แม้ว่าจะดีในตัวเอง แต่ว่าเราก็ต้องเกี่ยวข้องให้ถูกต้องด้วย ถ้าเกี่ยวข้องไม่ถูกต้องก็เกิดผลเสีย ก็เหมือนกับของใช้ทุกอย่างที่เรามีหรือใช้กัน ถ้าหากว่าใช้ไม่ถูก มันก็เกิดโทษได้ แม้แต่อาหาร อาหารที่กินมากเกินไปก็ทำให้เจ็บป่วย ทำให้จุก ทีนี้ความดี ที่เกี่ยวข้องไม่ถูก เช่นอะไรบ้าง  ใช้ผิดวัตถุประสงค์ หรือใช้ไปในทางที่ผิดวัตถุประสงค์ เช่น สันโดษ สันโดษหมายถึงอยู่ง่ายกินง่าย พอใจสิ่งที่มี ยินดีสิ่งที่ได้ ตรงข้ามกับความโลภก็ได้ สันโดษมีไว้เพื่อเราจะได้ไม่ไปเสียเวลากับเรื่องที่มันเป็นการปรนเปรอตนเอง เช่น หาเงินหาทองหรือว่าหาสิ่งเสพ รู้จักพอ เราจะได้มีเวลาไปทำสิ่งที่มีประโยชน์ เช่น ปฏิบัติธรรม ช่วยเหลือผู้อื่น

            สันโดษถ้าใช้ไม่ถูกจะเป็นการส่งเสริมความขี้เกียจ เรียกได้ว่า ตำข้าวสารกรอกหม้อ อย่างเช่น อยู่ง่าย ๆ  วัน ๆ หนึ่งก็ไม่ได้ต้องการใช้อะไรมาก ก็ไปหาเท่าที่ต้องการใช้ วันหนึ่งต้องการใช่แค่ร้อยหนึ่ง ก็ไปทำงานมาได้แค่ร้อยสิบร้อยยี่สิบ หามาได้เท่านั้นก็พอละ ที่เหลือก็นั่งเล่นนอนเล่น เรียกนอนตีพุง ไม่ทำความเพียรกลายเป็นขี้เกียจไป

            สันโดษที่มันไปส่งเสริมความขี้เกียจก็มี อันนี้เรียกว่าใช้ผิดวัตถุประสงค์ ทั้งที่สันโดษนี้เอาไว้ใช้เพื่อทำให้ เราทำในสิ่งที่มีประโยชน์ ปฏิบัติธรรมฝึกฝนตน อันนี้เรียกว่าเป็นตัวอย่างการใช้ในทางที่ผิดวัตถุประสงค์ หรือว่าศีล ศีลนี่ใช้เพื่อลดละ ใช้เพื่อลดละความโลภ ความโกรธ ความหลง ไม่ไปเบียดเบียนผู้อื่น แต่ทั้งนี้ถ้าเกิดใช้ผิดวัตถุประสงค์ ก็กลายเป็นว่า ยกตัวข่มท่าน ยกตนข่มท่าน ฉันมีศีลมากว่าเธอ ฉันศีลห้า แกไม่มีศีล หรือว่าฉันศีลแปดเธอศีลห้า สู้ฉันไม่ได้ ใช้ในทางที่ผิด อันนี้ก็เช่น เอาความดีเป็นข้ออ้างในการทำชั่ว หรือว่าโกงคอรับชั่น โดยอ้างว่าเพื่อชาติ หรือใช้ความดี เป็นหน้าฉาก ฉันเป็นคนดีแต่เบื้องหลังค้ายา ทำบุญทำกุศลเพื่อสร้างภาพจะได้หลอกลวงคนหรือว่าทำผิดกฏหมายได้สะดวก เพราะว่าภาพลักษณ์ที่ดี มันปิดบังธาตุแท้เอาไว้ ใช้ในทางที่ผิด รู้ทั้งรู้ว่าใช้ไม่ถูก ทำไม่ถูกก็ยังทำ ไม่เหมือนกับใช้ผิดวัตถุประสงค์ อันนั้นไม่รู้ ทำด้วยความไม่รู้ และอันที่ผิดอีกอย่างหนึ่งที่เกี่ยวข้องไม่ถูกคือ ไปยึดมั่นถือมั่น  อันนี้มันละเอียดหรือว่าเข้าใจยากกว่าสองข้อแรก คือ การใช้ผิดวัตถุประสงค์ หรือว่าใช้ในทางที่ผิด

