ในบรรดาข้าวเจ้าที่คนไทยนิยม หรือที่จริงคนทั้งโลกนิยมเลย นั่นก็คือข้าวหอมมะลิ ข้าวหอมมะลินี้ถือว่าเป็นข้าวชั้นดีเลย เคยมีคนสงสัยว่าทำไมข้าวหอมมะลิจึงหอม แล้วเขาก็ศึกษา ในที่สุดก็พบว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้ข้าวหอมมะลินี่มันหอม

แต่การค้นพบทำให้เขาแปลกใจ เพราะว่าสาเหตุที่ข้าวหอมมะลิหอม ก็เพราะมันมียีนที่ผิดปกติตัวหนึ่ง มันเป็นยีนที่ไม่สมประกอบ มีบางส่วนขาดหายไป เรียกว่าเป็นยีนที่บกพร่องก็ได้ แต่ปรากฏว่าความไม่สมประกอบของยีนนี้ในข้าวหอมมะลิ มันทำให้ข้าวหอมมะลิหอม เพราะว่ายีนที่ไม่สมประกอบ มันไปเปลี่ยนสารพิษในเม็ดข้าวให้กลายเป็นสารที่หอม เป็นที่นิยมของคนที่รู้จักข้าวชนิดนี้

มันน่าแปลก คนไปคิดว่าข้าวหอมมะลิมันหอมได้เพราะว่ามันมีความพิเศษ แต่ที่จริงมันกลับกลายเป็นว่ามันเป็นยีนส์ที่ไม่สมประกอบ จะเรียกว่าพิกลพิการก็ได้แต่ว่าในความไม่สมประกอบ หรือความด้อยของมันกลับทำให้ข้าวหอมมะลิมีความเด่น 

ไม่ใช่เอาแต่ข้าว คนเราก็เหมือนกัน คนที่มีความด้อย หรือว่ามีความผิดปกติในบางส่วน มันก็จะกลายเป็นดีก็ได้ เดี๋ยวนี้มีคนจำนวนมากเลยที่เป็นโรค ถ้าใช้คำนี้ เช่น ออทิสติก แอสเพอร์เกอร์ หรือว่าโรคที่บกพร่องในการอ่าน  แล้วก็อาจจะรวมไปถึงสมาธิสั้น เดี๋ยวนี้เป็นกันเยอะ ตั้งแต่เด็กเลย หรือว่าตั้งแต่เกิดเลย 

แล้วคนที่มีความผิดปกติที่ว่านี้ ใครที่เป็นพ่อเป็นแม่ ก็กลุ้มใจเหมือนกัน เพราะว่าเขาจะมีพฤติกรรมที่ไม่ค่อยเหมือนคนอื่นเขา มันเป็นความผิดปกติทางสมอง ที่ทำให้การประพฤติปฏิบัติไม่เหมือนคนทั่วไปเรียกว่าขาดทักษะทางสังคม เวลาคุยกับคน ก็ไม่สบตา เอาแต่ก้มหน้า เจอเสียงดังก็ไม่ได้ แล้วก็ไม่ค่อยอยากจะพบปะผู้คนเท่าไหร่ พูดจาก็ไม่มีน้ำ ไม่รู้ว่าอีกฝั่งหนึ่งเขาจะรู้สึกอย่างไร เหมือนกับเป็นคนขาดความรู้สึก จะพูดว่าคนที่มีคุณลักษณะแบบนีจำนวนไม่น้อย เป็นคนเก่ง มีความสามารถมาก 

พบว่า คนเด่นคนดังในวงการธุรกิจในวงการเทคโนโลยี มีคนที่เป็นโรค ถ้าใช้คำนี้ ออทิสติกหรือ แอสเพอร์เกอร์ เยอะเลย  อย่าง มาร์ค ซัคเคอร์เบิร์ก ผู้ก่อตั้ง Facebook เขาว่ามีโรคนี้ เป็นแอสเพอร์เกอร์  บกพร่องการอ่าน โรคออทิสติกอ่อนๆ เขาว่าคนเป็นกันเยอะในวงการที่เรียกว่าดิจิตอลในวงการธุรกิจคอมพิวเตอร์ไม่ว่าจะเป็นผู้บริหาร ผู้ประกอบการ หรือโปรแกรมเมอร์ที่เก่ง พวกนี้ก็มีความผิดปกติทางสมองที่เรียกว่า แอสเพอร์เกอร์ หรือ ออทิสติก 

เขาสงสัยว่าเป็นเพราะอะไร เขาบอกว่าคนเหล่านี้ ถึงแม้ว่าคนเหล่านี้ถึงแม้จะมีข้อบกพร่องในการติดต่อหรือสัมพันธ์กับผู้คน แต่ว่าเขามีลักษณะเด่นก็คือว่า เขาชอบทำอะไรที่ซ้ำๆ แล้วก็เก่งในเรื่องตัวเลข แล้วก็หมกมุ่นกับสิ่งที่มันเป็นแบบแผน เรื่องคนไม่เก่ง แต่เรื่องตัวเลข เรื่องเครื่องจักร เรื่องการคิดค้นเขาเก่งมาก ให้ทำอะไรซ้ำๆทำได้ทั้งวันแล้วยิ่งทำ ยิ่งเก่ง พวกนี้เก่งเรื่องคณิตศาสตร์มาก และเก่งเรื่องการคำนวณ

เพราะฉะนั้นพอมาได้จับเรื่องคอมพิวเตอร์ เรื่องเทคโนโลยี ความสามารถของเขาจะเด่นเหนือใครเลย แล้วตอนหลังพวกนี้ก็มาเป็นผู้ประกอบการ เป็นเจ้าของธุรกิจเยอะเลย ร่ำรวยมาก แล้วยังมีการค้นพบว่า ผู้ประกอบการในธุรกิจใหญ่ๆระดับโลกนี้ เป็นออทิสติก หรือแอสเพอร์เกอร์ เยอะเลย

