พระอาจารย์ไพศาล วิสาโล วัดป่าสุคะโต แสดงธรรมก่อนฉันเช้าวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2567

มีแมวตัวหนึ่งเกิดโชคร้าย ตกน้ำ แต่ว่าบังเอิญแถวนั้นมันมีเสาหินหรือเสาคอนกรีตก็เลยเกาะเอาไว้อยู่ตรงนั้นใกล้ ๆ ที่นั้นเป็นตลิ่งประมาณสักฟุตหนึ่งได้ แต่ว่าแมวตัวนี้ก็ไม่สามารถที่จะกระโดดขึ้นตลิ่งได้ น้ำก็แรงพอสมควร ทำท่าจะไปไม่รอด

แต่บังเอิญมีหมาตัวหนึ่งอยู่บนฝั่ง พอเห็นแมวตัวนี้ หมาก็วิ่งไปที่ตลิ่งตรงใกล้ ๆ กับเสาหินหรือเสาคอนกรีตที่แมวเกาะอยู่ เห็นได้ชัดว่าหมาอยากจะช่วยแมวตัวนี้ แต่จะช่วยอย่างไร ถ้าเป็นคนก็ไม่ยาก อาจจะก้มแล้วก็เอามือจับแมวตัวนี้เอาไว้

แต่ว่าหมามันไม่มีมืออย่างคนที่จะไปจับแมวขึ้นฝั่ง มันก็พยายาม สุดท้ายมันก็โน้มตัวลงมา ตอนที่โน้มตัวลงมา พอหน้าอยู่ใกล้แมวตัวนี้ แมวกลัว แล้วก็คงไม่คุ้นกับหมา เพราะหมากับแมวไม่ถูกกันอยู่แล้ว ยิ่งไม่ได้รู้จักกันมาด้วย

แมวก็เลยเอาเล็บข่วน ข่วนหน้าข่วนจมูกหมา หมาก็ไม่โกรธ ก็ยังพยายามที่จะเข้าไปใกล้ตัวแมว แล้วสุดท้ายก็รู้ว่าจะช่วยแมวอย่างไร ก็คือกระโดดลงน้ำเลยให้แมวเกาะหลังหมา แล้วหมาก็ขึ้นไปยืนอยู่บนเสาคอนกรีตนั้น กระโดดขึ้นฝั่ง เป็นอันว่าแมวรอดตาย

ในความโชคร้ายก็มีความโชคดี ก็คือมีเพื่อนซึ่งอาจจะพึ่งเคยพบกันมาช่วยเอาไว้ หมาตัวนี้เรียกว่านอกจากมีน้ำใจแล้ว ยังมีความกล้า อดทนด้วย ขนาดจะไปช่วยแมวแท้ ๆ แมวยังเอาเล็บมาข่วน เพราะความเข้าใจผิด แต่นอกจากความเมตตา ความมีน้ำใจ ความกล้าแล้ว ก็ยังมีความฉลาดด้วย รู้ว่าจะช่วยแมวได้ก็ต้องให้แมวเกาะหลัง มัน

มีอีกกรณีหนึ่งที่ยิ่งกว่านี้ อาจจะไม่ถึงกับใช้ปัญญาอะไรมาก แต่ต้องใช้ความกล้า ความเด็ดเดี่ยว มีตุ๊กแกตัวหนึ่งถูกงูรัดเลย ตุ๊กแกตัวนี้เกาะอยู่ตามกำแพง แล้วงูซึ่งเป็นงูเขียวพระอินทร์ มันก็ใช้ความเงียบเข้าไปรัดตัวตุ๊กแกตัวนี้ รัดไว้หลายตลบเลย กะจะรัดให้ขาดใจตาย ตุ๊กแกก็ร้องขอความช่วยเหลือ

ปกติตุ๊กแกทั่วไปมันกลัวงูอยู่แล้ว แต่ว่ามีตุ๊กแกตัวหนึ่งอาจจะกลัวงูแต่ว่ารักเพื่อนมากกว่า ก็ไต่กำแพงขึ้นไปตรงไปที่งูตัวนั้น แล้วก็เข้าไปใกล้ทุกทีๆ งูมันเห็น มันก็ฉกตุ๊กแกตัวที่มาช่วย แต่ตุ๊กแกตัวนี้ไม่กลัว ฉกอย่างไร มันก็ยังสู้ สุดท้ายก็เข้าไปกัดงูตัวนี้ได้หลังจากถูกฉกมาหลายครั้ง

กัดงูตัวนี้ จนกระทั่งงูมันยอมปล่อย ยอมปล่อยเพื่อน แล้วมันก็ตกลงมาพร้อมกับตุ๊กแกตัวนั้น แต่ก็ปลอดภัยแล้ว เป็นอันว่าตุ๊กแกช่วยเพื่อนได้สำเร็จ ช่วยได้เพราะอะไร เพราะความกล้า เรียกว่าเสี่ยงตาย ยอมเจ็บ

