หนูขอสอบถามนิดนึงค่ะ เรื่องของการสงเคราะห์ญาติพี่น้องอะค่ะ คืออย่างพ่อแม่เนี่ย อันนี้ต้องเลี้ยงดู อันนี้หนูเข้าใจสเต็ปว่าเป็นการกตัญญู แต่เป็นญาติพี่น้องอย่างหนูเนี่ย ก็จะมีเหมือนกับพี่ชาย ญาติอะไรอย่างงี้ที่จะมาคอยเหมือนเขาเรียกว่ามาขอเงินจากเราอะค่ะ คราวนี้ คือตอนแรกมันก็ให้ได้ด้วยความเป็นญาติพี่น้อง หลังมาเริ่มมีความเบียดเบียนเข้ามาแล้ว  อยากจะรู้ว่าเราจะทำไง ให้เรารู้สึก คือหนูจะคิดว่าเราทำบุญอย่างอื่นทำได้ค่ะ จิตอาสาทำได้ แต่ทำไมเราให้ญาติพี่น้องทำไมเราทำไม่ได้ มันก็จะมีอารมณ์แว๊บนึงที่แบบหนูเป็นน้องอะ ทำไมหนูต้องโดนแบบพี่ชายหรือว่าญาติอะไรอย่างงี้ค่ะ เพื่อมาเบียดเบียนเอาในทรัพย์สินที่เราหามาได้ในส่วนนี้อะไรอย่างงี้ค่ะ ซึ่งมันไม่ได้มีคนเดียว มันหลายคนแล้วรุมเราคนเดียว เรารู้สึกว่าแบบ บางทีก็ไม่โอเคเท่าไร อะไรอย่างงี้ ขอบคุณค่ะ

คือประเด็นเรื่องการให้เนี่ยนะในหมู่ญาติพี่น้องเนี่ย อันที่หนึ่งนะครับ อย่าลืมหลักการที่สำคัญ ใจของเราเนี่ยนะครับ ต้องเป็นใจที่จะให้ ที่นี้ใจของเราที่เป็นใจที่จะให้เนี่ยนะครับ มันไม่ได้มีความหมายว่าจะให้มากหรือให้น้อยจะให้เมื่อไรให้อย่างไรนะครับ แต่ใจที่จะให้นี่ต้องมี ทีนี้เวลาจะให้เนี่ย มันก็จะต้องมีความหมายของคำว่า ให้เพื่อสงเคราะห์นะครับ ให้เพื่อสงเคราะห์ คำว่าให้เพื่อสงเคราะห์นี้มีความหมายอย่างนี้ครับ นึกถึงภาพนะครับ ว่าถ้าสมมุติว่าเรามีญาติพี่น้องสักคนนึง เรารู้อยู่ชัดแจ้งแล้วว่า เขาเสพยาเนี่ยนะ แล้วเขามาขอเงินเรา จะอ้างอะไรก็ไม่รู้นะ แต่จริง ๆ เรารู้น่ะนะคือเขาจะเอาเงินไปซื้อยาเสพ อย่างนี้เราควรให้เงินเขาไหม เราก็ไม่ควรให้ เพราะเรารู้ว่าเงินที่เราให้ไปนี้ไม่ได้เป็นการสงเคราะห์เกื้อกูลเขาเลย แต่คำถามก็คือ เราจะทำท่าทีตำหนิประณามเขาไหม ไม่ ก็ต้องให้ความหมายอะไรบางอย่างกับเขานะครับ  ความหมายทำให้เขารู้สึกได้ ว่า สิ่งที่เรามีให้กับเขาเนี่ย คือความรู้สึกรัก ปรารถนาดี เป็นห่วง อะไรอย่างนี้นะครับ ที่นี้ที่เราพูดถึงเรื่องให้เนี่ย มันมีความหมายที่สำคัญ เพราะเวลาให้วัตถุแล้วมันจะมีค่าของวัตถุเนี่ยถูกบิดเบือนเปลี่ยนแปลงไป ยิ่งเงินเนี่ยเป็นเรื่องที่มันมีมายามากเลยนะครับ เขาว่าเงินที่มีมายามาก การให้เงินบางทีไม่ใช่เป็นการเกื้อกูลด้วยซ้ำไปนะครับ แต่มันเป็นความหมายของการที่ทำให้เกิดการตกต่ำ ทำให้เกิดความอะไรบางสิ่งบางอย่าง เพราะฉะนั้นเวลาเราอยู่กันในหมู่ญาติพี่น้อง หรือในบุคคลใกล้ชิด ถ้าเราอยู่ในฐานะ ที่มีสถานะ ผมใช้คำว่าสถานะสูงนะ สูงในที่นี้คือสูงทางด้านจิดใจน่ะนะ และเรามองเห็นความหมายของบุคคลที่อยู่ในเครือข่ายนั้น เราก็ต้องเข้าใจประเด็นนี้นะครับ พอเข้าใจประเด็นนี้ปุ๊บ เราต้องจัดการให้เป็น จัดการให้ถูก เพราะเรากำลังจะสงเคราะห์เขา จะสงเคราะห์โดยวิธีไหน อย่างไร ในกรณีบางกรณีการให้เงินไม่ใช่สงเคราะห์ แต่เป็นการทำลายเขาด้วยซ้ำไป นึกถึงภาพนะครับ ถ้าน้องเราติดยา การให้เงินเขาก็เท่ากับส่งเสริมเขาเสพยาต่อไป

เพราะฉะนั้นไอ้ความหมายแบบนี้ นี่เรากำลังพูดให้มันสุดขั้วไปเรื่องเสพยา แต่ความเป็นจริงถึงแม้จะไม่เสพยานะครับ แต่การเอาเงินไปใช้ในบางประเภท บางกรณีเนี่ยนะครับ มันมี ผมเพิ่งตลกมากเลย นั่งคุยกับท่านเศรษฐีใหญ่ ผู้หญิงนะ แล้วแกเล่าถึงวิธีเลี้ยงดูลูกของแก ผมไม่เอ่ยชื่อนะ เพราะว่าท่านเป็นคนรวยมาก ไม่เอ่ยชื่อ เดี๋ยวหาว่าผมไปเอาชื่อท่านมา แล้วผมรู้สึกขำมากเลย ที่ท่านบอกว่า ลูกสาวสองคนเนี่ยนะครับ เวลาจะซื้อรองเท้าเนี่ยครับ ต้องทำเรื่องรายงานแม่นะ แล้วคำถามว่า ทำไมต้องซื้อรองเท้ายี่ห้อนี้ ทำไมต้องซื้อในราคานี้ ทำไมต้องซื้อรุ่นนี้ แล้วแกบอก แล้วแกขำมากเลย วันหนึ่งเนี่ย ลูกทำเรื่องมาขออนุมัติซื้อรองเท้าคู่นึง ซึ่งลดราคาห้าสิบเปอร์เซ็นต์ แล้วแกบอกมีเหตุอ้างว่ารองเท้าคู่นี้ชอบร่วมกันระหว่างทั้งพี่และน้อง เพราะซื้อมาแล้วใช้ได้ทั้งพี่และน้อง ขอให้แม่อนุญาตให้ซื้อรองเท้าคู่นี้ได้ อะไรประมาณนี้นะครับ แม่ก็ต้องสอบสวนว่าแต่ละคนมีรองเท้ากี่คู่แล้ว แล้วรองเท้าที่จะซื้อมาเนี่ย จะมาใช้ในวาระ โอกาสอะไร เป็นอย่างไรเนี่ยนะ ผมฟังท่านเล่าเรื่องการเลี้ยงดูลูกแล้วเออก็สมควรแล้วที่จะเป็นมหาเศรษฐีเบอร์หนึ่งของประเทศไทย คือเขา