มีรถตุ๊กๆหรือสามล้อคันหนึ่ง ก็ดูธรรมดา แต่ที่จริงไม่ธรรมดาหรอก เพราะว่าหลังรถมีป้ายเขียนว่า บริการรับส่งฟรีหมอพยาบาลทุกท่านเรียกได้ทุกที่ และก็มีหมายเลขโทรศัพท์มือถือ แล้วก็เขียนอีก 2 ข้อความเล็กๆ  ขอเป็นกำลังใจให้ทุกท่าน สู้ๆนะจ๊ะ และใต้ป้ายที่ว่า มีตัวตุ๊กตุ่นตุ๊กตาคิตตี้น่ารักติดไว้ประดับ เหมือนกับเป็นการส่งกำลังใจให้กับหมอพยาบาลที่กำลังทำงานหนัก เสร็จแล้วก็ตบท้ายว่า ไม่รับเงินบริจาคนะครับ

รถตุ๊กๆคันนี้ไม่ธรรมดา เห็นภาพนี้เมื่อวาน ไม่นานก็ได้ข่าวว่าเขามีการประชาสัมพันธ์เปิดตัวศูนย์รวมปันสุข เป็นโครงการที่เกิดขึ้นเพื่อช่วยเหลือชุมชนที่กำลังเดือดร้อน ช่วยเหลืออย่างไร ช่วยระดมหาอาหารปรุงสุกไปแจกให้กับผู้คนในชุมชนที่กำลังเดือดร้อนในกรุงเทพฯและปริมณฑล 

แล้วเขาก็มีการเชิญชวนร้านอาหารรายย่อยมาร่วมโครงการ ก็คงประเภทว่ามาร่วมโครงการ เพื่อว่าจะได้ไปว่าจ้างหรือซื้ออาหารไปแจกชาวบ้านในชุมชน เขาบอกว่ามีเป้าจะทำอาหารปรุงสุกประมาณ 240,000 กล่อง แจกให้กับชาวบ้านในชุมชนที่เดือดร้อนเป็นเวลา 4 เดือน งบประมาณก็ 20 ล้านบาท เป็นโครงการที่เรียกว่าช่วยทั้งชาวบ้านที่กำลังเดือดร้อนในชุมชนและช่วยร้านอาหารรายย่อย

สองเหตุการณ์นี้ คือ ตุ๊กๆที่ตระเวณไปทั่วกรุงเทพฯเพื่อบริการรับส่งหมอพยาบาลฟรี กับโครงการศูนย์รวมปันสุข พูดถึงเนื้อหาก็ต่างกันเยอะเลย รถตุ๊กๆคันเดียววิ่งไปทั่วเมืองกับโครงการ 20 ล้านไปช่วยเหลือชุมชนด้วยอาหาร 240000 กล่อง มันต่างกันมากเลย แต่สิ่งที่เหมือนกันก็คือ น้ำใจความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่  ถึงแม้ว่าโครงการหนึ่งจะเป็นโครงการที่ใหญ่ เกี่ยวข้องกับผู้คนเป็นพันเป็นหมื่น และก็ส่งผลกระทบกว้างไกลไม่น้อยเพราะว่าช่วยเหลือชาวบ้านด้วยอาหารถึง 240000 กล่อง พูดถึงในแง่ของกำลังและทรัพยากรต่างกันเยอะเลยระหว่างตุ๊กๆกับโครงการศูนย์รวมปันสุขที่ว่านี้ 

แต่ว่าถ้าพูดถึงน้ำใจความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ไม่ด้อยกว่ากันเลย แม้ว่าตุ๊กๆนี่ มีกำลังช่วยหมอพยาบาลได้ไม่กี่คน งบประมาณค่าน้ำมันที่ช่วยเหลือหมอพยาบาลในการรับส่งฟรี ก็คงไม่กี่ร้อยไม่กี่พัน มันต่างจากเงิน งบประมาณ 20 ล้านในโครงการศูนย์รวมปันสุขเยอะเลย 

แต่เราก็บอกไม่ได้ว่าถ้าในแง่ของน้ำใจ ของตุ๊กตุ๊กด้อยไปกว่าของคนที่จัดทำโครงการศูนย์รวมปันสุข  น้ำใจก็ใหญ่พอๆกันเลย ถึงแม้ว่ากำลังที่จะช่วย แตกต่างกัน อันนี้เป็นตัวอย่างที่ทำให้เห็นเลยว่า คนเราในยามนี้ เราสามารถที่จะช่วยเหลือเกื้อกูลกันได้มากมายหลายอย่าง แม้เป็นคนเล็กคนน้อย เป็นแค่รถตุ๊กๆก็สามารถที่จะช่วยเหลือโดยเน้นเจาะจงไปที่หมอพยาบาล ขณะที่คนที่มีกำลัง อาจจะรับผิดชอบโครงการ อาจจะมีเงินทุนมาก หรือว่าเข้าถึงแหล่งเงินทุน เขาก็สามารถที่จะช่วยเหลือเยียวยาบรรเทาความทุกข์ของผู้คนได้มาก ด้วยวิธีการที่เขาถนัด 