อันนี้รวมถึงคนที่มีปัญหาในการอ่านด้วย มีคนจำนวนไม่น้อย อ่านหนังสือไม่ได้เลย เห็นตัวหนังสือกลับข้าง บางทีพ่อแม่ก็ไม่เข้าใจ ครูไม่เข้าใจก็ตี เพราะนึกว่าเด็กไม่ตั้งใจเรียนหนังสือ อ่านหนังสือไม่ได้ แต่ที่จริงเขาก็อ่านไม่ได้จริงๆ ปรากฏว่าถ้าคนเหล่านี้ ได้รับการเลี้ยงดูที่ดี มีคนเข้าใจ ก็รุ่ง 

มีผู้รู้บอกว่า ผู้ประกอบการทางด้านธุรกิจในอเมริกาที่เก่งๆ มี 1 ใน 3 เลยนะที่มีปัญหาเรื่องการอ่าน แต่พวกนี้พวกเรื่องมือเรื่องไม้เก่งมาก อย่างผู้ก่อตั้งบริษัทฟอร์ด ไอบีเอ็ม จีอี ซึ่งเป็นบริษัทใหญ่ระดับโลก มีปัญหาทั้งนั้นเรื่องการอ่าน รวมแม้กระทั่งสตีฟจ๊อบนี่ก็มีอาการผิดปกติประเภทนี้เหมือนกัน แล้วทำไมถึงเด่นดังได้ 

เขาบอกว่า คนประเภทนี้ เขารู้ข้อจำกัดของตัว เพราะฉะนั้นเขาจะทำอะไร เขาจะมอบหมายให้คนอื่นทำ เขาเก่งในเรื่องการมอบหมาย เก่งในเรื่องการแจกงาน แล้วก็เวลาเขาจะทำอะไร เขาจะทำในสิ่งที่คนอื่นไม่ถนัดแต่เขาถนัด ก็เลยทำให้สามารถประสบความสำเร็จในด้านธุรกิจ รวมถึงคนเป็นสมาธิสั้นด้วย คนสมาธิสั้น เดี๋ยวนี้เด็กเป็นกันเยอะ อยู่นิ่งไม่เป็น บางทีก็มีปัญหากับผู้คนรอบข้าง แต่ว่าก็เป็นคนเก่งในด้านธุรกิจในด้านเทคโนโลยีเหมือนกัน

เขาบอกว่าคนที่สมาธิสั้น แม้จะมีข้อจำกัดหลายอย่าง แต่ว่าเขาเป็นคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ กล้าได้กล้าเสีย ถึงแม้ว่าจะชอบผัดวันประกันพรุ่ง ถึงแม้ว่าจะอยู่นิ่งๆ ไม่เป็น ทำอะไรไม่ค่อยจดจ่อเท่าไหร่หรอก แต่ความคิดสร้างสรรค์นั้นเป็นเลิศ แล้วก็รู้จักกล้าได้กล้าเสีย ไม่ต้องพูดถึงความจำ ความจำแม่นมาก บางทีเหมือนกับกล้องถ่ายรูปเลย เห็นอะไรแค่ไม่กี่นาที ก็สามารถจะวาดภาพได้ละเอียด เอาขึ้นเครื่องบินดูทัศนียภาพข้างล่างในเมือง กลับลงมาข้างล่าง วาดภาพได้ละเอียดมากเหมือนกับถ่ายรูปเลย 

บางคนก็คำนวณเก่งมาก อันนี้ก็ชี้ให้เห็นว่า บางสิ่งบางอย่างที่เราคิดว่าเป็นความด้อย มันด้อยอย่างหนึ่งก็เด่นอย่างหนึ่งได้ คนที่มีลูกเป็น ออทิสติก แอสเพอร์เกอร์ หรือว่าสมาธิสั้น อย่าไปเสียใจ หรืออย่าไปคิดว่าลูกของเราด้อย แต่ที่จริงก็มีความเด่นหลายอย่าง เพียงแต่ว่าเราไม่เห็น หรือว่ามันเอาไปใช้ในโรงเรียนไม่ได้ เพราะโรงเรียนเขาเน้นแต่เรื่องความจำในเรื่องของวิชาอื่น เก่งคณิตศาสตร์อย่างเดียวนี่ก็ไม่รอด หรือว่าเก่งแต่ในด้านดนตรี ก็ไปไม่รอด ถ้าหากว่าเรื่องอื่นไม่เก่ง

แต่คนเรา แม้จะสอบได้คะแนนต่ำๆ สอบตกนี่ แต่ในเรื่องดนตรีก็ดี ในเรื่องของคณิตศาสตร์นี้ที่เรียกว่าเป็นเลิศมาก ถ้ามีครูที่เข้าใจและพ่อแม่เข้าใจนี่ เขาก็สามารถที่จะใช้ชีวิตตามปกติแล้วก็ประสบความสำเร็จ อาจจะไม่ใช่แค่เรื่องของอาชีพการงานแต่รวมถึงการมีชีวิตที่ผาสุขได้ด้วย ถ้าเขารู้จักเปลี่ยนความด้อยให้เป็นความเด่น หรือไม่รู้สึกด้อยกับตัวเอง

อันนี้ก็เป็นเรื่องที่พ่อแม่หรือครูต้องเข้าใจ แล้วก็เอาความเด่นของเขามาใช้เป็นประโยชน์ต่อตัวเขาเองให้มากที่สุด

- พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 19 ตุลาคม 2564