            ความดีเมื่อเราทำแล้วมันทำให้จิตใจอิ่มเอม รู้สึกว่าชีวิตมีคุณค่า แล้วก็มันเป็นการเติมเต็ม ช่วยเติมเต็มจิตใจ อันนี้คือข้อดีของความดีที่เรียกว่าเป็นประโยชน์ตนนอกเหนือจากประโยชน์ที่มีกับผู้อื่น

            แต่คราวนี้อะไรก็ตามที่มันดีชวนให้หลงใหล เพราะมันมีคุณค่าเพราะมันมีประโยชน์ มันก็จะสามารถนำไปสู่ การยึดติดได้ อะไรที่มีคุณประโยชน์กับเราก็จะติดได้ง่าย คนที่ทำดีกับเราเราก็ติดเขาง่าย อาหาร ข้าวของ เครื่องใช้ ที่มันมีประโยชน์ หรือว่ามันมีคุณ รวมทั้งกินแล้วอร่อย ฟังแล้วรู้สึกสบายใจ มันทำให้ติดได้ง่าย ความยึดติดไม่ใช่ยึดติดอยากให้เที่ยง อยากให้คงอยู่ยั่งยืนไปนาน ๆเท่านั้น ยังรวมถึงการไปยึดติดถือมั่นว่าเป็น ของฉันเป็นตัวฉัน หรือที่อาจารย์พุทธทาสท่านใช้คำว่าเป็น ตัวกูของกู ของใช้ที่ดีเราก็ไปยึดว่าของกู

            ความดีทำให้ชีวิตเติมเต็ม จิตใจอิ่มเอม จึงง่ายที่จะยึดว่าเป็นตัวกูของกู ทำดีแล้วก็ไปยึดว่านี่คือตัวกู  ความดีนี้เป็นของกู อยากจะให้คนเขาดีแบบกู ทำดีแบบกู หรือพอยึดไปแล้ว นี้คือความดี  พอมีคนไม่เห็นด้วยว่า มันไม่ดี มีคนวิภากษ์วิจารณ์ว่ามันไม่ถูก ไม่เข้าท่า อะไรจะเกิดขึ้น เราก็โกรธสิ เพราะเราไปยึดว่านี่เป็นเราเป็นของเรา บางทีเขาไม่ได้ว่าเราสักหน่อย เขาเพียงแต่ว่าสิ่งที่เราถือว่าดี เชื่อว่าดี คล้าย ๆ กับเวลามีคนมาตำหนิรถที่เราขับ หรือรถที่เราซื้อมาว่ามันเก่า มันแพง ตกรุ่น สีไม่สวย เราไม่พอใจขึ้นมาทันที ทั้งที่เขาไม่ได้ว่าเรา เขาว่ารถ แต่ว่าพอไปคิดว่า รถเป็นของกู รถเป็นของกู ว่ารถก็เหมือนกับว่ากู

