้อง แต่แม่ช้างก็ทำอะไรไม่ได้นอกจากเดินวนเวียนอยู่แถวนั้น

     ต่อมามีทีมกู้ภัยมาถึงจุดเกิดเหตุตอนเช้า มีสัตวแพทย์ด้วย อุปกรณ์ครบแต่ไม่รู้จะช่วยลูกช้างอย่างไร เพราะแม่ช้างไม่ยอมอยู่ห่างเลย ถ้าแม่ช้างไม่ยอมอยู่ห่างจากลูกช้าง ใครไปช่วยก็เสี่ยงอันตราย เพราะว่าแม่ช้างอาจจะทำร้ายได้ เพราะเข้าใจผิดว่ามาทำอันตรายลูกของตัว

     ทำอย่างไงนะ ทีมสัตวแพทย์เลยใช้วิธียิงยาสลบให้แม่ช้าง จะได้ไม่มาอยู่ใกล้ ไม่มาวนเวียนแถวท่อระบายน้ำซึ่งมีลูกช้างอยู่ แต่ปรากฏว่าแม่ช้างทั้งๆที่ง่วงซึมเพราะยา แต่ก็ไม่ยอมไปไหน วนเวียนอยู่ใกล้ๆลูก

     แล้วจู่ๆ ก็เอาหัวปักเข้าไปหรือทิ่มลงไปในท่อระบายน้ำ ท่อระบายน้ำก็ไม่กว้าง เพราะฉะนั้นหัวทิ่มลงไปแต่ว่าตัวก็ยังคาอยู่ หัวทิ่มกับขอบท่อระบายน้ำ แต่ขาหลังพลาดอยู่ที่ขอบบ่อ ส่วนขาหน้าทั้งสองข้างก็อยู่ในหลุมไปแล้ว อยู่ในท่อไปเรียบร้อยแล้ว

     เอ๊ะ..ทำไมมันทำอย่างนั้น มันคงรู้ว่าในเมื่อใกล้จะสลบแล้ว ยังไงก็ขอให้ได้อยู่ใกล้ลูก ปกป้องลูก แล้วก็อาจจะเป็นเพราะได้ยินเสียงลูกร้องด้วย ลูกคงหิวนม แม่ก็ไม่รู้ว่าจะให้นมลูกยังไง ก็เลยใช้วิธีเอาตัวทิ่มลงไปในหลุมในท่อ แต่ว่ามันก็เข้าไปได้ไม่ลึกเท่าไหร่ แต่ก็มากพอที่จะให้ลูกช้างได้ดูดนมแม่

     ตอนที่สัตวแพทย์พยายามช่วยเหลือ แทนที่จะช่วยลูกอย่างเดียวกลายเป็นว่าต้องช่วยแม่ด้วย ภาระเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าหรือ 3 เท่าเลย เพราะว่าแม่ตัวใหญ่กว่าลูกเยอะเลย แม่อายุ 10 ขวบได้ ช่วยลูกก็ยากอยู่แล้ว นี่ต้องมาช่วยแม่อีก ซึ่งตัวก็ปักอยู่ในหลุมแล้ว แล้วที่สำคัญคือถ้าอยู่ในท่านั้นนานๆ ก็คงจะหายใจลำบาก เพราะว่างวงอยู่ในท่อเรียบร้อย

     เลยต้องหาทางเคลื่อนย้ายหรือยกตัวแม่ออกจากหลุม ก็ใช้รถยกยกตัวแม่ขึ้นมาจากหลุม แม่ก็ยินยอมเพราะว่าตอนนั้นหมดสภาพไปแล้ว แล้วก็จะเรียกว่าไม่รู้สึกตัวก็ได้เพราะว่าสลบ แต่พอช่วยแม่ขึ้นมาได้ ปรากฏว่าแม่หัวใจหยุดเต้น คงเพราะว่าเครียดจนช็อค หัวใจหยุดเต้นเลย ทำยังไงล่ะ มีวิธีเดียวคือต้องช่วยกันปั๊ม

     หัวใจของช้างมันใหญ่ แต่ว่าการที่จะใช้แรงคนปั้มคนเดียวไม่ได้หรอก ต้องใช้หลายๆคนช่วยกันปั้ม ซึ่งไม่รู้ว่าจะแรงพอหรือเปล่าที่จะทำให้หัวใจกลับมาเต้น ขณะเดียวกันลูกช้างก็ร้อง ร้องหาแม่ ก็มีทีมกู้ภัย สามารถที่จะช่วยลูกช้างขึ้นมาจากหลุมได้ ขณะที่อีกทีมหนึ่งก็ปั๊มแล้วปั๊มอีก ปั๊มแล้วปั๊มอีก ระดมกันหลายคน แรงคนก็นิดเดียวพอเทียบกับตัวช้างใหญ่ แต่ทุกคนก็พยายามเต็มที่

