แม้ "ข้อความถอดเสียงนี้" จะพยายามให้ตรงกับเสียงต้นฉบับมากที่สุด ผู้ศึกษาพึงตรวจสอบกับเสียงธรรมบรรยายต้นฉบับ ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง [รับข่าวสารทางอีเมล]
ตามความเป็นจริง ลำดับที่ 62
วันที่ 24 กรกฎาคม 2557
ขอให้ญาติโยมเราทุกคนทุกท่านจงเจริญสติ สร้างความรู้สึกรับรู้ให้ชัดเจน สร้างความรู้สึกรับรู้ให้ต่อเนื่อง ตั้งแต่ตื่นเช้าขึ้นมา เราได้สร้างความรู้ตัวให้ต่อเนื่องให้เชื่อมโยงแล้วหรือยัง ถ้ายังก็เริ่มเสียนะ ภาระหน้าที่ความนึกคิดปรุงแต่งต่าง ๆ หยุดเอาไว้ ถึงเราเดินปัญญาไม่ได้
ไอ้ที่ว่าเดินปัญญา คือสังเกตเห็นการเกิดของใจคลายออกจากขันธ์ห้า แล้วก็ทำความเข้าใจเห็น อนิจจัง-ทุกขัง-อนัตตาในขันธ์ห้า ซึ่งเรียกว่า ‘เดินปัญญา’ หรือว่า ‘วิปัสสนา’ แต่เวลานี้ กำลังสติของเรามีไม่เพียงพอ เราถึงให้สร้างขึ้นมา ให้ต่อเนื่องให้เชื่อมโยงให้ได้เสียก่อน
ไม่ว่าจะอยู่ในอิริยาบถไหน ยืนเดินนั่งนอน กินอยู่ขับถ่าย ความรู้ตัวพลั้งเผลอ เริ่มขึ้นมาใหม่ ส่วนศรัทธานั้นมีกันอยู่ ปัญญาทางโลกียะก็มีกันอยู่ แต่ปัญญาในทางธรรมคือตัวการสร้างความรู้ตัวนี้แหละ
รู้ไม่ทันต้นเหตุของการเกิดของใจ ก็รู้จักหยุดเอาไว้ รู้จักดับเอาไว้ ซึ่งเป็นการทวนเป็นการสวนกระแสของกิเลส เพราะว่าใจของทุกคนชอบคิดชอบเที่ยว มีความเห็น อาจจะถูกอยู่ในระดับของสมมติ แต่ยังไม่ได้คลายความหลง ซึ่งเรียกว่า ‘แยกรูปแยกนาม’ ซึ่งเรียกว่า ‘คลายความหลง’ ถ้าสังเกตทัน เขาจะแยกออกจากกันเอง ถ้าความรู้ตัวของเรามีเพียงพอ
ถ้าความรู้ตัวมีไม่เพียงพอ ก็มีตั้งแต่ปัญญาที่เกิดจากใจ เกิดจากขันธ์ห้า หรืออาจจะรวมกันไปเลย ทั้งสติปัญญาที่เราสร้างขึ้นมา เราขาดการจำแนกแจกแจง ชี้เหตุชี้ผล ตามดูเหตุดูผล เห็นต้นเหตุของการเกิด ของความคิดของอารมณ์ อะไรคือส่วนรูป อะไรคือส่วนนาม เรารู้จักวิธี รู้จักแนวทางแล้วไปทำความเพียรทุกอิริยาบถ บอกตัวเองให้ได้ ใช้ตัวเองให้เป็น อันนี้ใจที่ปราศจากกิเลสเป็นอย่างนี้ ใจที่ไม่เกิดเป็นอย่างนี้ ใจที่ปกติเป็นอย่างนี้ ใจที่แยกออกจากความคิดเป็นอย่างนี้ มันจะมีเป็นชั้น ๆ อยู่ กิเลสหยาบกิเลสละเอียด ทั้งโลกธรรมในสิ่งที่เราเข้าไปยุ่งเกี่ยว จนกว่าจะหมดลมหายใจ
ไม่ว่าพระว่าโยมว่าชี ก็มีขันธ์ห้าเหมือนกันหมด มีวิญญาณเหมือนกันหมด แต่ความเห็นอาจจะต่างกัน การขัดเกลากิเลสก็มีต่างกัน มันถึงได้รับผลไม่เหมือนกัน
เราก็ต้องพยายาม ไม่ว่าจะอยู่ในอิริยาบถไหน พระเราก็ขยันหมั่นเพียรกัน ชีเราก็ขยันหมั่นเพียรกัน คนอยู่วัดต้องเป็นคนขยัน เป็นคนเสียสละ ถ้าไม่เสียสละก็วางภาระหน้าที่ทางบ้านช่องมาไม่ได้ อันนี้ก็วางภาระทางสมมติทางโลก ๆ เข้ามาบวชเป็นพระเป็นชี ก็ละได้เปลาะหนึ่ง
ทีนี้เราก็มาจัดการกับกิเลส ดับความเกิด คลายกิเลส ละกิเลสออกให้มันหมด ถึงขั้นละเอียดลึกลงไปเรื่อย ๆ เจริญพรหมวิหาร ความเสียสละ ขยันหมั่นเพียร ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็เหมือนกันหมด ถ้าเรารู้จักเอาบุญ ทำบุญให้กับตัวเรา ล้นออกไปสู่หมู่สู่คณะสู่พี่สู่น้อง ไล่เรียงลงไปเรื่อย ๆ ภายนอกความเสียสละไม่มี มันก็ยากที่จะขัดเกลากิเลสตัวภายในได้ มันก็ออกจากข้างนอกส่งผลถึงข้างใน ออกจากข้างในส่งผลถึงข้างนอก
เอาล่ะ วันนี้ก็ขอเจริญธรรมเพียงเท่านี้
พากันไหว้พระพร้อม ๆ กัน พากันไปสร้างสานต่อทำความเข้าใจกันนะ