            อันไม่ใช่ว่าสิ่งที่เป็นรูปธรรม เป็นสิ่งที่เป็นนามธรรม เช่น ความดี หรือสิ่งที่เรายึดถือเชื่อว่าดี เช่น ธรรมะ พุทธศาสนา รวมไปถึงอุดมการณ์ เช่น สิทธิมนุษยชน  ประชาธิปไตย ความยุติธรรม ความเป็นไท  แล้วก็ยึดว่าเป็นสิ่งดีงาม ในคนกลุ่มต่าง ๆ พอยึดแล้ว มีใครไม่เห็นด้วยกับสิ่งที่เรายึดหรือเขาวิพากษ์วิจารณ์ เราก็รู้สึกถูกท้าทาย ถูกกระทบ ถูกกระแทก ก็เกิดความกลัว พอกลัวแล้วเป็นไง มันก็นำไปสู่การว่าร้าย ทำร้าย เกิดการเบียดเบียนขึ้นมา ตัวเองทุกข์ด้วย คนอื่นก็ทุกข์ด้วย ก็มักปรากฏว่า เวลายึดมั่นถือมั่นในเรื่องอะไรก็ตาม มันก็อาจจะส่งผลทำให้เราทำสิ่งตรงข้ามกับสิ่งที่ยึดมั่นก็ได้ อย่างเช่นในอเมริกา มันก็มีคนกลุ่มหนึ่ง ซึ่งเป็นกลุ่มใหญ่มาก ซึ่งเป็นชาวคริสต์ ที่เขาถือว่าการทำแท้งเป็นสิ่งที่เลวร้ายมาก เพราะว่าเป็นการกำจัดชีวิตที่พระเจ้าประทานมาให้ ชีวิตเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เป็นของที่พระเจ้าประทานมา การทำแท้งนี่มันถือว่าเป็นการทำผิดบาป พวกนี้เรียกตัวเองว่า พวกเชิดชูชีวิต Prolife

            Prolife แปลว่าเชิดชูชีวิต ไม่อนุญาต ไม่ยอมให้มีการฆ่าหรือทำแท้ง ก็มีการประท้วงอย่าง ที่อเมริกา มีคลินิคทำแท้งในรัฐที่อนุญาตให้การทำแท้งเป็นสิ่งถูกกฏหมาย ไปต่อต้านการทำแท้ง ไปชุมนุมกัน หน้าคลินิคเพื่อไม่ให้คนเข้าไปทำแท้งในคลินิค แต่ก็ไม่ค่อยได้ผลเพราะว่ามันเป็นการไปละเมิดสิทธิของคน ก็มีการใช้มาตรการ ที่รุ่นแรง มากขึ้นหรือหนักขึ้น เช่น ทำลายข้าวของ วางเพลิง ไม่ได้ผล ก็มีการลักพาหมอ พยาบาล ที่ทำงานในคลินิคทำแท้ง ก็ยังหยุดยั้งไม่ได้ ตอนหลังก็เลยใช้วิธีลอบฆ่าหรือว่าไปยิงให้ตายเลย มันจะได้เลิกทำแท้งสักที ก็ไปยิงหมอ ยิงพยาบาล ก็มีคนตายเป็นสิบ ๆ บาดเจ็บอีกเป็นร้อย

            อันนี้ถามว่าทำไมคนที่เชิดชูชีวิตจึงกลายเป็นฆาตกร บอกว่าชีวิตเป็นสิ่งที่สูงส่ง แต่ทำไมไปฆ่าเขา ก็เพราะว่าความเชื่อความคิดของตัวเองนี่มันถูก มีคนไม่เห็นด้วย มีคนทำสิ่งที่ตรงข้ามเหมือนกับเป็นการท้าทาย เป็นการคุกคาม ก็รู้สึกว่าความเชื่อของเขามันถูกคุกคาม ถูกท้าทาย ก็เกิดความโกรธ ยิ่งยึดมั่นว่า ชีวิตเป็นของสูงเป็นของศักดิ์สิทธิ์ แล้วมีคนไปทำแท้งเด็กยิ่งโกรธเข้าไปใหญ่ พอโกรธแล้ว ก็ลืมตัว พอลืมตัวแล้วพร้อมจะทำอะไรก็ได้ คนที่ไปฆ่าหมอและพยาบาลที่ไปทำแท้งนี่ เขารู้สึกว่าตัวตนเขาถูกกระทบ เขาจึงโกรธเขาจึงเกลียดคนเหล่านั้น พอโกรธเกลียดแล้วก็ลืมตัวทำในสิ่งที่ตรงข้ามกับความเชื่อของเขา อันนี้เราจะเห็นได้บ่อยมาก ยิ่งยึดติดถือมั่นในสิ่งใดก็ตามก็สามารถทำสิ่งตรงข้ามได้ ยึดติดในบุญก็สามารถจะทำบาปได้ง่าย