     ลูกช้างพอขึ้นมาจากหลุมได้ มันวิ่งไปหาแม่เลยซึ่งนอนหมอบอยู่ใกล้ๆ และพอมันไปถึงตัวแม่ ด้วยความหิวมันก็เอางวงไปสัมผัสนมแม่ ปรากฏว่าทันทีที่งวงช้างของลูกสัมผัสกับตัวแม่ สัญชาตญาณของแม่ ทำงานทันทีเลย แม่ฟื้นเลย ฟื้นเลยแล้วก็ลุกขึ้นมายืนได้อย่างน่าอัศจรรย์มาก ทั้งๆที่หัวใจพึ่งหยุดเต้นไป

     หัวใจของแม่กลับมาเต้นได้ยังไง ส่วนหนึ่งก็อาจจะเป็นเพราะว่าการช่วยการปั๊มของคน แต่คิดว่าส่วนสำคัญที่สุดคือ สัมผัสของลูก พองวงของลูกสัมผัสกับนมของแม่ แม่รู้ตัวขึ้นมาทันทีเลย ตื่นเลย ความรัก ลูกทำให้กลับมาฟื้นขึ้นมาใหม่ พอลุกขึ้นมาได้ก็พาลูกเข้าป่าเลย แล้วคนก็ดีใจกันมากที่ช่วยทั้งลูกทั้งแม่ได้ นึกว่าจะช่วยได้แต่ลูกแต่ว่าเสียแม่ไป

     เหตุการณ์นี้สะท้อนให้เห็นว่า ความรักลูกไม่ได้มีอยู่เฉพาะแต่ในคน ในสัตว์โดยเฉพาะช้างมันมีความรักลูกมากเลย เมื่อลูกได้รับอันตรายก็ไม่ยอมไปไหน เพื่อนๆทิ้งไปหมดแล้ว แต่แม่ก็ยังอยู่ คอยป้องกันอันตราย

     ทั้งๆที่รู้ว่าทำอะไรไม่ได้ก็คอยเฝ้าไว้ แล้วพอรู้ว่าตัวเองใกล้จะสลบยิ่งไม่ยอมหนีห่าง ยิ่งพยายามเข้าใกล้ลูกมากที่สุด ถึงกับเอาตัวไปคร่อมลูกเอาไว้ ด้วยการเอาหัวปักไปที่ท่อ แล้วก็คงเพราะเป็นโอกาสเดียวที่จะทำให้ลูกได้กินนมแม่ด้วย

     จนกระทั่งตัวเองสุดท้ายก็หมดสติ ช็อค หัวใจหยุดเต้น แต่ว่ากลับมาเต้นได้ใหม่ เพราะว่างวงของลูกมาสัมผัสกับนมแม่ มันไม่ใช่เป็นสัมผัสทางกายอย่างเดียว มันส่งผลต่อจิตใจ สัญชาตญาณของแม่ทำงานทันที ฟื้นขึ้นมาทันทีเลย ความรักลูกสำหรับแม่ช้างเชือกนี้มันยิ่งใหญ่มาก

     แล้วที่จริงก็ไม่ใช่แค่ช้างตัวนี้ คงที่ไหนที่ไหนก็เหมือนกัน แล้วก็ไม่ใช่แค่ช้างอย่างเดียว สัตว์อย่างอื่นด้วย ไม่ว่าจะเป็นลิง เป็นหมา แมว ปลาโลมา ปลาวาฬ หรือแม้แต่นก เขาก็มีความรักลูกมาก

     แล้วเวลาเรารักลูกแบบนี้แล้ว การที่เราคิดจะไปทำอะไรทำร้ายสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นการทำร้ายลูกหรือว่าทำร้ายแม่ ยิ่งต้องไตร่ตรองให้ดี เพราะว่าเวลาเวลาฆ่าแม่ไปแล้วลูกก็ตายด้วย หรือเวลาฆ่าลูกไปแล้วแม่ก็ตายเหมือนกัน หรือว่าทุกข์ทรมานมาก

     แล้วยิ่งเราเห็นความรักลูกที่อยู่ในตัวสัตว์ผู้เป็นแม่ ยิ่งทำให้เราเห็นถึงความรักที่ยิ่งใหญ่ของความรักลูกที่มีอยู่ในตัวมนุษย์ โดยเฉพาะแม่ของเรา ซึ่งมีความรักลูกไม่ต่างกับหรืออาจจะยิ่งใหญ่กว่าสัตว์เหล่านี้ก็ได้

     หรือจะว่าไปสัตว์เหล่านี้ก็สอนเรา ให้เห็นความรักอันยิ่งใหญ่ของแม่ ซึ่งช่วยธำรงคุณธรรมในใจของเราให้มั่นคงแข็งแรงขึ้น แล้วเกิดสำนึกในเรื่องความกตัญญูรู้คุณ.