พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 4 พฤศจิกายน 2567

มีผู้หญิงจีนคนหนึ่งชื่อซินเสี่ยวอายุ 29 ปี เป็นวิศวกรคอมพิวเตอร์ งานที่เธอทำก็เรียกว่าดี แล้วก็มั่นคงพอสมควร ก็ถือว่ามีโชค แต่วันหนึ่งแกได้โชคยิ่งกว่านั้น ได้รางวัลมูลค่าร้อยล้านหยวน(1 หยวนก็เกือบ 5 บาท) รางวัลที่ว่านี้มูลค่าก็เกือบ 500 ล้านบาท

คนก็ชื่นชมยินดีกับเธอว่าได้โชคได้ลาภ แล้วก็คิดว่าเธอน่าจะมีความสุขไปตลอดชีวิต เธอคิดอย่างนั้นเหมือนกัน แต่ว่าเอาเข้าจริง มันไม่ได้เป็นอย่างที่คาด เพราะว่ารางวัลที่เธอได้ 100 ล้านหยวน มันไม่ใช่เป็นเงินสด มันเป็นบัตรส่วนลด

ส่วนลดตั๋วเครื่องบิน ส่วนลดโรงแรม สถานที่ท่องเที่ยว สปา ร้านอาหาร เสื้อผ้า รองเท้า เครื่องสำอาง มูลค่ารวมแล้วก็ 100 ล้านหยวน บางอย่างก็มีฟรี แต่ว่าสำหรับเธอ แค่ได้รับบัตรส่วนลดมูลค่า 100 ล้านหยวนก็ถือว่าเป็นโชคแล้ว

เธอตัดสินใจลาออกจากงาน เพื่อที่จะได้เดินทางท่องเที่ยวไปทั่วโลก เพราะว่าตั๋วเครื่องบินก็ราคาถูก โรงแรมในอเมริกา อังกฤษ ยุโรปก็ลด ลดถึง 50% หรือ 70% ก็มี และยิ่งกว่านั้นคือว่าต้องรีบ เพราะว่าบัตรส่วนลดมันจะหมดอายุในปีต่อไป เธอได้โชคเมื่อประมาณปี 2561 บัตรส่วนลดนี้จะหมดอายุปี 2562

เธอลาออกจากงานแล้วก็เที่ยวทั่วโลกเลยเพราะว่าโอกาสดีแล้ว ไม่ได้เที่ยวอย่างเดียว ชอปปิ้งด้วย เพราะว่าส่วนลดมันดึงดูดใจมาก ลดขนาด 50% 80% 90% จะอดใจไหวเหรอ

ถึงแม้จะไม่ต้องการ หรือว่าไม่จำเป็น แต่ว่าของราคาถูกขนาดนี้ อย่างเช่น กระเป๋าหลุยส์วิตตองราคาตามท้องตลาดก็หลายแสน แต่ถ้าเธอซื้อก็ลดครึ่งหนึ่ง หรือว่าจ่ายแค่ 1 ใน 3 ไม่ซื้อทนไหวเหรอ เธอก็ซื้อเลย ซื้อของราคาแพง เพราะว่ามันลดกระหน่ำมาก

แล้วก็เดินทางไปต่างประเทศ จ่ายค่าเครื่องบินแต่ว่าจ่ายในราคาลด ใช้บริการห้องพักโรงแรมหรูๆ แพงก็จริงแต่ว่ามันลด

ปรากฏว่าเงินที่เธอมี เก็บสะสมหมดไปเลยกับการท่องเที่ยว เพื่อจะได้ใช้ประโยชน์จากส่วนลดต่างๆ มากมาย ตอนหลังพอไม่มีเงินก็ถอยบัตรเครดิต บัตรเครดิตก็ใช้จนหมดวงเงินที่เขาให้

มีคราวหนึ่งเธอไปอเมริกา เพราะว่ามันมีหลักสูตรฝึกให้ขับเฮลิคอปเตอร์ หลักสูตรนี้ฟรี 3 เดือน ที่จริงเธอก็คงไม่จำเป็นต้องขับเฮลิคอปเตอร์ก็ได้ เพราะว่าชาตินี้ไม่รู้จะมีเฮลิคอปเตอร์ขับหรือเปล่า แต่ว่าหลักสูตรขับฟรี ถ้าคิดเป็นเงินก็หลายล้าน เธอก็เลยเลือกเรียนหลักสูตรนี้ แต่ต้องจ่ายค่าเครื่องบินเอง ค่ากินอยู่ ค่าที่พักก็ต้องจ่ายเอง แต่เธอยอมเพราะว่าของฟรี จะพลาดโอกาสดีอย่างนี้ได้ยังไง

ปรากฏว่าพอใช้บริการบัตรส่วนลดจนเกือบจะครบร้อยล้าน เธอเป็นหนี้เป็นสินเยอะเลย หลายแสนหยวน เพราะว่าจะไปไหนก็ต้องจ่าย แม้จะจ่ายราคาถูก ไม่ใช่ได้ของฟรี กลับมาปรากฏว่า เป็นหนี้เย่อะแยะไปหมด