            มีเด็กห้าขวบอยากจะมาใส่บาตรพระ เพราะว่ายายบอกว่าใส่บาตรพระมันได้บุญ ทุกวันหลาน ก็ได้ใส่บาตร แต่วันหนึ่งของที่ถวายพระมีมากยายก็จะใส่บาตรเองซะเลย เพราะรู้ว่าหลานนี่ยกไม่ไหวเป็นผลไม้ถุงใหญ่ หลานก็ไม่พอใจ รบเร้าจะใส่ให้ได้ ยายไม่ยอม หลานไม่พอใจหลานก็เลยตียายซะเลย หลานอยากได้บุญนะ แต่ว่ากลับทำบาปด้วยการตียาย

            อันนี้เราก็เห็นได้นะคนที่พยายามยึดมั่นในสิ่งใด ยิ่งเวลาสิ่งนั้นมันถูกคุกคามขึ้นมา ก็จะรู้สึกว่าตัวเอง นี่ถูกกระทบ และก็ทำหลายสิ่งหลายอย่าง ทีแรกก็ดูเหมือนจะเป็นการปกป้องสิ่งที่ตัวเองนับถือ แต่ไป ๆ มา ๆ มันอาจจะกลายเป็นเอาชนะก็ได้ อย่างพวกที่เชิดชูชีวิตก็ต้องการเอาชนะพวกที่ทำแท้งก็เลยฆ่าซะเลย ในเมื่อทำวิธี อื่นไม่ได้ผล

            พุทธศาสนานี่ก็เป็นสิ่งที่ดีงาม สูงส่ง แต่ว่าหลายคนพอรู้สึกว่าพุทธศาสนากำลังจะถูกคุกคาม ถูกบั่นทอน ก็หันมาทำสิ่งตรงข้ามกับคำสอนของพุทธศาสนาก็มาก เช่น ชาวพุทธในพม่า มีความรู้สึก อันนี้เป็นความรู้สึก ความเข้าใจว่าชาวมุสลิมกำลังจะเข้ามามีอิทธิพลในพม่า ทั้งเศรฐกิจ การเมือง และกำลังจะครอบงำพุทธศาสนา กำลังจะกลืนพุทธศาสนา เป็นความเชื่อของเขาทั้ง ๆ ที่คนมุสลิมมีแค่ประมาณสิบเปอร์เซ็นต์ ชาวพุทธมีตั้งเจ็ดสิบแปดสิบเปอร์เซ็นต์ แต่เขาเชื่อว่าอิสลามกำลังจะกลืนพุทธ ก็เลยมีการปลุกกระแส ให้ต่อต้านชาวอิสลาม ถึงขั้นปลุกให้โกรธให้เกลียด เท่านั้นไม่พอมีการเข้าไปทำร้าย ไปเผาบ้าน มีการไปปล้น มีการไปฆ่า

            อย่างเช่นที่ยะไข่ มีชาวอิสลาม ชาวมุสลิมถูกฆ่าเป็นจำนวนมากเพราะมันมีการเกิดการจราจลกัน ชาวพุทธก็ไปใช้ความรุนแรงกับชาวมุสลิม โดยอ้างว่ามุสลิมไปรังควาญพุทธ ก็มีคนตายเป็นร้อย หลายร้อย อาจจะเหยียบพันแล้วก็ได้ เพราะมันเกิดขึ้นมาหลายครั้งแล้ว ที่ใช้ความรุนแรงเพื่อปกป้องพุทธศาสนา อันนี้ก็น่าสงสัยว่าทำอย่างนี้ปกป้องพุทธศาสนาได้อย่างไร ในเมื่อสิ่งที่ทำสวนทางกับคำสอนของพระพุทธเจ้า การปล่อยข่าวลือ การใส่ร้าย รวมทั้งการฆ่า เผาทำลายทรัพย์สิน และอันนี้ก็เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในศรีลังกาด้วย  ที่ศรีลังกาหนักมาก ชาวพุทธลังกา รวมทั้งพระ ต้องการให้พุทธศาสนามั่นคง ให้ทั้งเกาะเป็นดินแดนแห่งธรรม อย่างที่เป็นในประวัติศาสตร์ตามความเชื่อของเขา พอเขารู้ว่าพวกทมิฬที่นับถือศาสนาฮินดูจะแยก จะแบ่งแยกการปกครอง ทีแรกจะปกครองตนเอง ตอนหลังก็ถึงกับจะแยกประเทศ ชาวพุทธก็ไม่พอใจ ทำให้พุทธศาสนาอ่อนแอ เขาก็สนับสนุนให้รัฐบาลทำสงครามทำกับพวกทมิฬ รัฐบาลไหนท่าทีจะอ่อนข้อต้อง การจะเจรจาสันติภาพกับทมิฬ พระจะเป็นตัวการ เป็นกำลังในการประท้วงรัฐบาล  และที่หนักกว่านั้น คือไปสนับสนุนกองกำลังติดอาวุธฝ่ายสิงหลชื่อว่าเจวีพี กองกำลังติดอาวุธนี่ ก็เข่นฆ่าคนทมิฬ และฆ่าชาวสิงหล ที่เรียกร้องสันติภาพ เพราะถือว่าเป็นจุดอ่อน เป็นเครื่องมือของพวกทมิฬ