เวลาเขาบอกว่าเขาจะให้เงินลูกเนี่ยนะ ไม่ได้หมายความว่าเขาไม่มีเงินนะครับ เขามีเงินมากเป็นล้นพ้น แต่เขามีความรู้สึกว่าเงินที่มากเนี่ยมันจะไปทำลาย ทำลายไอ้สิ่งที่เป็นความสามารถ ทำลายโอกาสของการที่จะได้ประพฤติปฏิบัติเรียนรู้อะไรของลูก ไอ้ความละเอียดแบบนี้ผมเข้าใจว่าบางที เราคิดไม่ถึงนะ ว่าทำไมเขาถึงต้องทำเช่นนั้น ไม่ใช่เขาไม่มีเงิน เขามีเงิน แต่เขารู้ว่าเงินเนี่ยนะครับมันเป็นโทษก็ได้เป็นคุณก็ได้ จะทำยังไงที่จะให้คนเนี่ยรู้จักการใช้เงินให้เป็นคุณนะครับ แต่ทีนี้มีคนจำนวนมากนะครับที่ไม่เข้าใจประเด็นนี้ แต่ผมเอาเรื่องนี้มาเล่าเพียงเพื่อจะกลับมาสู่ประเด็น ว่าเมื่อเราอยู่ในฐานะที่จะเกื้อ เอื้อ หนุน เสริม ญาติพี่น้องได้ เราก็ต้องมีความรู้มากพอนะครับ ว่าเราจะหนุน เสริม อะไร แค่ไหน เพียงไร ที่จะไม่ไปตัดรอนโอกาสแห่งการเรียนรู้และพัฒนาของเขาอะไรอย่างนี้นะครับ เพราะฉะนั้นสิ่งที่เรากำลังพูดถึงนี้นะครับ มันเหมือนกับเวลาเราพูดถึงว่าอาหารเป็นสิ่งที่ดีเราจะให้อาหารเขา

แต่คำถามว่าเราจะซื้ออาหารนี้ไปให้กับใคร ถ้าเราซื้ออาหารนี้ไปให้กับคน แล้วนึกถึงภาพสิครับ คนเขาเป็นเบาหวานอยู่แล้วประมาณเนี่ยนะครับ แล้วเราซื้อขนมหวานไปฝากเขาด้วยความรู้สึกว่ามันหวานดี มันอร่อยดี ก็ไม่ใช่ เพราะฉะนั้นเราต้องทำให้เกิดความหมายตรงนี้ รายละเอียดผมคงไม่ทราบนะแต่ผมเชื่อว่าถ้าเรามีความสามารถที่จะหาเงินจนกระทั่งสงเคราะห์ญาติได้ แสดงว่าเราต้องมีความสามารถในการที่จะวินิจฉัยว่าญาติคนไหนควรจะสงเคราะห์ คือควรจะให้เป็นเงิน คน ๆ ไหนควรจะให้เป็นความหมายอื่น ๆ และตรงนี้นะครับอย่าไปกังวลกับเรื่องไอ้ว่า มันซับซ้อนเกินกว่าที่จะไปคิด ให้เงินตัดปัญหาไปเลยดีกว่า คือบางทีเวลาให้เงิน ผมยังขำน้องคนที่ผมบอกว่า เขาคืนดีกับแม่ ตอนที่แม่ต้องไปอยู่โรงพยาบาล ฟอกไตอยู่ตลอดเวลาเนี่ยครับ แล้วเขาบอกว่าเงินที่เขาเอาไปให้แม่ เพื่อไปใช้ซื้อของกินของใช้เนี่ยนะ เพราะว่าเขาไมได้ดูแล แล้วอยากจะใช้เงิน แล้วเขามาบ่นให้ผมฟังว่า แต่แม่หนูนี่แย่จริง ๆ เลย แอบเอาเงินไปซื้อหวย ผมบอกว่า