คนที่ทำคลิปนี้บอกว่า คนเราถ้ามีเพื่อนแท้แบบนี้บ้าง มันจะดีไม่น้อยเลย คนเราก็ต้องการเพื่อนแท้แบบนี้ เพราะว่าคนเราย่อมมีวันที่จะต้องอยู่ในที่อันตราย อาจจะเป็นไฟไหม้ ตึกถล่ม หรือคนทำร้าย แต่ถ้าเกิดว่าโชคดีมีเพื่อนแท้ ก็สามารถจะช่วยชีวิตเอาไว้ได้

ที่จริงคนเราแม้ว่าอาจจะไม่มีโอกาสทำวีรกรรมแบบนั้น แต่ว่าในยามที่เพื่อนเรามีความทุกข์ มันก็มีโอกาสที่เราจะทำอะไรช่วยเหลือเขาได้หลายอย่าง ไม่ต้องรอให้เขาประสบอันตรายก็ได้ เพราะว่าโอกาสแบบนั้นอาจจะเกิดขึ้นน้อย เกิดขึ้นแล้วเราอาจจะไม่กล้าพอที่จะเสี่ยงชีวิต

ซึ่งมีหลายอย่างที่เราทำได้ในยามที่เพื่อนประสบความทุกข์ อาจจะไม่ใช่แค่ทุกข์กาย เสี่ยงอันตราย มีภัยถึงชีวิต แต่ว่าทุกข์ใจ อย่างมีผู้หญิงคนหนึ่งวัยรุ่นเป็นมะเร็ง พอเป็นมะเร็งก็ต้องมีการฉายแสง ฉีดคีโม

ผลข้างเคียงคือผมร่วง ร่วงจนหมดหัวเลย เธอก็มีความทุกข์มาก ทุกข์เพราะมะเร็งยังไม่พอยังทุกข์เพราะว่าหัวล้านอีก ผู้หญิงรักผมมาก พอไม่เหลือผมเลยก็เป็นทุกข์มาก เพื่อนเธอเห็นอยากจะช่วย ทำอย่างไร วิธีช่วยของเพื่อนก็คือโกนหัวตัวเองเสียเลย หัวล้านเหมือนเพื่อน ทั้งที่ตัวเองไม่ได้เป็นอะไรแต่ว่าอยากจะให้กำลังใจเพื่อน ก็คือร่วมทุกข์กับเพื่อน เพื่อนผมร่วงหมด ตัวเองถึงผมไม่ร่วงแต่ว่าก็ตัดให้มันเตียนไปหมดเลย

อันนี้ก็เป็นความเสียสละของเพื่อน เพราะว่าเพื่อนเป็นวัยรุ่น ก็รักสวยรักงาม แต่ว่ายอมที่จะสละเส้นผม เพื่ออะไร เพื่อเป็นเพื่อนให้กับเพื่อนที่กำลังทุกข์เพราะมะเร็ง เราไม่ได้เป็นมะเร็งแต่อย่างน้อยเราก็ให้กำลังใจเขาด้วยการสละผม เป็นเพื่อนของเธอ เพื่อนที่เป็นมะเร็งก็ดีใจ รู้สึกดีขึ้น

ที่ดีขึ้นส่วนหนึ่งก็เพราะว่า ความอับอายลดน้อยลง เพราะว่ามีคนหัวโล้นเหมือนตัวเอง ความอับอายน้อยลงเพราะถ้าหัวโล้นคนเดียวนี้ดูมันประหลาด ผิดแปลกจากคนอื่น แต่พอมีคนมาหัวโล้นด้วยเหมือนกัน ก็รู้สึกอับอายน้อยลง

แต่ที่จริงอีกอันหนึ่งคือรู้สึกซาบซึ้งใจ เพื่อนยอมที่จะสละผมเพื่อมาเป็นกำลังใจร่วมทุกข์ให้กับเธอ มันเป็นความรู้สึกดีมากเลย คือการให้กำลังใจด้วยการร่วมทุกข์ เพื่อนคนนั้นอาจจะไม่ได้เก่งในเรื่องของการปลอบโยน แต่ว่าการที่ทำอย่างนั้นมันก็ให้กำลังใจเธอได้ไม่น้อย

นี้ก็เป็นลักษณะของเพื่อนแท้ ไม่ต้องเสี่ยงชีวิตก็ได้ เพราะโอกาสอย่างนั้นอาจจะเกิดขึ้นยาก แต่ว่าร่วมทุกข์แบบนี้มันสามารถทำได้ ไม่จำเป็นต้องสละเส้นผมก็ได้ เพราะบางทีเพื่อนอาจจะเป็นทุกข์เพราะเหตุอื่น เราก็ช่วยเขา

แม้เราจะต้องสละอะไรบางอย่าง แต่ว่ามันก็เป็นการช่วยคนที่ลำบาก คนที่กำลังมีความทุกข์ โดยเฉพาะที่เป็นเพื่อนเราได้อย่างดีมาก บางทีก็เป็นญาติเราด้วยซ้ำ อาจจะเป็นพี่น้องเราก็ได้ นี่คือสิ่งหนึ่งที่เราช่วยได้.