            พระบางทีก็ไปเป็นมือเป็นไม้ไปจับอาวุธก็มี เพื่อฆ่าคนที่เรียกร้องสันติภาพ เป็นเรื่องที่มันเกิดขึ้นได้ยังไง  สนับสนุนส่งเสริมหรือว่าเชิดชูพุทธศาสนาแต่ว่าใช้วิธีรุนแรงเพื่อปกป้องพุทธศาสนา อันนี้เป็นความยึดติดถือมั่น ว่าศาสนาพุทธจะต้องได้รับการปกป้อง ใครก็ตามที่ทำให้พุทธศาสนาไม่เข้มแข็งอย่างที่ฉันคิด หรือใครที่คิดไม่เหมือนฉันก็เห็นว่าเป็นภัยต่อพุทธศาสนา คิดไม่เหมือนฉัน หรือคิดตรงข้ามกับฉัน เขาอาจจะรักพุทธศาสนาก็ได้ แต่พอไปคิดว่า พุทธศาสนาคือตัวกูของกูแล้ว ใครไม่เห็นด้วยกับกูก็คือ เป็นภัยกับพุทธศาสนา ดังนั้น ก็เป็นความชอบธรรมที่ต้องกำจัด ไม่รู้สึกผิด

            อันนี้มันคือโทษของความยึดติดถือมั่นนะ ซึ่งมันเกิดกับทุกอุดมการณ์ ทุกศาสนา ก่อการร้ายเพื่อศาสนา อันนี้ก็มีมาก ตอนนี้ พวกที่ก่อการร้ายเพื่อที่จะต้องการให้ เพื่อปกป้องศาสนาอิสลาม หรือเพื่อให้ศาสนาอิสลามนี้ได้เผยแผ่ไปทั่วโลก เขาก็ถือว่าเขาทำตาม ทำเพื่อพระเจ้า เมื่อทำเพื่อพระเจ้าแล้ว จะใช้วิธีการไหนก็ได้ทั้งนั้น จะไปก่อการร้าย  ไปฆ่าผู้บริสุทธิ์ ก็ทำได้ อันนี้เขาเรียกว่าทำชั่วในนามของศาสนา มันมีมานานแล้วสงครามศาสนาที่เกิดขึ้นมาเป็นพันปี ก็เชื่อ ก็คิด คนที่ทำเขา เชื่อว่าปกป้องศาสนา ทำเพื่อพระเจ้า แต่ที่จริงมันทำเพื่อตัวเองมากกว่า ความยึดติดถือมั่น นี่มันเปิด โอกาสให้อัตตาเข้ามาครอบงำจิตใจเรา หลายคนคิดว่ากำลังทำเพื่อชาติ ทำเพื่อศาสนา ทำเพื่อพระเจ้า แต่ที่จริงมันทำ เพื่อตัวเองมากกว่า ทำให้ตัวเองเป็นผู้ชนะหรือเพื่อให้ได้เผยแพร่อัตตาของตนให้แพร่ ให้มันกระจายแพร่หลาย