ชีวิตเธอไม่ได้ดีขึ้นเลย แถมจะกลับไปเป็นวิศวกรคอมพิวเตอร์ก็มีปัญหา เพราะเธอทิ้งวงการมาเป็นปี แวดวงที่เธอทำงานเทคโนโลยีสารสนเทศซึ่งมันพัฒนาเร็วมาก กลับไปเป็นวิศวกรที่เดิมก็ไม่ได้แล้ว ก็เลยต้องไปเป็นพนักงานออฟฟิซธรรมดา ชีวิตเธอแทนที่จะดีขึ้นกลับแย่ลง งานการที่เคยมีมั่นคงก็หลุดลอยไปจากมือ แถมยังมีหนี้สินมากมาย หลายแสนหยวนถ้าคิดเงินไทยก็เป็นล้านบาท

อันนี้ก็เป็นสิ่งที่เตือนใจเราได้ดีว่า ไม่มีอะไรที่เป็นของฟรี No Free Lunch (NFL) ไม่มีอาหารฟรี ไม่มีของฟรี หรือถ้าพูดแบบไทยๆ ว่า ไม่มีอะไรที่ได้มาเปล่าๆ แม้เป็นของฟรีก็ต้องจ่าย หลักสูตรขับเฮลิคอปเตอร์ ฟรีก็จริงแต่ก็ต้องจ่ายค่าเครื่องบิน บริการท่องเที่ยวหลายแห่งฟรี แต่ก็ต้องจ่ายค่าเดินทาง รวมทั้งค่ากินอยู่

ที่คิดว่าจะมีชีวิตที่ดีขึ้นก็กลับแย่ลง เดี๋ยวนี้ก็เป็นอย่างนี้ อะไรที่มันดูเหมือนเป็นโชคเป็นลาภโอกาสทอง เอาของจริงนี่มันอะไรที่มันดูเหมือนเป็นโชคเป็นลาภหรือเป็นโอกาสทอง เอาเข้าจริงมันกลับกลายเป็นตรงข้าม

อย่างธุรกิจหรือบริการบางอย่าง หรืออาชีพบางอย่าง เขาให้สัญญากับเราว่าจะรวยเร็ว จะรวยข้ามคืนเลย แต่ต้องยอมจ่าย อาจจะจ่ายเป็นเงินลงทุน อาจจะเปิดพอร์ต แต่สุดท้ายกลายเป็นว่า สูญเงินเป็นแสนเลย แล้วก็ไม่ได้อะไรเพราะว่าถูกหลอกอย่างที่มีข่าวคราว

อันนี้ไม่นับประเภทว่า ถูกลอตเตอรี่รางวัลที่ 1 ได้เงินสดจริงๆ อาจจะไม่ถึงร้อยล้าน แต่ว่าก็หลายสิบล้าน ผ่านไป 2-3 ปีปรากฏว่าเป็นหนี้เป็นสิน เพราะว่าใช้จ่ายเงินจนเพลินมือเติบ

มิหนำซ้ำยังเกิดนิสัยใหม่ นิสัยเสพสุข นิสัยฟุ่มเฟือย ก็เลยนอกจากเงินจะไม่เหลือแล้ว ยังเป็นหนี้เป็นสินอีก แถมยังติดเหล้าติดการพนัน บางคนที่ไม่มีเงินแม้กระทั่งค่าเทอมเรียนให้ลูก ทั้งที่ได้เงินมา 40 กว่าล้านเมื่อ 2 ปีก่อน

เพราะฉะนั้น โชคที่ได้มาไวๆ มันไม่ใช่ว่าจะได้มาฟรี ๆ เราต้องแลกกับอะไรบางอย่าง อาจจะเป็นนิสัยความประหยัดมัธยัสถ์ที่เคยมี หรือว่ามิตรสหายที่เคยช่วยเหลือกัน พอได้โชคได้ลาภ ความประหยัดมัธยัสถ์ที่เคยมีหายไปหมด เพื่อนที่เคยมีก็หายไปหมด เพราะว่ากลัวว่าเขาจะมาหลอกเอาเงิน หรือบางทีเขาก็มาขอเงิน แต่ไม่อยากจะให้เงินเขาไป ก็เรียกว่า ชีวิตไม่ได้ดีขึ้นเลย

เพราะฉะนั้นอะไรที่ทำท่าว่าจะเป็นโชคเป็นลาภ ทำให้รวยเร็ว พวกนี้ต้องระวัง เพราะว่าคนตกเป็นเหยื่อของการหลอกล่อด้วยวิธีนี้มันเยอะ หรือแม้จะไม่ใช่หลอกล่อ แต่ว่าก็พลาดท่าเสียทีกิเลส

บางทีตัวที่มาหลอกเราไม่ใช่คน แต่เป็นกิเลสมาล่อมาหลอกให้เราหลงเพลินกับการใช้จ่ายเงิน จนอยู่ใต้อำนาจของมัน เราก็เลยเสียผู้เสียคน ชีวิตตกต่ำไปเลยก็มี.