ในยามนี้ไม่ว่าจะเป็นใคร จะเป็นคนเล็กคนน้อย หรือว่าเป็นคนที่มีกำลัง มีทรัพยากร มี connection ก็สามารถที่จะช่วยเหลือเกื้อกูลผู้คนที่กำลังเดือดร้อนในช่วง covid ระบาดได้ อยู่ที่ว่าเราจะเห็นศักยภาพของตัวเองหรือเปล่า อย่างรถตุ๊กๆคันนี้เขาก็ไม่ได้มีกำลังอะไรมาก ความรู้เขาก็น้อย แต่พอเขามีน้ำใจเขาก็สามารถที่จะทำให้ตุ๊กๆของเขากลายเป็นทรัพยากรหรือเครื่องมือเพื่อช่วยเหลือเอื้อเฟื้อให้สถานการณ์ที่เป็นอยู่ มันกระเตื้องขึ้นมาบ้างแม้เป็นเพียงเล็กน้อย 

แต่ถ้าหากว่าคนเล็กคนน้อยแต่ละคนเห็นลู่ทาง เห็นศักยภาพของตัว หรือว่ามีความสามารถในการช่วยเหลือตามกำลัง มันก็จะช่วยเหลือบรรเทาความทุกข์ของผู้คนไปได้มากเลย มันไม่จำเป็นต้องเป็นคนที่มีเงินมีฐานะถึงจะช่วยได้ คนเล็กคนน้อยอย่างตุ๊กๆหรืออาจจะเป็นพนักงานกวาดขยะเก็บขยะ เขาก็สามารถที่จะทำอะไรได้ เพื่อช่วยเหลือบรรเทาความทุกข์ของผู้คน แม้ว่ากำลังจะไม่มาก ผลกระทบก็จะไม่กว้างขวาง แต่ถ้าพูดถึงน้ำใจแล้ว หรือพูดถึงใจที่เป็นบุญ ก็ถือว่าไม่ได้ยิ่งหย่อนไปกว่ากันเท่าไหร่เลย 

ในทางพุทธศาสนา การทำบุญ สิ่งสำคัญไม่ได้อยู่ที่ว่า ทานที่ให้มากหรือน้อย จะเป็นเงินนับล้านหรือข้าว 1 ก้อน ในแง่ของบุญ อาจจะมีความหมายหรือน้ำหนักเท่ากันก็ได้ ถ้าเกิดว่าคนที่ให้ทานด้วยข้าว 1 ก้อนทำด้วยความศรัทธา และมีกำลังเท่านี้ ไม่ใช่ว่าให้มากถึงจะได้บุญมาก แม้ว่าสิ่งที่ให้จะน้อย แต่ให้ด้วยกำลังศรัทธา ให้ด้วยจิตที่เมตตา บุญอาจจะมากกว่าคนที่ให้เงินเป็นล้านหรือ 10 ล้านก็ได้

อย่างรถตุ๊กๆคันนี้ ถึงแม้ว่าเขามีกำลังน้อย แต่ว่าเขาช่วยเต็มที่ และมุ่งที่จะให้่จริงๆ อย่างที่เขาติดป้ายว่าเงินบริจาค เขาไม่เอา คนที่เห็นตุ๊กๆคันนี้ อยากจะช่วยโดยให้เงินเป็นค่าน้ำมัน จะได้ให้รถคันนี้รับส่งพยาบาลหมอพยาบาลได้อย่างสะดวก แต่เขาก็ไม่เอา เรียกว่าเขามุ่งจะเสียสละ 

ทั้งๆที่ตุ๊กๆตอนนี้คงจะหาลูกค้าได้ยาก แถมไม่กลัวหมอไม่กลัวพยาบาลที่จะเอาโควิดมาติด เรียกว่าใจเขากว้างขวางมาก ใจประเสริฐมาก นี่ขนาดรถตุ๊กตุ๊ก ยังเห็นช่องทางที่จะช่วยเหลือ ให้สถานการณ์มันกระเตื้องขึ้นบ้าง แล้วคนอื่นก็น่าจะทำอะไรได้มากกว่านั้น ที่มีกำลัง มีเส้นสาย หรือว่ามีทรัพยากรมากกว่า 

ก็ฝากให้แต่ละคนไปลองคิดดูว่า จากจุดที่เราเป็นอยู่ เราจะทำอะไรได้บ้างในการช่วยเหลือเยียวยาบรรเทาความทุกข์ หรือช่วยเป็นกำลังให้กับผู้ที่กำลังทำงานในขณะนี้ ที่เป็นด่านหน้า

- พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล แสดงธรรมก่อนฉันเช้า วัดป่าสุคะโต วันที่ 19 กรกฎาคม 2564