            ไม่ใช่แค่ศาสนา อุดมการณ์ทางการเมืองก็เช่นกันที่ฆ่ากันตายในนามของอุดมการณ์ เช่น คอมมิวนิสต์ คนที่ทำ เชื่อว่าตนเองกำลังทำความดี ทำให้โลกนี้มีความบริสุทธิ์ยุติธรรม แต่ว่าสิ่งที่เขาทำ กลับสร้างความเดือดร้อน สร้างความทุกข์ยาก สร้างความลำเค็ญ เขากระทำอย่างไม่รู้ตัวว่า  กำลังทำด้วยอำนาจของอัตตาที่ต้องการแผ่อิทธิพลไปให้กว้าง คนที่ปรารถนาความดีงาม แต่ลงเอยที่ทำความชั่วนี้มีมาก อย่างคนหนึ่ง ที่มีคนพูดถึงคือเลนิน เพื่อนเขาพูดถึงเขาว่า เลนินเป็นคนที่ปรารถนาความดีงาม แต่กลับก่อความชั่วร้าย อันนี้เป็นชะตากรรมของคนดี ๆ จำนวนมาก ที่อยากจะสร้างความดีงามให้ก้บโลก แต่ว่ามันกลับลงเอยด้วยการสร้างความเดือดร้อน ความฉิบหาย

            เขมรตอนที่คอมมิวนิสต์ยึดครอง มีการเข่นฆ่าผู้คนเป็นล้าน ๆ นึกถึงเขมรก็นึกถึงการล้างเผ่าพันธุ์ในเขมร เมื่อสี่สิบปีที่แล้วหลายคนนึกถึงพอลพต พอลพตเป็นผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์เขมร อาตมาได้ฟังเรื่อง ราวความรุนแรงโหดร้ายในเขมรแล้ว ก็นึกภาพพอลพตเป็นคนเลวร้าย เป็นอสูร แต่ว่าคนที่รู้จักพอลพตตั้งแต่เล็กจนหนุ่ม จนกระทั่งมีอำนาจ ชื่นชมว่าเป็นคนที่สุภาพ อารมณ์ดี โอภาปราศรัย มีความเป็นมิตร หลายคนที่เจอเขา จะรู้สึกรักเขา ถึงขนาดบอกว่าเพียงเจอครั้งแรก  ก็รู้สึกเลยว่าเป็นเพื่อนได้ตลอดชีวิต  คนที่รู้จักเขาตั้งแต่ยังไม่มีอำนาจจนกระทั่งมีอำนาจก็ยกย่องนับถือ  แม้แต่คนที่หนีพรรคคอมมิวนิสต์มาเมืองไทยหลายคนยังเคารพยกย่อง  ฝรั่งไปสัมภาษณ์ คนเหล่านี้ที่หนีมา เขาก็พูดถึงพอลพตในแง่ดีกันทั้งนั้น นับถือราวกับเป็นนักบุญเลย ทำไมคนแบบนี้ถึงสามารถจะก่อความฉิบหายให้กับคนเป็นล้านได้ ก็เพราะความยึดติดถือมั่นในอุดมการณ์ อุดมการณ์คอมมิวนิสต์ของกูมันถูก ใครที่คิดไม่เหมือนกูก็ต้องกำจัด เพราะมันเป็นภัยต่อความสมบูรณ์พูลสุขของประเทศชาติ อัตตามันหลอก  มันทำให้เราหลงว่าใครที่ไม่เห็นด้วยกับเรา เป็นอันตรายต้องกำจัด

