แม้ "ข้อความถอดเสียงนี้" จะพยายามให้ตรงกับเสียงต้นฉบับมากที่สุด ผู้ศึกษาพึงตรวจสอบกับเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับ ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง [รับข่าวสารทางอีเมล]
ผู้ชายคนหนึ่งเรียกว่าเกิดมาในครอบครัวที่ร่ำรวย ตั้งแต่เล้กก็ไม่เคยเจอความยากลำบาก มีแต่ความสุขสบาย โตขึ้นมาก็ไม่ต้องทำมาหากินเพราะว่ามีเงินมากพอจากการเล่นหุ้น วันๆก็เอาแต่เที่ยวกับเล่น มีบ้านอยู่ที่บ้านหรูอยู่ริมทะเล เรียกว่าใช้ชีวิตอย่างสุขสบาย ถ้าพูดอย่างภาษาสมัยนี้คือเสพสุข เรียกว่าตลอดปีเลย
ตัวเขาเองก็ยังรู้สึกว่าเขาเป็นคนโชคดี ไม่ต้องทำงานหาเงิน มีเงินใช้อย่างมากมาย แต่ว่าก็ไม่ได้มีความสุขจริงๆ เพราะว่าข้างในนี้ก็รู้สึกมันว่างเปล่า เหมือนกับขาดอะไรไปบางอย่าง เขาเรียกภาวะเช่นนั้นว่า มันมีความรู้สึกตายซากอยู่ข้างใน คือไม่มีชีวิตชีวา แต่ก็มีความสุขสบาย กินดื่มเที่ยวเล่น
แต่แล้ววันหนึ่ง ชีวิตเขาเกิดพลิกผัน หุ้นที่เขาลงทุนไว้นี่ ราคามันดำดิ่งเลย หุ้นตก มันเคยเกิดวิกฤตหุ้นตกระนาวเลยเมื่อสิบกว่าปีก่อน ชีวิตเขาพังทลายเลยเพราะว่าเงินจำนวนมหาศาลก็ลงทุนกับหุ้นนี่แหละ พอกลายเป็นขยะไป ทรัพย์สมบัติก็หมดเลย สุดท้ายก็เสียรถ เสียบ้าน และเสียแฟนด้วย เพราะว่า แทบจะสิ้นเนื้อประดาตัวแล้ว ก็ไม่มีใครอยากจะคบหา จะไปพึ่งพาพ่อแม่ เขาก็ไม่อยากต้อนรับ เพราะว่าผู้ชายคนนี้ทำตัวไม่ค่อยดีเท่าไหร่ ตอนที่ยังสุขสบาย ไม่คบค้าสมาคมกับใครเพราะคิดว่าฉันอยู่ได้ด้วยเงินทองมหาศาลที่มี สุดท้ายกลายเป็นคนไร้บ้าน เรียกว่าแทบจะใช้ชีวิตเหมือนคนจรจัด
แต่ก็พอมีเงินอยู่ก้อนหนึ่ง เขาก็เลยคิดว่าจะใช้เงินก้อนนี้เที่ยว แล้วหมดเงินเมื่อไหร่ ก็คงจะคิดฆ่าตัวตายแล้ว เพราะไม่รู้จะอยู่ไปทำไม แล้วก็ไม่รู้จะอยู่ได้อย่างไรด้วย เพราะรู้สึกอับอายจากคนที่มีคฤหาสน์ริมทะเล ตอนนี้กลายเป็นคนที่ไม่มีบ้านอยู่
แล้ววันหนึ่งขณะที่เขาย้ายบ้านไปอยู่อีกเมืองหนึ่ง ซึ่งคิดว่าจะเป็นจุดสุดท้ายที่จะใช้ชีวิตอยู่ในโลกนี้ ก็ไปเจอลูกแมว ผอมโซเลย ตัวหนึ่งอยู่กลางถนน เขาไม่สามารถจะเดินผ่านมันไปได้ สงสารมัน ก็เลยเอามันมาเลี้ยง ดูแลประคบประหงมมัน จนกระทั่งมันเริ่มมีสุขภาพดีขึ้น
เขามีความสุขมากเลย เขาบอกว่าเหตุการณ์นี้มันทำให้เขาเปลี่ยนเลย รู้สึกมีชีวิตชีวา มีความร่าเริงแจ่มใสอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน ความรู้สึกว่างเปล่าข้างใน หรือความรู้สึกตายซากข้างในนี่มันหายไปเลย เป็นเพราะอะไร เพราะเขามีความสุขนะจากการที่ได้ดูแลแมวตัวน้อยนี้ ความเป็นห่วงมัน อยากจะช่วยให้มันรอดตาย อยากจะช่วยมันมีสุขภาพดี มันทำให้เขาเริ่มคิดถึงคนอื่นมากขึ้น หรือเริ่มคิดถึงชีวิตอื่นนอกจากตัวเอง
พอได้ช่วยแมวตัวนี้ แล้วมันก็มีอาการดีขึ้นเรื่อยๆจนกระทั่งมีสุขภาพดี เขาก็ยิ่งมีความสุข และตอนหลังกลายเป็นเพื่อนเขา เวลาเขากลับไปที่พัก แมวตัวนี้เห็นเขา ก็วิ่งเข้ามาหา ร้องเรียกเหมือนกับว่าดีใจที่ได้เจอเขา เขาก็ดีใจที่ได้มีเพื่อน ถึงแม้ว่ามันจะเป็นแค่แมว แต่ก็มีความหมายกับจิตใจเขามาก คงเป็นความรู้สึกครั้งแรกที่มีความรู้สึกว่าฉันมีเพื่อน