อย่าไปตำหนิท่าน ความหมายก็คือ แม่รู้ว่าชีวิตมีน้อยแล้ว แต่แม่ยังมีลูกอีกคนซึ่งแม่เป็นห่วงมาก การซื้อหวยคือหวังว่าถ้าตัวเองถูก ถูกรางวัลเนี่ย มันจะได้ช่วยเหลือลูกได้ ผมบอก อย่าไปทำอย่างนั้น เพราะว่าเงินที่มีค่าสำหรับแม่ตอนนี้ไม่ใช่เอาไปซื้ออาหารกิน เพราะแม่ไม่ได้หวังว่าจะ สุขภาพ สังขาร ร่างกายนี้ จะงอกงาม เจริญรุ่งเรืองแล้ว แต่แม่มีความฝันว่า แม่จะสามารถช่วยเหลือลูก ลูกคือน้องเขา แต่เขาไม่สนิทด้วยเนี่ยนะครับ อย่างไร เพราะฉะนั้นแม่เอาไปซื้อหวย เป็นช่องทางที่ดีที่สุดแล้ว แล้วผมก็บอกว่า มันเป็นการซื้อที่ดีมาก ๆ เพราะเพียงแค่ ถ้าไปซื้อลอตเตอรี่เพียงแค่แปดสิบบาท แต่แม่มีความฝัน มีความสุข ขณะที่นอนฟอกไตอยู่เนี่ย มันยิ่งกว่ากินวิตามินกิน กินอะไร เพราะงั้นอย่าไปบ่น อย่าไปบ่น เนี่ยสำคัญหลังรู้เช่นนี้แล้วเนี่ย เราซื้อไปฝากแม่เลยก็ได้นะครับ ซื้อไปฝากแม่ซะเลย หรือถ้าไม่ได้ซื้อไปฝากแม่ไปบอกว่าให้ได้อาจารย์ประมวลแกฝัน เลขนี้ดีนะแม่ ประมาณนี้นะครับ อ้างอาจารย์ประมวลไปเลย ประมาณนี้ แล้วแม่จะได้มีจินตนาการในการซื้อ แล้วมันจะมีความสุข ความสุขแม้เพียงเล็ก ๆ น้อย ๆ ในช่วงชีวิตยาม ขอโทษนะครับด้วยความสัตย์จริง คนที่ป่วยเป็นโรคไตเขาก็รู้อยู่แล้วว่า เขาจะอยู่ได้ไม่นาน แต่ในขณะที่เขามีชีวิตได้ไม่นาน เขามีความรู้สึกเป็นห่วงลูก ซึ่งอยู่ในช่วงวัยที่ยังเล็กและเป็นคนที่แม่อยากจะทำอะไรสักอย่างเพื่อลูกเพราะความรู้สึกที่อยากจะทำอะไรแบบนี้ มันไม่มีโอกาสแล้ว แล้วที่บอกว่าแม่จะไปทำงานหาเงิน ไม่มีแล้ว เพราะแม่จะลุกจาก ก็ยังลุกไม่ได้ หวยเป็นหนทางอันประเสริฐหนทางเดียว ให้แม่ได้เดินทางโน้นทางนี้เถอะ นอกจากจะไม่ห้ามไม่ไปตำหนิแม่แล้ว ถ้าเป็นไปได้ไม่ต้องพูดอะไร บอกว่าตัวเขาไปเจอเลขเด็ด จะไปเจออะไรอย่างเนี่ย ไม่มีอะไรก็บอกอาจารย์ประมวลฝันก็ได้ ครับ ก็เป็นเรื่องที่เล่าให้ฟังนะครับว่า กลวิธีในการช่วยเกื้อกูลเนี่ยมันมีรายละเอียด เพราะงั้นเราต้องชาญฉลาดเพียงพอ พอที่จะเกื้อกูล เงินไม่ใช่คำตอบ แต่เงินบางทีก็เป็นเครื่องมือที่ดี ที่จะแสดงออกถึงความรู้สึกของเราครับ