            หลวงปู่เฟื่อง โชติโก ท่านพูด พูดเตือนเอาไว้ว่า แม้ความเห็นของเราถูก แต่ถ้ายึดเข้าไว้มันก็ผิด อะไรก็ตาม แม้จะดีเพียงใด แต่ถ้ายึดปุ๊บ นี่มันผิดเลย เช่นเดียวกับที่พระพุทธเจ้าตรัสว่าหญ้าคาจับไม่ถูกก็บาดมือ ความเป็นสมณะ ที่บรรพชิตปฏิบัติไม่ถูกก็ฉุกลงนรกได้ ความเป็นพระก็ฉุดคนลงนรกได้ ได้ง่าย ๆ  ถ้าปฏิบัติไม่ถูก ธรรมของพระพุทธเจ้า เปรียบเหมือนแพที่พาคนข้ามฝั่ง พอถึงฝั่งแล้วก็ควรจะขึ้นฝั่งไปเลย ไม่ใช่แบกแพขึ้นฝั่งไปด้วย คือพระองค์ต้องการบอกว่า ธรรมนี้ไม่ควรยึดมั่นถือมั้น ธรรมที่พระองค์ทรงแสดง อุปมาดังแพที่ไม่ควรยึดมั่นถือมั่น ก็ขนาดธรรมยังไม่ควรยึดมั่นถือมั่น นับประสาอะไรกับอธรรม ไม่ต้องพูดถึง

            และนี่คือกับดักของความดี กับดักของคนดีด้วยเพราะคนดีมักจะคิดว่า ตนเองเป็นคนดีแล้วอัตตาก็จะเข้าแทรก พอคิดว่ากูดี มันก็เกิดความรู้สึกว่าคนอื่นนี่ไม่ดีเหมือนเรา หรือใครที่ไม่ดีเหมือนเรา ถือว่าเขาเป็นคนแย่ เป็นคนเลว เป็นคนชั่วก็มี เพราะยึดมั่นถือมั่นว่าฉันเป็นคนดี มีสิทธิ์จะสั่งสอน มีสิทธิ์จะจัดการได้ ถ้าเลวมาก ๆ ต้องกำจัดเลย คนอย่างเลนิน คนอย่างพอลพต เขาเชื่อว่าเขาเป็นคนดี เป็นคนใหม่ เป็นคนที่ นำความสุขความสมบูรณ์พูนสุขมาให้กับประเทศ ให้กับโลกก็เลยทำชั่วได้ง่ายมาก อย่างชนิดที่คนชั่วยังทำไม่ได้ หรือไม่กล้าทำหรือใจไม่ถึง การยึดติดว่าฉันเป็นคนดีเป็นสิ่งที่น่ากลัวมาเพราะว่า เป็นการเปิดไฟเขียว ทำอะไรก็ได้ตามอำนาจของอัตตาหรือกิเลส โดยเชื่อว่ากำลังทำดี

            ในจีนสมัยที่มีการปฏิวัติวัฒนธรรมเมื่อสี่สิบปีที่แล้ว มีการกำราบคนที่คิดต่างจากตัว คนที่คิดต่าง ก็จะถูกประนามว่าเป็นคนเลว ใครที่เป็นพวกเดียวกันกับตัวเอง ถือว่าเป็นคนดี วาทกรรมคนดี ไม่ได้เพิ่งมีในเมืองไทย มีมานานแล้ว จีนคอมมิวนิสต์ เวลาที่เขาจะปราบปรามฝ่ายตรงข้ามก็อ้างว่า พวกนั้นมันเลว พวกเรามันพวกคนดี จริง ๆ จะบอกว่าคนดีนี่ทำร้ายคนเลว ถือว่าเป็นสิ่งที่คนเลวสมควรจะได้รับแล้ว คือ ถ้าดีซะอย่าง มีสิทธิ์ทำอะไรกับคนทึ่ถูกตัดสินว่าเลวได้ทั้งนั้น ไม่มีขอบเขต ไม่มีข้อจำกัด จะเตะจะทำร้าย จะฆ่าก็ทำได้ เพราะว่าเราดีแต่มันเลว

            มันน่ากล้วมาก การยึดมั่นว่าเป็นคนดี ซึ่งบางครั้งก็ใช้เป็นข้ออ้าง ในการกำจัดคนที่ขัดผลประโยชน์ของตน เอามาใช้ในทางที่ผิด แต่เขาเชื่อจริง ๆ ว่าคนที่คิดไม่เหมือนฉันเป็นคนเลว ซึ่งก็มีอยู่มาก นี้คือกับดักแห่งความดี