เขาก็เลยพบว่า การที่คนเรานี้คิดถึงชีวิตหรือคิดถึงคนอื่น มันทำให้มีความสุข แล้วยิ่งทำให้เขามีความสุขด้วยแล้ว เราก็พลอยมีความสุขไปด้วย ก็เรียกว่าฟื้นตัวขึ้นมาเลย เริ่มมีความหวังกับชีวิต เขาก็ค่อยๆเริ่มกลับเนื้อกลับตัว ตั้งใจทำมาหากิน เพราะชีวิตมีจุดหมายแล้ว และได้รับการเติมเต็มจากการช่วยแมวดูแลแมว
คล้ายกับเรื่องราวของผู้หญิงคนหนึ่ง เธอก็เคยร่ำรวยเพราะว่าเป็นดาราที่มีชื่อเสียง มีคนรักมากมาย แต่แล้ววันหนึ่ง ชีวิตก็พลิกผัน เพราะว่าอาชีพดาราตอนหลังมันก็ไม่ค่อยรุ่งโรจน์เท่าไร หางานทำก็เริ่มยากขึ้น แถมผิดหวังในความรัก อกหัก กลุ้มอกกลุ้มใจมากกับอาชีพการงานที่ตกต่ำลง แล้วก็อกหัก ก็ไปกินเหล้า กินเหล้าเพื่อดับความทุกข์ ยิ่งกินก็ยิ่งแย่ จนกระทั่งเมาไม่เป็นผู้เป็นคนเลย ไม่มีคนคบหา
ก็มีเพื่อนพยายามจะช่วย พาไปบำบัดให้หายติดเหล้า ก็ดูเหมือนดี กลับออกมาก็ติดเหล้าใหม่อีก เป็นอย่างนี้หลายครั้ง จนกระทั่งไม่มีคนอยากจะช่วย ช่วยไม่ไหว ยืมเงินเขาก็ไม่คืน เป็นหนี้เป็นสินมากมาย จนกระทั่งเพื่อนๆก็หันหลังให้
แต่ก็มีคนหนึ่ง อยากจะช่วยเธอ วันหนึ่งก็เอาลูกแมวมาให้ เป็นลูกแมวที่เพิ่งคลอด แล้วก็เป็นแมวที่เจอข้างถนน มาให้เธอดูแล ทีแรกเธอก็ปฏิเสธ แต่ว่าเพื่อนคนนี้ก็ทิ้งไว้ที่หน้าบ้าน เธอก็เลยต้องดูแลแมว การดูแลแมวตัวนี้มันต้องใช้ความพยายามมาก เพราะว่าเธอเป็นคนที่เมา แต่ว่าต้องเริ่มที่จะกลับมาดูแล เริ่มที่จะต้องมาควบคุมตัวเองให้ตื่นเช้า ถ้าเมามากไป ก็ไม่มีใครเลี้ยง ก็เลยต้องเมาแต่พอดี เกิดความรู้สึกอดกลั้นในการกินเหล้าทีละน้อยๆ
ด้วยความเป็นห่วงแมว ก็ทำให้เธอประพฤติตัวดีขึ้น มีวินัยมากขึ้น สุดท้ายก็เริ่มส่างเมา ติดเหล้าน้อยลง แล้วก็ดูแลแมว มีความรักมีความห่วงใยมัน ชีวิตเปลี่ยนไปเลย เพราะแมวตัวนี้ หรือพูดอีกอย่างหนึ่ง คือชีวิตเปลี่ยนไปเพราะว่ามีความห่วง มีความรักแมวตัวนี้ เป็นครั้งแรกที่นึกถึงชีวิตอื่นนอกจากตัวเอง มันก็ทำให้เธอค่อยๆปรับปรุงตัวเองได้ดีขึ้น จนกระทั่ง ตอนหลังปรับตัวกลายมาเป็นผู้เป็นคนใหม่ เลิกติดเหล้า แล้วก็มาใช้ชีวิตอย่างปกติ ไม่เป็นภาระกับใคร แถมมีความสุขด้วย
ผู้ชายคนแรกที่เล่ามาข้างต้น พูดไว้ดี เขาบอกว่า คนที่เห็นแก่ตัวคือขยะ ขยะในความหมายว่า ไม่มีคุณค่า คนที่เห็นแก่ตัวนี่ลึกๆจะรู้สึกว่าตัวเองไม่มีคุณค่า ขยะในอีกความหมายหนึ่งคือ ไม่มีคนอยากเข้าหา ไม่มีคนอยากเข้าใกล้ แต่พอนึกถึงคนอื่น เห็นแก่ตัวน้อยลง หรือว่าแม้แต่จะนึกถึงสัตว์ ช่วยเหลือสัตว์ ขยะก็หายไปจากจิตใจ รู้สึกตัวเองมีคุณค่ามากขึ้น แล้วนิสัยก็เปลี่ยน คนก็อยากจะคบหามากขึ้น
อันนี้ก็เรียกว่า ชีวิตเปลี่ยนได้เพราะแมว ที่จริงสามารถจะเปลี่ยนได้เพราะคนด้วยก็ได้ ถ้าหากว่ามีความห่วงใยเขา เพราะว่าความห่วงใยมันก็จะไปกระตุ้นกระตุกความกรุณาในใจ ทำให้เกิดกุศลธรรม และทำให้เกิดพลังในการที่จะกลับตัวกลับใจ หรือว่าประพฤติตัวเป็นคนดี เอาชนะความใฝ่ต่ำในจิตใจได้และมันก็เป็นตัวเพิ่มความสุข ทำให้มีกำลังใจอยากจะทำความดีด้วย
- พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 4 ตุลาคม 2564